Kosten slaan op hol bij grote banken

De vier grote banken hebben moeite met hun kosten onder controle te houden. Dat komt vooral door de vele inspanningen om witwaspraktijken te voorkomen, investeringen in digitale dienstverlening en compensatiemaatregelen voor bijvoorbeeld teveel betaalde rente op doorlopende kredieten.

Dat is één van de conclusies uit het State-of-the-Banks rapport van accountancy- en adviesbedrijf KPMG. Dit rapport geeft jaarlijks inzage in de belangrijkste trends en ontwikkelingen in de bankensector. 

Verdergaande digitalisering en hoge inzet op fraudebestrijding hebben de operationele kosten van de vier grote banken met vier procent opgedreven. In 2021 waren deze kosten meer dan 70 procent ten opzichte van het jaar daarvoor, aldus het rapport. Vijftien procent van het bankenpersoneel is actief betrokken bij fraudebestrijding. Bij ABN AMRO is dat zelfs meer dan twintig procent, met 5.100 medewerkers.

Met uitzondering van ING zijn de IT-kosten bij alle overige banken ook flink gestegen; een stijging van 22 miljoen euro bij de Rabobank en zeven miljoen euro bij ABN AMRO. Bij de Volksbank zijn de IT-kosten bijna verdubbeld van 35 naar 60 miljoen euro in een jaar tijd. Allemaal met het doel de bankbedrijven volledig te digitaliseren.

Verder heeft de duurzaamheidsagenda grote invloed op alle bankzaken. Waar de aandacht bij ING, Rabobank, ABN AMRO en De Volksbank vooral uitgaat naar klimaatverandering met emissiereductieprojecten, is er nog veel terrein te winnen op het vlak van biodiversiteit, mensenrechten en gelijke beloningen.

De lage rentemarges hebben grote invloed gehad op de inkomsten van de vier grote banken. Samen waren ING, Rabobank, ABN AMRO en de Volksbank goed voor een nettowinst van 9,9 miljard euro in het afgelopen jaar. Daarbij zagen ING en Rabobank hun inkomen stijgen, waar ABN AMRO en de Volksbank een inkomstendaling noteerden.

Duurzaamheid is volgens KPMG inmiddels volledig verankerd is in de kredietverstrekking bij de vier banken. In een rap tempo worden projecten gefinancierd voor bijvoorbeeld het terugdringen van emissie-uitstoot op weg naar een duurzame net-zero samenleving in 2050. Het inschatten van kansen en risico’s bij klimaatverandering gaat steeds beter.

Tegelijkertijd moeten banken nog veel ontdekken als het gaat om verzameling van de juiste gegevens. Zo is er sprake van een zogeheten iteratief proces waarbij meetinstrumenten voortdurend worden aangepast. Bijvoorbeeld bij investeringen in de olie- en gasindustrie waar zowel grote risico’s als kansen aan de orde zijn.