Hoe een mega-order ook mega-schade veroorzaakt

Het leek zo mooi, toen scheepsbouwer Damen de order kreeg voor de bouw van zes F126-fregatten voor de Duitse marine. Het is een opdracht waar zeven miljard euro mee is gemoeid. Maar tegenover die fantastische miljardenorder staan grote risico’s en die doen zich ten volle gelden voor Damen. De scheepsbouwer heeft deadlines gemist bij de bouw van de fregatten. Dat meldt NRC.

Het probleem
Als gevolg van de gemiste deadlines weigert de Duitse opdrachtgever betalingen te doen, waardoor Damen in financieel zwaar weer is gekomen. De kosten lopen, en die zijn hoog bij een miljardenproject, maar er komt niets binnen. Zo heeft Damen een volle orderportefeuille die het bedrijf de das dreigt om te doen.

De risico’s
Wat zijn dan de risico’s bij een miljardenorder? Vooral capaciteit, expertise en kapitaal, zo schrijft NRC. Damen heeft te maken met dure onderdelen, personeelsschaarste en gebrek aan know h0w. Materialen zijn duur en schaars, personeel is moeilijk te vinden en bovendien heeft de marinewerf van het bedrijf al in geen twintig jaar meer fregatten gebouwd.

De oorzaak
Maar de bouw blijft achter en dat zou volgens de berichtgeving liggen aan de software. Damen is in zee gegaan met de Franse softwareleverancier Dassault, dat het ontwerpprogramma 3DExperience levert. Dat moet de systemen van Damen vervangen, maar de honderden ict’ers en ingenieurs van Damen kunnen er niet mee werken. Consultants hebben de problemen niet weten op te lossen.

Het gevolg is dat Damen daardoor deadlines mist. Duitsland betaalt alleen bij een bepaalde voortgang en dus mist Damen miljoenen aan inkomsten, terwijl de kosten doorlopen, schrijft NRC. Dan is er nog de verstoorde relatie met de Duitse klant, die de order gunde aan de Nederlandse scheepsbouwer in plaats van Duitse werven.

De oplossing
Hoe gaat een groot bedrijf om met zulke tegenslag? In het geval van Damen heeft het bedrijf gebouwen en schepen aan ABN Amro in onderpand gegeven voor een nieuwe kredietfaciliteit van één miljard euro.

De werven in Gorinchem en Vlissingen zijn via sale en leaseback-constructies verkocht aan de investeringsmaatschappij Reggeborgh. De geplaagde marinetak van Damen is afgesplitst en in een aparte bv geplaatst.

Wat Damen ook doet is inspelen op de onrust op de werkvloer. Omdat er niet gebouwd wordt op de werven, neemt Damen noodgedwongen andere opdrachten aan. Er is uitleg nodig. En juist die communicatie is weer een nieuw risico. Want als gevolg van die openheid van zaken, is deze kwestie in de krant gekomen.