AI dempt personeelstekort en verlaagt loongroei

De Nederlandse arbeidsmarkt koelt verder af. Steeds minder mensen zoeken actief naar (ander) werk en ook het aantal baanwisselingen daalt tot het laagste niveau in vier jaar tijd. Intelligence Group, een arbeidsmarktspecialist, noemt de kans zeer aannemelijk dat de werkloosheid in de komende kwartalen doorzet. De afnemende arbeidsmobiliteit, de stijgende onzekerheid en de effecten van kunstmatige intelligentie (AI) zetten de arbeidsmarkt onder druk, signaleert Intelligence Group.

De tekenen daarvan zijn nog beperkt zichtbaar, maar volgens Intelligence Group is dat tijdelijk. “Er is al minder vraag naar hoogopgeleide starters door de opkomst van AI”, aldus Geert-Jan Waasdorp, directeur arbeidsmarkt bij Intelligence Group. De verwachting is dat binnen 12 tot 18 maanden nog meer arbeidsmarkteffecten op de Nederlandse arbeidsmarkt zichtbaar worden. Dan volgt een periode van hogere werkloosheid en lagere loongroei.”

Intelligence Group monitort continu de bewegingen op de arbeidsmarkt. In het derde kwartaal van 2025 kwam de arbeidsmarktactiviteit – het aandeel mensen dat actief zoekt naar (ander) werk – uit op 12,3 procent. Dat is een daling ten opzichte van zowel het vorige kwartaal (12,7%) als een jaar geleden (13,5%).

Daarmee is de stijgende trend van de afgelopen jaren duidelijk gekeerd, aldus Intelligence Group. Ook de arbeidsmobiliteit zakt verder: 18,6 procent wisselde recent van werkgever, het laagste aandeel in bijna vier jaar.

De groep latente baanzoekers – mensen die niet actief zoeken maar wel openstaan voor een nieuwe baan – daalde eveneens, tot 43,8 procent. Dat is volgens cijfers van Intelligence Group het laagste niveau sinds 2017. Tegelijkertijd groeit het aantal Nederlanders dat helemaal niet openstaat voor ander werk. Dat is nu 44 procent van de beroepsbevolking.

Hoewel de arbeidsmarkt nog steeds krap is, nemen de signalen van afkoeling toe. UWV, CBS en Intelligence Group zien minder mobiliteit, minder vacatures en meer (stille) reorganisaties. Ook het aantal collectieve ontslagaanvragen stijgt. En dan moet de echte impact van AI op de Nederlandse arbeidsmarkt nog komen.