Prinsjesdag: 8 fiscale plannen voor werkgevers, ondernemers en zzp’ers

Dit betekent dat demissionair minister van Financiën Eelco Heinen (VVD) veel van de voorgenomen maatregelen, die bekend zijn gemaakt in de Voorjaarsnota en de fiscale beleids- en uitvoeringsagenda 2025, op 16 september kan voorleggen aan de Tweede Kamer.

Een belangrijk onderdeel van de Miljoenennota is het Belastingplan 2026. FM zet een aantal belangrijke fiscale maatregelen, die het kabinet in petto heeft voor werkgevers, ondernemers en zzp’ers, op een rij.

1) Zelfstandigenaftrek box 1 wordt verder afgebouwd

Ondernemers kunnen ieder jaar een maximaal bedrag aftrekken van de winst waardoor ze minder belasting betalen. Sinds 2021 wordt deze zelfstandigenaftrek afgebouwd, om het verschil in belastingdruk tussen werknemers en ondernemers te verkleinen.

In 2025 bedroeg de maximale zelfstandigenaftrek 2.470 euro. In 2026 daalt dit bedrag naar 1.200 euro, om in 2027 verder te zakken naar 900 euro.

De startersaftrek blijft overigens wel intact. Deze bedraagt in 2026 naar verwachting maximaal 2.123 euro, net als dit jaar. Je hebt maximaal drie keer recht op startersaftrek in de eerste vijf jaar van ondernemerschap, en alleen als je ook recht hebt op zelfstandigenaftrek.

2) Strengere voorwaarden bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) en doorschuifregeling (DSR) box 2

Wie een bedrijf krijgt of erft betaalt in principe schenk- of erfbelasting, maar in sommige gevallen kun je vermindering of vrijstelling krijgen via de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR). Met de doorschuifregeling (DSR) kan een schenker of erflater de inkomstenbelasting over de winst doorschuiven naar de verkrijger.

Per 1 januari 2026 kun je alleen nog gebruikmaken van de BOR en DSR als je een belang van minstens 5 procent hebt in het bedrijf. Preferente aandelen en opties zijn uitgesloten. Alleen bij een gefaseerde bedrijfsopvolging is er mogelijk nog ruimte voor preferente aandelen.

De exacte betekenis van ‘preferente aandelen’ was tot nu toe niet helemaal duidelijk. Daarom komt er per 2026 een heldere wettelijke definitie. Kort gezegd gaat het om aandelen die voorrang geven bij het uitkeren van winst of bij een liquidatie. Aandelen die kenmerken hebben van preferente en gewone aandelen, worden fiscaal deels aangemerkt als preferent en deels niet.

Verwateringsregeling wordt verruimd: De bedrijfsopvolgingsregeling in de inkomstenbelasting is ook toepasbaar als een indirect belang verwatert door bijvoorbeeld vererving of schenking tot minder dan 5 procent, maar tot ten minste 0,5 procent van het geplaatst kapitaal. Het vereiste minimumbedrag van 0,5 procent vervalt dan voor de bloed- of aanverwanten in de neergaande lijn, bijvoorbeeld kinderen en kleinkinderen.

3) ZZp-wet VBAR vervangt wet DBA

In 2026 moet de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (Wet DBA) plaatsmaken voor de Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (Wet VBAR). Een belangrijk punt in de wet VBAR is het rechtsvermoeden van arbeidsovereenkomst.

Zzp’ers die minder dan 36 euro per uur verdienen kunnen hier een op beroep doen door te stellen dat ze werknemer zijn en dus in aanmerking komen voor bijbehorende rechten als ziekteverlof, ontslagbescherming en een vangnet bij arbeidsongeschiktheid.

Het is dan aan de werkgever om te bewijzen dat er géén sprake is van een arbeidsovereenkomst. Lukt dat niet dan moet een werkgever alsnog premies afdragen. Het uurtarief waarbij rechtsvermoeden geldt wordt twee keer per jaar aangepast op het minimumloon.

4) Vrije ruimte werkkostenregeling gaat omhoog

Werkgevers kunnen in 2026 meer onbelast vergoeden of schenken aan hun werknemers. Denk aan een sportabonnement of gezonde maaltijden. De vrije ruimte in de werkkostenregeling (WKR) gaat omhoog van 2 procent bij een loonsomt tot 400.000 euro naar 2,16 procent.

5) Extra heffing voor privégebruik fossiele leaseauto’s

Vanaf 1 januari 2027 geldt een nieuwe belasting van 52 procent voor werkgevers die een auto op fossiele brandstof (zoals benzine of diesel) ter beschikking stellen voor privégebruik. Deze pseudo-eindheffing geldt ook voor DGA’s, maar niet voor zzp’ers met een eenmanszaak. De heffing wordt berekend over de bijtelling en wordt niet verlaagd door een eventuele eigen bijdrage. Alleen nieuw geregistreerde auto’s vanaf 2027 vallen onder deze regeling.

6) Afschaffing loonkostenvoordeel oudere werknemers

Het loonkostenvoordeel voor het aannemen van oudere werknemers vervalt. Alleen voor dienstverbanden die vóór 1 januari 2024 zijn begonnen blijft het voordeel gelden.

7) Wijzigingen in Aof- en AWf-premies

Vanaf 2026 verandert de premie voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen (Aof): de hoge premie stijgt, terwijl de lage premie juist daalt. De geplande verhoging van de werkloosheidspremie (AWf) is met een jaar uitgesteld, tot 2027. De exacte premies moeten nog bekend worden gemaakt.

8) Werknemersopties bij startups en scale-ups

Vanaf 2027 komt er een nieuwe regeling die het aantrekkelijker moet maken om werknemersopties aan te bieden binnen startups en scale-ups. De belasting op deze opties wordt dan pas geheven bij de daadwerkelijke verkoop, in plaats van op het moment van toekenning of uitoefening. Daarnaast daalt het effectieve belastingtarief van 49,5 procent naar 32,17 procent, omdat slechts 65 procent van de waarde van de aandelenopties wordt belast.

FOTO: ANP