Vier redenen waarom de ECB-rente niet meer daalt

Voor het eerst in meer dan een jaar heeft de ECB de rente niet verlaagd, maar gelijk gehouden op twee procent. Dat zal nog even zo blijven. De bank kijkt naar vier factoren die maken dat er nu op de rem wordt getrapt.

1. Onzekerheid
Er zijn factoren die inflatie weer kunnen aanjagen, zoals hogere overheidsuitgaven of oplopende spanningen in het Midden-Oosten die via hogere energieprijzen tot meer prijsdruk kunnen leiden. De inflatie kan juist ook afzwakken, zoals door een zwakkere mondiale vraag door Amerikaanse importtarieven op EU-producten. Ook kunnen hoge Amerikaanse tarieven op China, leiden tot Chinese producten voor een habbekrats naar de EU gaan.

2. Neutraal niveau
Met twee procent beleidsrente wordt de economie niet gestimuleerd en ook niet afgeremd. Deze beleidsrente is mogelijk doordat financiële condities vrij stabiel zijn. Aandelenprijzen hebben zich volledig hersteld, rentespreads wijzen op kalme financiële markten. Wel is de gemiddelde rente op staatsobligaties iets gestegen. Dit kan komen door hogere verwachte overheidsuitgaven voor defensie.

3. Dure euro
De euro isn waarde gestegen ten opzichte van vooral de dollar. De sterkere euro zorgt ervoor dat Europese export duurder wordt, wat economische activiteit kan afremmen. De recente stijging van de eurokoers hangt deels samen met de afgenomen rol van de Amerikaanse dollar als veilige haven in tijden van onzekerheid, en vormt een mogelijke eerste reactie op de aangekondigde Amerikaanse importheffingen.

4. Doorwerking van rentes
De doorwerking van rentes naar huishoudens en bedrijven, onder andere via spaarrentes en leenvoorwaarden, ontwikkelt zich gunstig. Hypotheek- en bedrijfsrentes zijn sinds de renteverlagingen van de ECB gedaald. Bedrijven profiteren van die lagere financieringskosten. Normaal gesproken zullen bedrijven hierdoor meer investeren. Maar in het huidige onzekere klimaat zijn ze toch enigszins terughoudend.