Kredietverzekeraar: Gevolgen van dalende bedrijfsfinancieringen in eurozone

Uit het meest recente onderzoek van de Europese Centrale Bank blijkt dat veel bedrijven de komende maanden -door de aanhoudend hogere rente- waarschijnlijk minder makkelijk toegang zullen hebben tot financiering. De ECB heeft een “scherpe aanscherping van de financieringsvoorwaarden” bevestigd in haar laatste halfjaarlijkse onderzoek naar de toegang van bedrijven tot financiering in de eurozone, dat schrijft internationaal kredietverzekeraar Atradius.

• Zuid Europese bedrijven hebben bovengemiddeld last van voorwaarden bedrijfsfinanciering
• aantal bedrijven in problemen (min of meer) stabiel
• bedrijven rekken financieringsmogelijkheden op

Stijging rente bedrijfsfinanciering

In het meest recente onderzoek van de ECB naar de toegang tot financiering voor bedrijven (SAFE),
dat betrekking heeft op de zes maanden tot maart, meldt 87% van de bedrijven een stijging van de
rente die ze aan de bank betalen. Dit is een verslechtering van 16 procentpunten ten opzichte van
het onderzoek van een half jaar geleden.

Financieringsvoorwaarden 47% bedrijven verslechterd …

Volgens de door de centrale bank samengestelde algemene indicator (die de veranderingen in de rente weergeeft naast andere financiële kosten zoals uitgaven, vergoedingen en commissies) treft
de aanhoudende verslechtering van de financieringsvoorwaarden 47% van de bedrijven in de
eurozone. Dit is het hoogste percentage sinds het begin van het onderzoek in 2009.

… in vooral Spanje en Italië.

De verslechtering doet zich sterker voor in Spanje en Italië dan in andere landen.
Aan de positieve kant constateerde de ECB dat het effect van deze aanscherping van de
financieringsvoorwaarden enigszins wordt verzacht door de “context van een aanhoudende stijging
van de omzet”.

Aantal kwetsbare bedrijven nauwelijks gegroeid

Voorlopig blijft het percentage financieel kwetsbare bedrijven grotendeels ongewijzigd: volgens
berekeningen van de ECB heeft 5,8% van de bedrijven in de eurozone de afgelopen zes maanden
grote moeilijkheden ondervonden bij hun bedrijfsvoering en het terugbetalen van hun schulden.
Deze kwetsbare bedrijven hebben tegelijkertijd te maken met een lagere omzet, dalende winsten
en een stijgende of onveranderde schuldratio, naast stijgende financiële kosten.

Bedrijven krijgen moeilijker financiering

Het percentage bedrijven die moeilijkheden ondervinden bij het verkrijgen van bankfinanciering
blijft ook stabiel (5% van de grote bedrijven en 9% van bedrijven in het mkb). Maar vooruitkijkend
naar de komende zes maanden verwachten bedrijven in de eurozone, vooral in Duitsland, Spanje en
Frankrijk, een verslechtering in de beschikbaarheid van bankleningen en kredietlijnen, die ze hopen
te compenseren door de opbrengsten uit de normale operatie efficiënter in te zetten. [artikel gaat verder na de volgende alinea]

Verwachtingen rente

Atradius voorspelt dat de inflatie langer op een hoger niveau zal blijven en pas in de loop van de
komende een tot twee jaar geleidelijk daalt. De kredietverzekeraar ziet dat bedrijven in antwoord op de uitdagender omstandigheden hun financieringsstrategieën herzien en vaker gebruikmaken van handelskrediet als bron van kortetermijnfinanciering. Met handelskrediet bedoelen we het aanbieden van langere krediettermijnen om de verkoop te stimuleren en ook het verlengen van de periode voordat verschuldigde betalingen worden gedaan, om liquiditeitstekorten op korte termijn op te vullen.

Langere betalingstermijnen versus later betalingen

Daarnaast meldt Atradius dat het lastig is de juiste balans te vinden tussen het verlenen van langere betalingstermijnen enerzijds en anderzijds zelf later te betalen. Voor een aantal bedrijven is het onvermijdelijk dat zij de komende maanden moeilijker aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen. Het gebruik van handelskrediet is volgens het bedrijf een manier om op korte termijn geld vrij te maken in afwachting van winst later. In goede tijden kan het een verstandige oplossing zijn voor zowel kopers als verkopers. Maar het toenemende gebruik ervan tijdens een periode van aanhoudende economische turbulentie doet vermoeden dat een groeiend aantal bedrijven zich richt op simpelweg ‘het licht aanlaten’ en uiteindelijk in betalingsproblemen zou kunnen komen.

Financieringsmogelijkheden worden opgerekt

Met meer klanten die om hun financieringsmogelijkheden op te rekken kiezen voor een ‘koop nu,
betaal later’-aanpak, lopen verkopers steeds vaker het risico dat hun rekening later of helemaal niet
betaald wordt. In deze context moeten bedrijven zich scherp bewust zijn van veranderingen in het commerciële kredietrisico van hun klanten en zich hierop voorbereiden. Als de ECB gelijk krijgt, kan de toegang van bedrijven tot veiligere en langer lopende financieringsopties de komende maanden verder
afnemen. De kans op betalingsachterstanden, wanbetalingen en zelfs faillissementen zal daardoor
alleen maar toenemen.