Invest-NL verdient meer krediet

Door Luuc Mannaerts

‘De Nederlandse miljoenen van Invest-NL gaan vooral naar buitenlandse fondsen’, kopte NRC. Alsof dat een probleem is. Er zou juist veel meer geld naar Europese fondsen moeten gaan.

Invest-NL verdient meer krediet voor wat ze wel doen. Een voorbeeld uit persoonlijke ervaring. In december 2021 investeerde Invest-NL 10 miljoen euro in het vierde fonds van October. Het Europees Investeringsfonds (EIF) stortte gelijktijdig 20 miljoen euro. Ons fonds kwam daarmee op een totaal van 215 miljoen euro. Invest-NL was voor ons de eerste grote Nederlandse investeerder die zich aansluit bij een gemeenschap van gerenommeerde instellingen in heel Europa, waaronder de Franse investeringsbank Bpifrance en verzekeringsmaatschappij CNP Assurances en Groupama Italia, de Italiaanse Cassa Depositi e Prestiti (CDP) en het Spaanse Instituto de Crédito Oficial (ICO).

Tien miljoen Nederlandse euro’s voor een fonds van 215 miljoen euro waarvan 55 miljoen euro aan Nederlandse bedrijven is of wordt uitgeleend: een mulitplier van 5,5 keer zoals ze dat zo mooi zeggen. Anders gezegd: er komt 45 miljoen euro uit andere landen terecht bij Nederlandse bedrijven. Overheidsinvesteringsvehikels in andere landen zijn vele malen scheutiger. Nederland loopt wat dat betreft fors achter en verliest daarmee ook de slag in Europa als het gaat om leningenplatforms.

Financieren van duurzame initiatieven
De missie van Invest-NL is om met name duurzame initiatieven te financieren die anders niet van de grond komen. ‘Financierbaar maken wat niet financierbaar blijkt’, staat ook in het artikel van NRC. De vele voorbeelden die genoemd worden waar Invest-NL geld in heeft belegd, lijken niet perse bij die missie te passen en daar wordt Invest-NL keihard op afgerekend. Maar achter de schermen gebeurt veel meer dan het blote oog waarneemt. Via het European Investment Fund, het EIF, stimuleert Invest-NL vooral die fondsen die microbedrijven ondersteunen, dat wil zeggen bedrijven met negen mensen of minder op de loonlijst. Verschillende onderzoeken hebben aangetoond dat dergelijke bedrijven moeilijker toegang hebben tot financiering (1).

Maar hoe is dat dan duurzaam, zul je je afvragen? Onderbelicht is dat duurzaamheid voor een belangrijk deel wordt gerealiseerd via de financier. Om toegang tot financiering te behouden zal elke financier moeten nadenken over hoe zij ondernemingen stimuleren om duurzaamheid te omarmen. Dwingen gaat (nog) niet, maar stimuleren middels de juiste duwtjes kan wel. Voor micro- en kleine bedrijven (tot 50 man personeel) is het inhuren van een consultant voor een duurzaamheidsanalyse te omslachtig en vaak te duur. Gelukkig kan ook een check op duurzaamheid voor een groot deel automatisch.

Bankafschriften en insolventieregister
October heeft een ESG score ontwikkeld waarin middels vier vragen bedrijven op 32 variabelen automatisch geanalyseerd worden. Daarbij maken wij alleen gebruik van data die onomwonden de waarheid spreekt zoals bijvoorbeeld bankafschriften van de onderneming, een insolventieregister en locatiegegevens van een bedrijf. En dan scoren wij de onderneming op de belasting van het milieu, haar maatschappelijke bijdrage en aansturing van de onderneming.

Denk hierbij aan werkgelegenheid, diversiteit onder haar werknemers, integriteit en kwaliteit van het bestuur maar ook bijvoorbeeld vervuiling van lucht of water. Dat doen we dan op het niveau van de onderneming, de sector en het land. Asset managers, pensioenfondsen en verzekeraars tonen grote interesse in deze ESG-tool die wij hebben ontwikkeld omdat grote institutionele investeerders, met Invest-NL en het EIF voorop, kritische vragen stellen. Hoezo niet duurzaam?

(1) Kamerstuk Tweede Kamer ‘Beleidsvisie mkb-financieringsmarkt’; CPB, MKB-bankfinanciering in Europees perspectief, 2019

Luuc Mannaerts is CEO van MKB-financieringsplatform October en voorzitter Raad van Toezicht bij Stichting MKB Financiering. Daarvoor werkte hij voor ABN Amro, onder andere als CEO Commercial Finance.