Is Cash Cool? 2- Overtollig kasgeld is armoe
Een serie blogs over strategisch waardemanagement.
BLOG – Analisten kiezen steeds vaker voor de relatief veilige aanbeveling hold, terwijl beursgenoteerde Nederlandse bedrijven op een kasberg van tientallen miljarden zitten. Bedrijven ontbreekt het aan ambitie, inzicht en verbeelding.
Door Leo van de Voort. Hij is bestuursadviseur bij Fuel for Living Strategies, voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en en co-auteur van het boek Risicovreugde.
Ik moest hieraan denken bij het onlangs weer eens zien van de film ‘Wall Street’ – een film die nadrukkelijk de innerlijke strijd tussen zuiverheid en – een overschot aan – zelfvertrouwen verbeeldt. In een weergaloze toespraak verbindt beurshandelaar en speculant Gordon Gekko de pappen-en-nathoudencultuur van ondernemingsbestuurders met de teloorgang van bedrijven:
‘I am not a destroyer of companies. I am a liberator of them! The point is, ladies and gentleman, that greed, for lack of a better word, is good. Greed is right, greed works. Greed clarifies, cuts through, and captures the essence of the evolutionary spirit. Greed, in all of its forms; greed for life, for money, for love, knowledge has marked the upward surge of mankind. And greed, you mark my words, will not only save Teldar Paper, but that other malfunctioning corporation called the USA. Thank you very much’.
Hij laakt dat bestuurders vasthouden aan de overgewaardeerde – en -betaalde – bestuurszetel van – veelal terecht – ondergewaardeerde ondernemingen (framing the debate wordt dat tegenwoordig genoemd: met een uitgekiende woordkeus het debat naar je hand zetten). De waarde van een onderneming wordt grotendeels verklaard door de verwachting van toekomstige kasstromen. Dat veronderstelt inzicht in doel en richting van de onderneming, en een bepaald trackrecord in het waarmaken van die plannen.
Nederlandse bedrijfsbestuurders maken doorgaans waar wat ze zeggen, alleen zeggen ze zo weinig! Angelsaksische aandeelhouderswaarde – greed , het evangelie dat Gekko ten diepste predikt – heeft sindsdien veel aan populariteit ingeboet. Het heeft een sterk negatieve framing gekregen, niet in de laatste plaats door de zich zeer bedreigd voelende bestuurders. Zij stelden zich, op old boys Rijnlandse wijze, te weer, met sterk van de economische rationale afleidende aandacht voor alle stakeholders.
Consequent underwhelming
Veel ondernemingen slagen er zeer consequent in om deze staat van strategische marginaliteit te bereiken. Dat wordt zichtbaar in een veelal lage beurswaarde, die op geen enkele wijze recht doet aan het in de onderneming opgeslagen – immateriële – kapitaal en de potentie die dat belichaamt. Kennelijk zijn veel ondernemingen voortdurend bezig zijn met incrementeel overleven. De berg kasgeld waarop zij zitten bewijst dat.
Het fundament voor deze incrementele positionering kent drie pijlers.
- Allereerst leggen bestuurders de rendementseis niet hoog genoeg.
- Daarnaast is er een diepgaand gebrek aan inzicht in daadwerkelijk geïnvesteerd vermogen: men kent de immateriële assets – en daarmee de kasstroompotentie – te weinig.
- Tot slot bestaat de neiging om dicht bij het bekende te blijven.
Verder heeft het er alle schijn van dat het genereren van – vrije – kasstroom hier in Nederland vooral bedoeld lijkt om schulden af te lossen, eigen aandelen in te kopen of een mager dividend uit te keren. Maar vooral niet om daring ventures mee te financieren of game switches te faciliteren.
Nu ultiem rendement, ondanks – of dankzij – de economische en financiële crisis, weer steeds nadrukkelijker op de agenda komt, zal het minder om netwerken – old boys – gaan, maar steeds meer om zuiverheid, zelfvertrouwen en identiteit: shareholder value als een dominant, maar open en uitnodigend leidmotief!
Alle blogs van Leo van de Voort voor u op een rij gezet.