Ruim 400 weerbare CFO’s in de ring tijdens Jaarcongres Finance Transformation 2012

Bekijk hier de foto's van het Jaarcongres Finance Transformation 2012

In de ‘Grand Ballroom’, waar de honderden gasten binnenkomen voor de eerste plenaire sessie, staat een authentieke boksring opgesteld. Het wordt de bezoekers duidelijk; Het gaat er serieus aan toe vandaag. Het thema ‘weerbaarheid’ is dan ook van ongekend belang in de volatiele wereld waarin bedrijven momenteel verkeren. Maar er ook ruimte voor een dikke knipoog, blijkt ook het optreden van dagvoorzitter Rens de Jong, die een episch applaus eist van het publiek voor de eerste spreker om een echte boksmatch te simuleren. De setting voegt aan het realisme toe, want in het Krasnapolsky werd in vroegere tijden boksgevechten georganiseerd. De aftrap wordt gegeven door Michael van Asperen, die als Community Manager actief is binnen de CFO Association van Alex van Groningen, de organisatie achter Finance Transformation en vele andere Finance events.

Van Asperen licht het thema nader toe. ‘Float like a butterfly – sting like a bee’, was het motto van bokser Muhammed Ali, de legendarische drievoudig wereldkampioen zwaargewicht. In de boksring combineerde Ali een verrassende wendbaarheid en snelheid met incasseringsvermogen en kracht. De combinatie van deze eigenschappen zijn ook duidelijk te herkennen bij succesvolle ondernemingen. En juist nu lijken wendbaarheid en incasseringsvermogen voorwaarden om niet knock-out te gaan. Er vallen immers zware economische klappen, terwijl zich tegelijkertijd in hoog tempo nieuwe kansen voordoen. CFO’s zullen het thema vaak vertalen naar financiële weerbaarheid, maar het gaat veel verder dan dat. Vandaag gaan we dit met elkaar onderzoeken.’

Weerbaarheid in de chipmarkt
De eerste spreker die de boksring instapt weet wel wat over weerbaarheid. Bert Savonije heeft als Senior Vice President Finance bij ASML te maken met enorme volatiliteit. ‘Chips zijn tegenwoordig overal’, begint Savonije. ‘Dat is goed voor ASML en goed voor de Nederlandse economie. Het gebruik neemt alleen maar toe.’

Hij toont een afbeelding van een Commodore 64, die vele van de bezoekers direct herkennen. In 1982 toen deze personal computer gelanceerd werd, was het een state of the art machine. De naam is afgeleid van het geheugen van de computer: 64 KB. ‘Tegenwoordig heeft een smart phone evenveel capaciteit als deze computer. Dit om de toename in het gebruik van chips te illustreren. Ook in onder meer de medische sector en de automotive industrie neemt het gebruik enorm toe.’

Een andere ontwikkeling in de chipmarkt is dat chips steeds goedkoper worden. Bij ASML is de Wet van Moore heilig. Deze wet stelt dat het aantal transistors in een geïntegreerde schakeling door de technologische vooruitgang elke twee jaar verdubbelt. Savonije: ‘Dit houdt in dat we steeds dubbele capaciteit tegen dezelfde kosten moeten realiseren. We zien momenteel mogelijkheden om dit nog wat langer vol te houden.’

ASML vervaardigt machines die worden gebruikt om chips te maken. Specifiek gebruikt een waferstepper een fotografisch proces om patronen op siliciumwafers aan te brengen. Op een wafer kunnen 1.000 chips tegelijk gemaakt worden. De verkoopprijs van een dergelijke machine is 28 miljoen euro.

Savonije: ‘Hoe doen we het financieel? In de jaren 90 hadden we een goede omzet, maar in 2001 een grote dip (de internetcrisis). Qua R&D zijn we goed doorgegaan en dat heeft geleid tot een forse omzetstijging, maar… ‘ Toen de crisis toesloeg daalde de omzet van ASML met 80 procent. Een enorme klap die nog erger was dan Savonije’s worst case scenario. Maar in 2010 bedroeg de omzet weer 4,5 miljard euro, een record. ‘Dit toont aan hoe cyclisch onze markt is. Dat hebben we nu vastgesteld. We gaan niet langer voorspellen wanneer de downturn precies komt; hij komt een keer. Wat doen we om die klappen op te vangen?’

