Van 1+1=2 naar 360 Control

Een serie blogs over control.

BLOG – Als je een leuke test wilt doen om het beroep van iemand te raden moet je hem of haar de volgende vraag stellen: hoeveel is 1+1? Iemand met een wiskundig beroep zal antwoorden: middels een normaalverdeling met een zekerheid van 99,8% ligt dit tussen de 1,95 en de 2,05. Laten we afspreken 2. Een commercieel persoon ziet al gauw synergie-effecten, dus gaat voor 3. Iemand van de afdeling Inkoop wil korting en komt tot 1,5. Als iemand van personeelszaken de vraag gesteld wordt, dan krijg je als wedervraag: wat denk je er zelf van? Waarschijnlijk omdat ze het daar zelf niet weten. Vraag je het een accountant of boekhouder, dan kan deze de deur sluiten, de ramen blinderen en fluisteren: wat wil je dat ik ervan maak?

Door Hinrich Slobbe, control prof in beide betekenissen, als associate professor aan de Business School Nederland en als directeur van Wisdom in Finance.

Linksom

Het antwoord op een simpele vraag kan dus zeer divers zijn. En dat is bij complexe vraagstukken natuurlijk nog gecompliceerder. Controllers is geleerd om analytisch te denken. Daarbij maken ze vooral gebruik van hun linkerhersenhelft. Logisch redeneren leidt tot antwoorden, maar of het altijd de juiste antwoorden zijn is de vraag. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat het meestal ook. Snelle conclusies leiden vaak tot het verkeerde besluit. Er zijn oorlogen verloren door alleen op logica te vertrouwen. Bedrijven zijn failliet gegaan door concentratie van blauw denken. Er is kennelijk meer om je over te beraden.

Rechtsom

Cultuur bijvoorbeeld. Cultuur is sterker dan control. Als cultuur botst met control dan wint cultuur.  Culturele aspecten van een organisatie hebben vaak weinig te maken met logica. Om hiermee om te gaan is een meer holistische denkwijze nodig. Die maakt ook gebruik van de rechterhersenhelft. Hier zit je gevoel, emotie en je intuïtie. Door als controller ook deze aspecten mee te nemen in beslissingsmodellen worden de algoritmes wellicht ingewikkelder maar de kans is groter dat je voorspellingen het vaker bij het juiste eind hebben.

Rondom

In het Human Resources vakgebied bestaat er bij beoordelingssystemen een methode die 360°-feedback heet. Daarbij wordt iemand beoordeeld door de direct leidinggevende, de collega’s, ondergeschikten, klanten, toeleveranciers, etc. Iedereen die in contact komt met de betreffende medewerker kan dus een oordeel geven over diens functioneren. Deze vorm van reflectie is intensief, zal niet iedere week herhaald worden, maar geeft wel een zeer doorwrocht oordeel over het functioneren van een personeelslid. Deze kant moet het ook op met controlling. Er zou voor grote beslissingen een 360° Control moeten zijn, die niet alleen bij de directie informatie weghaalt, maar ook andere partijen inschakelt die wellicht confronterend andere meningen vertegenwoordigen: zonder dwarsliggers geen recht spoor. Organiseer je eigen oppositie voor meer wijsheid in de besluitvorming. 360° Control, best wel 3.0 eigenlijk.

Alle blogs van prof. Hinrich Slobbe voor u op een rij gezet.