Verkeerd verbonden? De waardevernietiging bij KPN (2)
Een serie blogs over strategisch waardemanagement.
“KPN draait normaal kwartaal, handhaaft dividend en prognose.” Dat stond begin deze maand in de kranten. Toch blijft de beurskoers van dit bedrijf op een beschamend laag niveau staan. Welke wereld gaat hierachter schuil?
Door Leo van de Voort. Hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en en co-auteur van het boek Risicovreugde.
In Risicovreugde, leid liever evident gevaarlijk dan ogenschijnlijk veilig schreven Rob Fijlstra en ik al: “een bedrijf dat ‘bleef en blijft wegkijken van de realiteit (…). Dit mondt uit in een ontmoedigend gebrek aan risicovreugde (…). Door zich te committeren aan korte termijn resultaten [lees: kostenreducties] maken ondernemingen het zich vaak uitermate moeilijk om te kunnen veranderen naar langdurige outperformance op de langere termijn. Het voorbeeld van KPN spreekt boekdelen, evenals het gebrek aan ambitie en drive en gevoel voor noodzaak.”
In november 2009 stond de koers van KPN op ongeveer 12,50 euro (wat ook al een waardeloze waardering impliceerde). In april 2010 fluctueerde de koers al rond de 11 euro. Vervolgens werd een vernietigende duikvlucht ingezet, om tussen de 2 en 5 euro uit te komen … au! Want, zoals Wayne Calloway, voormalig CEO van PepsiCo, ooit opmerkte: “You cannot shrink yourself to wealth.” We zijn tien jaar en vele kostenreducties verder en helemaal niéts opgeschoten.
Een waardeperspectief dat houdbaar is, zal veeleer uit topline mogelijkheden moeten komen: een verrassende omzetgroei. Dat vergt ontdekkingskracht, creativiteit, durf, kortom: risicovreugde. Het vergt een wenkend perspectief op klantrelaties en marktontwikkelingen, en een inspirerend kasstroomperspectief op de wat langere termijn.
Vreugdeloos KPN
Het gaat bij KPN om een termijn die niet veel verder reikt dan de voor de hand liggende korte termijn van kostenreducties. Bij zijn afscheid stelde voormalig bestuursvoorzitter Eelco Blok: “Ik ben er trots op dat KPN een modern bedrijf is geworden, gericht op waardecreatie voor alle belanghebbenden, met de klant als centraal uitgangspunt voor alles.” Oef. Volgens dezelfde Blok is “KPN in een uitdagende tijd voor de sector sterker, flexibeler en duurzamer geworden.” Nounou: een vorm van zelffelicitatie waarvoor het begrip narcisme is gemunt.
Het zal voor de nieuwe CEO Farweck niet meevallen van deze retoriek aantrekkelijke businessrealiteit te maken. Voorlopig daalt alles bij KPN: omzet in zowel de zakelijke als in de consumentenmarkt, aantal klanten met een gebundeld abonnement, ‘average revenue per user’ (arpu), aantal werknemers, en meestal de koers. De ebitda stijgt louter vanwege kostenreducties (en daalde in 2019).
Dit alles wordt verkocht als 'strategische verbouwing gericht op winstgevende groei'. Maar kostenreducties zijn geen verbouwing, een strategie kan ik niet ontdekken en winstgevende groei lijkt voor KPN iets uit de vorige eeuw. Dit alles reflecteert zich in een afkalvende marktkapitalisatie.
Ten aanzien van de realisatiekracht aangaande groei en strategie binnen KPN zeg ik, in de woorden van wijlen president J.F. Kennedy: “I'm an idealist without illusions.”
Verkeerd verbonden? De waardevernietiging bij KPN:
- 1 – Een dramatische koersval in tien jaar tijd, verder veranderde er weinig. Wanneer gaat KPN weer waarde creëren?
- 2 – KPN vernietigt nog steeds waarde: waarom blijft men de oplossing zoeken in kostenbesparingen en niet in winstgevende groei?
Alle blogs van Leo van de Voort voor u op een rij gezet.