‘Allereerst kopen we 85 procent van onze resources flexibel in’, vervolgt Savonije, ‘dus als er geen verkoop is, is er ook geen inkoop. 15 tot 20 procent van onze medewerkers zijn flexibele krachten, dus daarin kunnen we ook meeveren met de cyclus. Daarnaast is cash koning. Dat klinkt als een dooddoener, maar is wel extreem belangrijk. Faillissementen komen bijna altijd door cashflow problemen. We hebben dus een behoorlijke financiële buffer. Ook zijn we alternatief gefinancierd, want we willen niet te afhankelijk zijn van de bank. Banken zijn er niet als je ze nodig hebt.’ Hier moet het publiek hartelijk om lachen. ‘Ahh,’, zegt Savonije. ‘Ik proef herkenning, dat is altijd goed. Tot slot werken we heel nauw samen met onze klanten en leveranciers. Het is zeer belangrijk om elkaars productievragen en mogelijkheden heel goed te begrijpen. We hebben onze drie belangrijkste klanten bereid gevonden 1,4 miljard te investeren in R&D, in ruil waarvoor ze voor een redelijke prijs aandelen hebben kunnen kopen. Voor hen is het belangrijk dicht tegen de marktleider aan te zitten.’

Luisterend naar Savonije’s verhaal komt toch wel duidelijk naar voren dat de Wet van Moore een hele belangrijke strategische succesfactor is. Het is een doel dat ze moeten halen om voor te blijven lopen in de markt en dat geeft ze kracht. Wat daarnaast helpt is dat ze slechts 1 product vervaardigen wat ze een enorme focus geeft. Kortom, ASML mag zich met recht een wereldspeler noemen die de Nederlandse economie hopelijk nog lang zal blijven versterken.

De strijd om de postmarkt
De volgende twee sprekers hebben er duidelijk veel zin in. In bokstenue (handschoenen en jassen met Sannd erop) komen ze aangelopen, als helden toegejuicht door het uitzinnige publiek. Het zijn Haico Meijerink en Patrick Landman, CEO en CFO van postbedrijf Sandd. Het nummer ‘Eye of the Tiger’ uit de film Rocky schalt door de zaal. In de ring staan Meijerink en Landman in dezelfde hoek, maar in de bestuurskamer staan ze ook wel eens lijnrecht tegenover elkaar zo blijkt uit het verhaal dat volgt.

Sandd is als underdog op de krimpende postmarkt in een bloedige strijd verwikkeld met PostNL en die strijd is nog steeds gaande. Meijerink begon op 1 september 2011 als CEO van Sannd. ‘Mijn eerste dag als CEO, mijn grote droom kwam in vervulling’, aldus Meijerink, die op zijn eerste dag een van de commissarissen tegen het lijf liep, die tegen hem zei; ‘Jij hebt de juiste achtergrond voor het vaarwater waar we in terecht komen.’ Drie weken later kwam hij erachter wat deze commissaris bedoelde…

Lees verder op pagina 2

__________________________________________________________________________________

Foto's: bekijk hier de foto's van Jaarcongres Finance Transformation 2012.

Bedrijven: Bekijk hier de lijst van deelnemende bedrijven.

