Nederlandse ziekenhuizen missen overzicht in samenhang van risico’s

Dat blijkt uit een gezamenlijk onderzoek van ConQuaestor en VvAA onder Nederlandse ziekenhuizen.

Goed risicomanagement wordt een steeds belangrijker element in de organisatie en het bestuur van ziekenhuizen. Directies en toezichthouders zijn zich daar terdege van bewust en ze beseffen ook dat de samenleving en de politiek steeds meer transparantie verwachten over het beleid en de kwaliteit van de dienstverlening die ziekenhuizen bieden. Vanuit dat perspectief én omdat de risico’s die ziekenhuizen lopen binnen de organisatie steeds meer met elkaar verweven raken, besloten de onderzoekers de jaarverslagen van een groep algemene Nederlandse ziekenhuizen te analyseren. Ze zochten daarin een antwoord op de vraag in hoeverre ziekenhuizen in 2010 en 2011 in staat waren om een kwalitatieve beschrijving te geven van integraal risicomanagement.

Risicomanagement onvoldoende belicht
Het onderzoek toont aan dat integraal risicomanagement in meer dan de helft van de gevallen onvoldoende wordt beschreven in het jaarverslag. Ook over de toepassing van de Zorgbrede Governance Code (die eisen stelt aan de inrichting van het bestuur van ziekenhuizen) is de verslaglegging onvoldoende transparant.

Raden van bestuur besteden wel aandacht aan de bestuurlijke kanten van de Code, maar focussen te weinig op de inbedding van een governancestructuur voor risicomanagement in de ziekenhuizen. Dit gebeurt slechts in ongeveer een kwart van de ziekenhuizen. Compliance – een essentieel onderdeel van integraal risicomanagement – wordt in 86% van de gevallen niet of onvoldoende beschreven als onderdeel van het risicomanagementproces.

Gezamenlijk normenkader is wenselijk
De onderzoekers constateren weliswaar een  vooruitgang in de afgelopen jaren, echter zien dat deze marginaal is. Ze adviseren ziekenhuizen om gebruik te maken van de bestaande risicobeheersingssystemen en op basis daarvan hun risicomanagement naar een niveau te tillen, dat aansluit bij hun organisatievolwassenheid en ambitie. Met name bevelen ze aan om de risicobereidheid (de risk appetite) expliciet en meetbaar te maken en daarnaast meer samenhang aan te brengen in het risicomanagement dat betrekking heeft op de strategie, het zorgproces, de operationele bedrijfsvoering en de wet- en regelgeving.

Tot slot pleiten de onderzoekers voor de ontwikkeling van een helder, gezamenlijk normenkader voor integraal risicomanagement. Ziekenhuizen, toezichthouders en zorgautoriteiten zouden daartoe gezamenlijk moeten besluiten. Een gezamenlijk normenkader zou leiden tot een level playing field en tot meer transparantie.

Bron: VvAA en ConQuaestor