Weinig draagvlak voor Piketty-tax in Nederland
Er is weinig draagvlak onder Nederlanders om de rijken meer belasting te laten betalen over hun vermogen, zoals de Franse econoom Thomas Piketty wil. Ongeacht de hoogte van hun vermogen of inkomen vinden Nederlanders inkomensverschillen erger dan verschillen in rijkdom. Dat concludeert het Sociaal en Cultureel Planbureau uit een enquête onder bijna 3.000 Nederlanders.
Hoewel een flink deel een aversie heeft tegen sommige rijke mensen – bijna de helft van de Nederlanders vindt het bijvoorbeeld onrechtvaardig dat veel profvoetballers zo rijk zijn – geldt deze aversie niet alle vermogende Nederlanders, schrijft het adviesorgaan van de regering. “De tolerantie voor vermogensongelijkheid bleek groter dan die voor inkomensverschillen. Bij de aangekondigde invoering van een nieuw belastingstelsel is het goed dit in het achterhoofd te houden.”
75 procent van de drieduizend geënquêteerden vindt dat de inkomensverschillen kleiner moeten worden, terwijl 70 procent ditzelfde vindt over de vermogensverschillen. De middengroepen, oftewel huishoudens met een besteedbaar inkomen tussen de 16.600 en 20.700 euro, vinden het vaakst dat de inkomensverschillen in Nederland te groot zijn: 82 procent. Van de top-1 procent van de inkomenspiramide (69 duizend euro en hoger) is 55 procent van mening dat inkomens gelijker moeten worden verdeeld. Ook de armste Nederlanders nemen meer aanstoot aan inkomens- dan aan vermogensverschillen. Bij mensen met schulden ligt de verhouding op 70 versus 66 procent, bij de laagste inkomens op 75 versus 68 procent.
Opvallend is dat alle ondervraagde Nederlanders erfenissen een veel rechtvaardigere bron van rijkdom vinden dan een carrière als voetballer of soapacteur. Piketty waarschuwt in Kapitaal in de 21ste eeuw dat westerse landen, door de lage groei of zelfs krimp van de bevolking, weer terugkeren naar de tijd van Jane Austen, toen het aan de haak slaan van een geliefde met een vette erfenis in het vooruitzicht meer zoden aan de dijk zette dan hard werken voor je geld. Kapitaal groeit veelal sneller dan salarissen, zoals L’Oréal-erfgename Liliane Bettencourt bewijst. Zij vermeerderde haar vermogen tussen 1990 en 2010 van 2 tot 25 miljard euro zonder een dag te werken. Toch vindt 73 procent van de Nederlanders rijkdom uit erfenissen rechtvaardig, terwijl slechts 29 procent hetzelfde meent over de rijkdom van voetballers.