Save the date | CFO Community in 2013:

17 januari 2013
Nieuwjaarsborrel CFO en M&A Community. Bij Stibbe Amsterdam
13 maart 2013
Winterbijeenkomst Financieringen. Bij Nutreco Amersfoort
15 mei 2013
Lentebijeenkomst Leiderschap. Op Landgoed Sterkenburg Driebergen
6 juni 2013
CFO Day The Road to Excellence! In Kurhaus Den Haag
11 september 2013
Zomerbijeenkomst Strategie. Op Landgoed Sterkenburg Driebergen
30 oktober 2013
Herfstbijeenkomst High Performance Finance. Bij Randstad Diemen
28 november 2013
Jaarcongres Finance Transformation High Performance Finance

Meer informatie en aanmelden? Bezoek direct CFO.nl

Word lid van de CFO Association
De CFO Association is dé exclusieve community waar de financiële top van het Nederlandse bedrijfsleven elkaar ontmoet. Als lid van de CFO Association bent u welkom tijdens exclusieve netwerkevenementen en de jaarlijkse congressen Finance Transformation en CFO DAY. Daarnaast ontvangt u CFO Magazine. Word nu lid via CFO.nl.

####

‘Patrick kwam mijn kantoor binnen en zei ‘heb je even’’, legt Meijerink uit. ‘Hij had een blauwe envelop in zijn hand. Dat kan van alles betekenen, dacht ik, de Belastingdienst is een hele goede klant van ons, dus misschien heeft hij een klacht onder ogen gekregen. Het bleek te gaan om een belastingschuld. Een kleine weliswaar, maar gecombineerd met andere samenhangende problemen, zag het er allemaal even niet zo goed uit voor Sandd.

Het slechte nieuws bestond uit de volgende componenten;
– 6 procent krimp jaar op jaar
– Negatieve cashflow
– Strak aflossingsschema leningen bij banken
– Geen level playing field
– Gebrek aan toezicht in de markt
– Kleine achterstand bij Belastingdienst.
– Toename wettelijke verplichtingen (80 procent arbeidscontracten)
– Minimaal, soms zelf negatieve marges op lopende contracten.
– Iedere volgende werkdag zou probleem groter worden.

‘Dat was een flinke rechtse die ik moest incasseren’, aldus Meijerink. ‘We hadden ook net de overname gedaan van Selektmail, een absoluut noodzakelijke stap om de continuïteit van ons bedrijf te waarborgen. Bij ons is massa namelijk kassa, en we hadden hard meer volume nodig. Patrick en ik maakten een plan om het tij te keren. We besloten ons te focussen op het optimaliseren van onze lopende business, een nieuwe prijsstrategie te gaan hanteren, natuurlijk ook kostenreducties door te voeren en een strategisch plan 2013 – 2017 op te stellen. Daarna was het focussen en fingers crossed.’

CFO Patrick Landman stapt naar voren in de ring. ‘Haico heeft de context goed geschetst. Hij kwam binnen in een storm. Toen de brief van de Belastingdienst op de mat viel hadden we een cashflow probleem. Ook al was hij net begonnen, heb ik ervoor gekozen hem direct op de hoogte te stellen. Als CFO moet je te allen tijde de CEO op de hoogte moet stellen van de situatie waarin het bedrijf zich bevindt.’

Als financieel bestuurder zat Landman met een combinatie van wat hij noemt ‘usual financial suspects’, namelijk: overleveraged; alle ratio’s op rood; angel investeerders; geen credit policies; onvoldoende finance competenties; geen adequaat financieel systeem (Excel) en instabiele cashflow. ‘Wat je dan moet doen is rustig blijven en geloven in het licht aan het einde van de tunnel’, aldus Landman. ‘Dat kun je omdat je je business heel goed begrijpt. Met de overname van Selektmail hebben we gegokt op betere tijden.’

En die gok is goed uitgepakt, ‘want’, vertelt Meijerink opgewekt, ‘dit jaar schrijven we weer voor het eerst dikke vette zwarte cijfers. Wij zijn een blijvertje op de postmarkt.’

Hoe ziet de verhouding CEO-CFO eruit bij Sandd?, vraagt een Financieel Directeur in de zaal. Landman: ‘Als CFO moet je sparren met je CEO, maar ook samen door een deur kunnen.’ Meijerink: ‘Je moet vooral alles uitspreken en daar mag best wat emotie in zitten. Patrick en ik staan soms wel tegenover elkaar in de bestuurskamer, maar we komen er altijd weer uit. Ga niet in het weekend naar huis met een rugzak vol ellende, maar spreek het uit voor je weggaat’, is het laatste advies van de gepassioneerde CEO.

