Regels voor voorrang stroomnet terug naar de tekentafel

De Autoriteit Consument & Markt (ACM) moet opnieuw regels opstellen voor voorrang op het stroomnet in gebieden waar het netwerk overvol is. De hoogste rechter voor economisch bestuursrecht vernietigt het zogeheten prioriteringskader voor voorrang voor bepaalde partijen op het stroomnet.

Welke regels voor stroomtoewijzing gaan nu van tafel?
Partijen die meer transportcapaciteit op het stroomnet willen,  krijgen voorrang  als ze helpen de druk op het net te verminderen. Ook krijgen organisaties voorrang die van belang zijn voor de veiligheid, zoals defensie en de politie, en basisvoorzieningen, zoals scholen en woningbouwers. Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) oordeelt dat de ACM ten onrechte een Europese verordening voor het veiligstellen van gas als basis gebruikte voor de voorrangsregels op het stroomnet. Daardoor bleven belangen van veel partijen onderbelicht.

Waarom heeft een rechter hierover een uitspraak gedaan?
Veertien partijen zoals de NS, telecomproviders, huisartsenkoepels en de transportsector vonden dat de marktwaakhond hun belangen niet goed had meegewogen bij het bepalen welk soort organisaties als eerste aan de beurt komen voor meer ruimte op het stroomnet. Zo zijn telecomdiensten belangrijk voor de veiligheid en is openbaar vervoer ook van maatschappelijk belang, was de kritiek. Het CBp oordeelt na hun verzet dat de ACM de spelregels voor voorrang op het stroomnet niet zorgvuldig genoeg heeft voorbereid en onvoldoende heeft gemotiveerd.

Dus terug naar de oude regels van wie eerst komt die eerst maalt?
Nee, die situatie keert niet terug. Daarin was geregeld dat wie het eerst een aanvraag voor meer ruimte deed ook als eerste aan de beurt kwam bij de netbeheerder. Maar het oude principe dat ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’ was niet meer houdbaar op het stroomnet, omdat netcongestie op veel plekken voor lange wachtrijen zorgt. Maatschappelijk belangrijke activiteiten zouden daardoor vertraging oplopen.

Hoe nu verder op het stroomnet?
Het CBb geeft de ACM tot 1 januari 2026 de tijd om met een nieuwe set regels te komen en in de tussentijd gelden de huidige regels met een kleine aanpassing. Ook moet de ACM zorgen dat het kader voldoende flexibel en slagvaardig is. Volgens de ACM betekent de uitspraak niet dat het kader voor voorrang op het stroomnet met meer partijen moet worden uitgebreid.