Verduurzaming bedrijven stagneert door onkunde

De overgang naar een duurzamere en inclusievere economie bij Nederlandse bedrijven. Ze scoren afgerond nog wel een voldoende, maar verbetering is er nauwelijks.

Dat concluderen onderzoekers van de Rabobank in een rapport onder 1500 bedrijven. Met het gemiddelde rapportcijfer van 5,8 is er nauwelijks sprake van vooruitgang, gelet op de 5,7 van een jaar eerder. Volgens de jaarlijkse Nieuwe Economie Index (NEx) van MVO Nederland is maar 15,4 procent van de bedrijven duurzaam. De index wordt opgesteld op basis van zeven thema’s zoals transparante ketens, groene energie, biodiversiteit, circulaire economie en echte prijzen.

Dat de NEx toch licht steeg, komt vooral dankzij de coronacrisis. Het effect daarvan is het duidelijkst te zien op het thema groene energie, waarvan de NEx-score in een jaar met 2,6 procentpunt steeg.

Dat komt doordat het totale energieverbruik in Nederland daalde en het aandeel hernieuwbare energie fors is toegenomen. Corona en de lockdowns hebben het verbruik van motorbrandstoffen in 2020 fors lager gemaakt dan een jaar eerder. De stijging van de NEx is dus voor een deel te danken aan de lockdowns.

De Rabo-onderzoekers concluderen dat 40 procent van de ondervraagden zijn zaken wat betreft maatschappelijk verantwoord ondernemen niet goed op orde heeft. Dat betekent concreet dat lang niet alle bedrijven zicht hebben op de ontwikkelingen in de productieketen.

Daardoor weten ze bijvoorbeeld niet of er kinderarbeid aan te pas is gekomen of dat er andere misstanden spelen. Verder stelt Rabo dat lang niet altijd de prijs van milieuvervuiling is doorberekend in de prijzen.

Rabo erkent dat het zeker voor het mkb lastig is om qua inclusiviteit snel stappen te zetten zonder uit balans te raken. Juist omdat het vaak gaat om bedrijven met maar een paar medewerkers. Een verplicht vrouwenquotum zoals bij grotere bedrijven het geval is, lijkt niet de oplossing.

Evengoed is er volgens Rabo werk aan de winkel, ook omdat het voor bedrijven steeds belangrijker wordt om naast financiële doelen ook maatschappelijk verantwoorde doelen op te stellen. Volgens Rabo hoeft dat financiële prestaties niet in de weg te staan. Met het kweken van bewustwording is volgens de bank al een wereld gewonnen.

Volgens Maria van der Heijden, directeur van MVO Nederland, moeten met name kleinere bedrijven zich er meer bewust van zijn dat op verschillende thema’s ook kleine stappen gezet kunnen worden.