Weerbaar & wendbaar: Een cocktail van een vleugje arbeidsmarkt, HRM en Finance
Na het plenaire optreden van Bert Savonijne en de bestuurders van Sandd, begeven de honderden CFO’s zich naar verschillende parallelsessies. Vanuit de ring spreken verschillende CFO’s kleinere groepen vakgenoten toe over hun visie op weerbaarheid, en in rondetafeldiscussies, praten de Finance Chiefs in intiemere gezelschappen over aan weerbaarheid gerelateerde topics.

In een sessie georganiseerd door Randstad gaat het vooral over de menselijke en strategische kant van weerbaarheid. ‘Hoe is het gesteld met de winst en verlies rekening van je mensen?’, vraagt Markt de Lat (Directeur Randstad Consultancy). ‘Het is belangrijk om met regelmaat naar de baten en lasten van je medewerkers te kijken. Wat heb je in huis aan talent, wat heb je nu nodig en wat heb je in de toekomst nodig? Ook kun je kijken naar de soorten contracten die je in huis hebt; tijdelijk, vast, uitzendkracht, oproep, invalkracht en overig flexibel.’

Een ontwikkeling die je al jaren ziet bij bedrijven die hun wendbaarheid willen vergroten, is dat ze een flexibele schil opbouwen, kortom een laag medewerkers die geen vast contract hebben. ‘Wij zeggen dat we 20 procent flexibele medewerkers hebben’, zegt een CFO. ‘Maar in de praktijk hebben deze medewerkers al zo veel rechten verworven dat we ze niet zomaar kunnen laten gaan als de resultaten teruglopen.’ Een andere CFO werkt voor 100 procent met vaste contracten. ‘We zijn een heel kennisintensief bedrijf. Een contract van een jaar heeft geen zin voor ons.’

De Lat: ‘Bij iedere onderneming past een eigen flexibiliteitvorm. Daarnaast is het de vraag of het een bewuste strategie is, of het je overkomt. In plaats van kijken naar hoe flexibel die twintig procent is, kun je ook kijken naar die 80 procent en hoe flexibel je wilt dat die laag is. Als je daarvoor tien procent flexibele krachten inhuurt kan dat potentieel veel geld besparen. Om dat inzichtelijk te krijgen moet je de personele winst en verliesrekening opstellen. Welke medewerker hebben we over drie jaar nodig? Wat doet hij of zij? Welke kwaliteiten heeft hij of zij? Wat betekent dat voor de kosten? Denk bijna als marketeer; wie zijn sleutelspelers en most wanted voor de toekomst? Stel dat vast en kijk dan naar de huidige populatie. As je de namen en rugnummers helder hebt, kun je een goed gesprek voeren.’

De weerbare mens
De laatste spreker is een bijzondere. Miles Hilton Barber is namelijk geen finance executive, maar een avonturier die blind is. Zijn blindheid heeft hem er nooit van weerhouden om zijn dromen na te jagen. Zijn levensverhaal is gevuld met anekdotes, humor en krachtige levenslessen. Een verhaal over het aanpassingsvermogen en de veerkracht van een weerbaar mens.

Toen Miles Hilton-Barber twintig jaar oud was, werd hem een slechte hand gedeeld. Hij werd bijna volledig blind door een erfelijke, genetische oogziekte. ‘Ik vond dat toen het ergste dat me mogelijk had kunnen overkomen’, zegt Hilton-Barber, die inmiddels wereldberoemd is geworden met zijn recordbrekende expedities. Hij probeert nu continu de lat hoger te leggen voor wat een blinde man kan bereiken. Dit was niet altijd zo, verre van zelfs, aldus Hilton Barber. ‘Van mijn twintigste tot mijn vijftigste, geloofde ik dat ik zonder mijn zicht bijna niets meer kon bereiken in mijn leven dat doordoor erg beperkt was.’

