Schiet Karahan straks de lira te hulp?

COLUMN - In de natuur is het een zekerheid dat de seizoenen elkaar afwisselen en dat straks na de herfst de winter aanbreekt. In de financiële wereld is het bijna een even grote wetmatigheid dat de Turkse lira jaar na jaar daalt. De munt is in euro’s uitgedrukt ruim 20 procent minder waard dan twaalf maanden geleden. Tijdens het afgelopen decennium heeft de lira zelfs bijna 95 procent van zijn waarde verloren. Binnenkort dient zich (weer) een kans aan om de pijnlijke glijvlucht om te buigen.

Achter de waardedaling gaat een hele reeks oorzaken schuil. Omdat Turkije meer importeert dan exporteert, heeft het een structureel tekort op de lopende rekening. Hierdoor is het land sterk afhankelijk van buitenlandse leningen. Minstens zo belangrijk is dat de centrale bank jarenlang een heel onconventioneel beleid voerde. In plaats van te proberen om de inflatie onder controle te krijgen, werd de rente laag gehouden om de economische groei aan te jagen. Deze koers leidde tot een torenhoge inflatie en schrikte bovendien buitenlandse investeerders af.

Opvallende koersomslag

Twee jaar geleden tekende zich echter een beleidsomslag af toen Hafize Gaye Erkan in juni 2023 aan het roer kwam te staan van de Turkse centrale bank (CBT). Onder haar leiding werd in iets meer dan een half jaar de beleidsrente verhoogd van 8,5 naar 45 procent. Het is aan die ingreep te danken dat de inflatie sinds het voorjaar van 2024 is teruggevallen van 75 procent richting 30 procent. De afgelopen maand is de inflatie echter voor het eerst in meer dan een jaar iets opgelopen.

Door de stijgende inflatie staat Fatih Karahan als opvolger van Erkan voor een lastige keuze. Hij zou het liefst de beleidsrente wat terugschroeven om de economie wat meer lucht te geven. Een officiële rentestand van 40,5 procent maakt het namelijk niet echt aantrekkelijk voor bedrijven en consumenten om geld te lenen voor investeringen en aankopen. Economen houden er dan ook rekening mee dat de beleidsrente bij de CBT-vergadering over twee weken iets verlaagd wordt tot 39 procent.

Duidelijk statement

Het zou echter een duidelijk statement zijn als Karahan de verleiding van een renteverlaging weerstaat. Daarmee geeft de CBT aan dat er ook in de toekomst echt werk gemaakt wordt van inflatiebestrijding. Dat is een belangrijke voorwaarde voor buitenlandse partijen om meer te investeren in Turkije. Voorlopig moet er echter nog heel wat water door de Bosporus stromen voordat de CBT het vertrouwen van de financiële wereld heeft gewonnen – en totdat de lira de schier eindeloze glijvlucht kan beëindigen.

FOTO: Unsplash/Maxim Klimashin

Joost Derks is valutaspecialist bij iBanFirst. Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Bekijk de video’s over ontwikkelingen binnen de valutawereld op het YouTube-kanaal van iBanFirst.
Gerelateerde artikelen