Winnaar Controller of the Year 2008: Roland van der Pouw, Nuon

Het vanuit verschillende perspectieven, opnieuw inrichten van de financiële functie, dat is de uitdaging waar corporate divisiecontroller Roland van der Pouw zich de afgelopen maanden mee bezig hield.

‘De eerste stap was het verbeteren van de financiële functie binnen de huidige Nuon organisatie’, legt hij uit. CFO Doede Vierstra initieerde het project ‘Finance Excellence’ om de kwaliteit van financiële processen te verbeteren. ‘Het project was gericht op kwaliteits- en efficiencyverbetering binnen de financiële afdelingen in de organisatie. Het programma paste binnen de doelstelling om een hoge kwaliteit dienstverlening aan de klanten te bieden, uiteraard tegen zo laag mogelijke kosten.’

In een klein team werden de financiële processen van Nuon onder de loep gelegd en uiteindelijk zijn zo’n twintig projecten, verdeeld over vier hoofdthema’s, aangepakt. Innovatief hierin was, zo gaat Van der Pouw verder, het ‘co-creëren’.

‘We organiseerden bijeenkomsten met externe sprekers, benchmarks en lieten ons inspireren. Daarbij werden álle collega’s in de financiële functie uitgenodigd en de opkomst was groot. De opgedane ideeën zijn vervolgens in een klein team uitgewerkt, om daarna weer te worden getoetst aan de grote groep. Een intensief proces, wat heeft geleid tot een breed gedragen analyse.‘

Fusie
Toen Nuon en Essent begin 2007 hun fusie aankondigden, werd Van der Pouw gevraagd namens Nuon de integratie van finance organisaties te coördineren. ‘Aangezien zowel CFO als de financieel directeur in de nieuw te vormen organisatie van Essent afkomstig zouden zijn, was het de uitdaging om Nuon goed aangehaakt en vertegenwoordigd te houden. Het was een unieke situatie. We hadden geen voorbeeld en moesten zelf het proces neerzetten om van twee verschillende organisaties één te maken. De setting was echter niet in het voordeel van Nuon. Van finance werd een synergiebijdrage verwacht. Desondanks is het gelukt de finance collega’s constructief te laten samenwerken.’

Van der Pouw vindt het erg spijtig dat de voorwaarden om de fusie succesvol af te ronden onvoldoende aanwezig waren. ‘Het afblazen van de fusie was niet te wijten aan finance.’
In de ogen van de corporate divisiecontroller ligt de toegevoegde waarde voor controllers buiten de basistaken die het management van controllers verwacht.

‘Meerwaarde creëer je niet door te doen wat gevraagd wordt. Een goede uitvoering van basistaken is een prerequisite en geen differentiator. Toegevoegde waarde creëer je met het doen wat ongevraagd blijft, het geven van ongevraagd advies bijvoorbeeld. Met voorstellen komen, waar andere expertises niet aan denken.

Intensief samenwerken met ‘de business’, maar óók overleggen met andere specialisten. Dat vereist een open werkrelatie, ruimte voor het uitwisselen van ideeën en een management dat ontvankelijk is voor verandering. Als controller realiseer je dat niet alleen, het bedrijf dient ook een cultuur te hebben die dat stimuleert. Dat ontstaat niet zomaar, het is een gestage ontwikkeling die plaatsvindt.’

Splitsing
Van der Pouws nieuwste project heeft betrekking op de voorgenomen splitsing van het energiebedrijf. De voorbereidingen hiervoor zijn in volle gang. ‘Eén organisatie in tweeën splitsen en tegelijk een aantal administratieve- en systeemaanpassingen doorvoeren, is een waanzinnig mooie klus.’ Over enkele maanden, op 1 juli, moet het bedrijf splitsbaar zijn, vertelt de divisiecontroller.

‘De splitsing gaat gepaard met het doorvoeren van een aantal administratieve vereenvoudigingen en systeemaanpassingen. Lang niet iedereen in de financiële functie is het eens met de besluiten en uitgangspunten waar de splitsing mee begon. Dankzij een open communicatie en de bereidheid om te luisteren naar de mening van anderen, worden veranderingen geaccepteerd. Een goede procesbegeleiding door interne consultants is daarbij van grote waarde geweest.’

Van der Pouw is trots dat hij een bijdrage mag leveren aan een uniek project. ‘Met het splitsen en opzetten van twee separate bedrijven, bestaat de gelegenheid om de voor de ideale finance organisatie te creëren. Samen met de CFO en met inbreng van betrokken managers maken we een blauwdruk, die we in de daarop volgende periode gaan realiseren.

De inhoud van de financiële functie verschuift. Met de inrichting van de nieuwe financiële organisatie houden we daar nu al rekening mee. Controllers worden geacht meer businesspartners te zijn. Ze moeten de basics piekfijn op orde hebben, de business kennen en met die kennis waarde toevoegen aan het management van de organisatie.’

Van der Pouw is van mening dat in de huidige tijd de functiebenaming ‘controller’ niet meer op zijn plaats is. ‘Controlling is lang niet alleen meer controleren en beheren. De controller is meer adviseur geworden. Hij creëert een meerwaarde door intensieve samenwerking met de business, met andere disciplines, en door het geven van ongevraagd advies.‘

Dat de financiële functie in beweging is, illustreert het voorbeeld over de rol van de functie twee jaar geleden. ‘Destijds was de organisatie op corporate niveau zwaarder ingericht vanwege de nadruk op het versterken van de control-situatie. Nu de financiële processen van “beurswaardig” niveau zijn, wordt de centrale control organisatie minder zwaar opgetuigd. Meer taken komen nu bij decentrale organisaties terecht.’

Het voornaamste doel blijft echter om de gehele financiële functie steeds naar een hoger niveau te tillen. ‘Mensen worden gestimuleerd om door te groeien. We willen mensen professionaliseren in hun finance rol. Dat is goed voor het bedrijf en draagt er ook nog eens aan bij dat Nuon door de buitenwereld wordt herkend als een aantrekkelijke werkgever.’

PERSOONLIJK
Naam: Roland van der Pouw
Leeftijd: 37
Bedrijf: Nuon
Functie: Corporate divisie controller
Opleiding: VWO, Doctoraal bedrijfseconomie aan de Rijksuniversiteit Groningen, postdoctorale controllersopleiding aan de Rijksuniversiteit Limburg
Loopbaan: In 1995 begonnen als assistent-controller bij DSM en doorgegroeid naar global business group controller voor de smaakstoffen business van DSM. In 2001 de overstap gemaakt naar Nuon, waar hij als projectmanager value based management aan de slag ging. Via de functie manager Corporate planning en Corporate divisie controller, is Van der Pouw sinds september 2007 bezig met de inrichting en aansturing van finance in het nieuw te vormen netwerkbedrijf.
Hobby’s: kinderen, zeilen, fitness, skiën, fotografie

TEAM
Hoeveel fte in financiële functie: 20
Financiële systemen: SAP
Typering finance team: businesspartners
Belangrijkste issue: opzet geïntegreerde finance functie bij nieuw te vormen netwerkbedrijf