Hij kwam tot een keerpunt toen hij 50 werd. Het was zijn eveneens blinde broer die hem inspireerde zijn leven radicaal om te gooien. ‘Mijn broer had een zeilboot gebouwd in zijn achtertuin in Durban, Zuid Afrika. Hij was voornemens met deze boot in zijn eentje van Zuid Afrika naar Australië te varen waarop iedereen hem voor gek verklaarde. ‘Wat jij wilt doen is onmogelijk voor een blinde’, zeiden ze dan tegen hem. Hij antwoordde daarop altijd: ‘het is niet onmogelijk. Het is gewoon nog nooit eerder gedaan.’ Dus hij deed het. Het was een enorme onderneming en hij kreeg enkele zeer zware stormen te verduren. Maar door te vertrouwen op zijn vaardigheden als zeiler en de spraakoutput van zijn navigatieapparatuur, slaagde hij erin zijn doel te bereiken. Hij leefde zijn droom en ik besloot toen dat ik dat ook kon.’

We zijn nu iets meer dan tien jaar verder en Miles Hilton-Barber heeft een indrukwekkend aantal uitdagingen overwonnen. Vliegtuigen besturen, dragracen, motorsprinten, diepzeeduiken, trektochten maken door woestijnen en berggebieden, zeilen, de lijst gaat door… Hoe heeft hij zoveel bereikt in relatief korte tijd? ‘Het was een proces’, legt de avonturier uit. ‘Hoe meer nieuwe dingen ik uitprobeerde, hoe verder mijn kijk op het leven veranderde in positieve zin. Het heeft ook veel te maken met ‘je angsten onder ogen zien’. Op de conferenties die ik wereldwijd bezoek om mijn verhaal te delen, vertel ik altijd dat het woord ‘FEAR’ staat voor 'False Evidence Appearing Real'. We hebben allemaal fobieën en vele daarvan zijn irrationeel. De ervaring is nooit zo slecht wanneer je het daadwerkelijk doet! Moed is niet de absentie van angst. Het is je angsten onder ogen zien en iets toch doen. Als je bang bent, is dat niet toegeven dat je laf bent, maar is het een kans om moed te tonen.’

Hilton Barber spreekt de CFO’s aan: ‘wanneer is de laatste keer dat je in je privé leven uit je veilige cirkel bent gestapt? Ik heb een opdracht voor jullie. Bedenk iets dat je wilt doen voor je sterft. Begin met je droom. Daarna ga je uitvoeren. Ik wil dat jullie volgende week minstens één ding hebben bedacht dat jullie in jullie privé leven gaan doen!’ Na het inspirerende levensverhaal van Hilton Barber begeven de CFO’s zich naar de afsluitende netwerkborrel. Het is weer een inspirerende dag geweest met veel ideeën om 2013 met vertrouwen tegemoet te treden.

__________________________________________________________________________________

Foto's: bekijk hier de foto's van Jaarcongres Finance Transformation 2012.

Bedrijven: Bekijk hier de lijst van deelnemende bedrijven.

Save the date | CFO Community in 2013:

17 januari 2013
Nieuwjaarsborrel CFO en M&A Community. Bij Stibbe Amsterdam
13 maart 2013
Winterbijeenkomst Financieringen. Bij Nutreco Amersfoort
15 mei 2013
Lentebijeenkomst Leiderschap. Op Landgoed Sterkenburg Driebergen
6 juni 2013
CFO Day The Road to Excellence! In Kurhaus Den Haag
11 september 2013
Zomerbijeenkomst Strategie. Op Landgoed Sterkenburg Driebergen
30 oktober 2013
Herfstbijeenkomst High Performance Finance. Bij Randstad Diemen
28 november 2013
Jaarcongres Finance Transformation High Performance Finance

Meer informatie en aanmelden? Bezoek direct CFO.nl

Word lid van de CFO Association
De CFO Association is dé exclusieve community waar de financiële top van het Nederlandse bedrijfsleven elkaar ontmoet. Als lid van de CFO Association bent u welkom tijdens exclusieve netwerkevenementen en de jaarlijkse congressen Finance Transformation en CFO DAY. Daarnaast ontvangt u CFO Magazine. Word nu lid via CFO.nl.