Money Matters: Biertandem

‘We weten niet wie onze aandeelhouders zijn’, is een veelgehoorde klacht van bestuurders van beursgenoteerde bedrijven. Een begrijpelijke klacht: als je je aandeelhouders kent, kun je tenminste met hun wensen en eisen rekening houden. Buiten de beurs (desnoods met de financiële steun van een private equity-partij) kan dat. Met veel anonieme aandeelhouders niet. Zeker niet wanneer die anonieme aandeelhouders enorm ontrouw zijn aan het bedrijf, en hun aandelen om het minste of geringste dumpen. Zo word je als bedrijf welhaast gedwongen een kortetermijnstrategie te voeren. En zo word je ook gauw een speelbal van hedgefondsen, aandeelhoudersactivisten en meer van dat volk.

Betekent dit ‘dus’ dat bedrijven met een beperkt aantal grote aandeelhouders gezegend zijn? Je hoort het nogal eens. Menige besturder kijkt jaloers naar landen als Frankrijk en Duitsland, waar pensioenfondsen en banken volop participeren in bedrijven van Franse respectievelijk Duitse makelij. En je ziet ze met een schuin oog kijken naar niet-genoteerde bedrijven, die in de luwte van het beursgeweld ongehinderd door de waan van de dag kunnen bouwen aan hun bedrijf.

Zijn die niet-genoteerde bedrijven inderdaad langeafstandslopers, die de sprintjes trekkende beursbedrijven op lange termijn ver achter zich laten? Niet allemaal in elk geval. Neem nu Grosch, de tweede Nederlandse brouwer. Een matig renderend bedrijf (vergelijk de koersontwikkeling van Grolsch in de afgelopen eens met die van Heineken en je wordt spontaan geheelonthouder). Matig renderend doordat de grootste aandeelhouders – de familie De Groen, die 35 procent van de aandelen bezat – weigerden op te gaan in een groter geheel. Op zich misschien sympathiek, dat ze zo hechtten aan hun zelfstandigheid, hun eigen ‘identiteit’ en hun eigen ‘cultuur’. Maar zakelijk gezien een ramp. Al jaren waarschuwden allerlei deskundigen dat het bedrijf afkalvende bedrijfsresultaten te wachten stonden onder druk van de steeds sterkere concurrentie, en daarmee ontevreden aandeelhouders, ontslagen en bezuinigingen. Waarom liet de familie De Groen het bedrijf niet in de etalage zetten? Wat heb je aan een eigen identiteit als die in de toekomst toch raakt aangetast? Want dat was onherroeplijk gebeurd, als Grolsch koppig was doorgegaan op het pad van het zelfgekozen isolement.

Zo ver is het niet gekomen. Dankzij de overname van Grolsch door SABMiller, ziet de toekomst er voor het bedrijf opeens veelbelovend uit. Dankzij SABMiller weet het bedrijf zich verzekerd van een gigantisch distributieapparaat, en kan het tot in de verste uithoeken van de wereld bereiken. En SABMiller krijgt er een premiummerk bij. Kortom: de twee vormen een mooi biertandem. Bij menige overname kun je je afvragen wat de rationale erachter is, bij deze overname is de synergie overduidelijk.

Alleen: waarom wordt Grolsch nu pas overgenomen? Waarom zijn de aandeelhouders nu pas overstag gegaan? Te druk bezig met een langetermijnbeleid en te weinig tijd voor een goed beleid?