Het witwassen van zwart geld in 3 stappen

Witwasinvesteringen: een cokelijntje
Een voorbeeld uit de praktijk: 'Flying High!' – de grappen over Air Holland waren niet van de lucht. Eind 2004 kwam de prijsstunter in opspraak. Wat was er aan de hand? De directie had geprobeerd de maatschappij van de ondergang te redden door een vliegroute op Paramaribo te openen. Maar het geld daarvoor was afkomstig uit drugshandel. De lening kwam van ogenschijnlijk keurige zakenlieden: de Surinaams-Pakistaanse broers G. Ze hadden een beveiligingsbedrijf dat zelfs was ingeschakeld bij Koninklijke werkbezoeken. Verder waren de drie broers eigenaar van nette horecagelegenheden. De G.'s hoopten via hun lening aan Air Holland 'aanzien en prestige in het glamourwereldje van de luchtvaart' te verwerven. Althans dat beweerden ze. Maar dat bleek niet hun enige doel. Met een eigen vliegmaatschappij zouden ze gemakkelijker cokevluchten kunnen organiseren vanuit Suriname naar Nederland. De lening voor Air Holland kwam van hun Luxemburgse holding, het eindpunt van de witwasroute voor hun criminele geld. Sporttassen vol met contanten waren vanuit Nederland naar Engeland gebracht. Van daaruit werden de miljoenen op de Luxemburgse rekening gestort. Ook de financieel directeur van Air Holland zou bij deze operatie een handje hebben geholpen. De G.'s liepen tegen de lamp toen een van hen in Brazilië werd betrapt bij drugssmokkel. Ook op hun contanten werden sporen van cocaïne aangetroffen. De zaak is inmiddels behandeld door de rechter.

Wat zijn nu de drie stappen om geld wit te wassen?

1. Geld afkomstig uit misdrijf (drugs, prostitutie, afpersing etc.) wordt geplaatst op een buitenlandse bankrekening, bij een buitenlandse bank.

2. In datzelfde land of in een ander land wordt een onderneming, veelal met rechtspersoonlijkheid om de achterliggende eigenaar/ondernemer te verhullen, opgericht met een legitiem doel. Deze onderneming gaat geld lenen aan een Nederlands bedrijf.

3. In Nederland wordt een onderneming, ook weer met rechtspersoonlijkheid opgericht en deze wordt gefinancierd vanuit de overzeese vennootschap. Met deze vennootschap wordt bijvoorbeeld onroerend aangekocht of andere legale activiteiten verricht. Uit winsten van deze activiteiten wordt de lening aan de overzeese vennootschap voldaan en daarmee is de cirkel rond: de kleur verandert van zwart (stap A), naar grijs (stap B) naar uiteindelijk wit (stap C).

En hoe gaat u er mee om? 5 Tips voor het voorkomen van witwassen en financiering van terrorisme

1. Onderken het geografisch risico: transacties met landen die bekend staan als belastingparadijzen, een bankgeheim kennen, corrupte regimes hebben of waar terroristische groeperingen actief zijn. Voorbeelden van dergelijke landen zijn nagenoeg alle eilanden in de Carribean, en nagenoeg alle landen in Zuid-Amerika.

2. Onderken het cliëntenrisico: cliënt is werkzaam in branche waar veel contant geldverkeer omgaat, cliënt is moeilijk identificeerbaar of heeft geen vast woonadres, PEP’s (Politically Exposed Persons), cliënt heeft een ondoorzichtige organisatiestructuur, cliënt is onbekende non-profit organisatie met internationaal betalingsverkeer etc. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld personen die oneigenlijk gebruik maken van de Cyprus-route, aan het eind van de route zitten in het bestuur van de limited of stichting onbekende Cyprioten, die daar uiteraard voor worden betaald om de rechthebbende eigenaar/en te verhullen.

3. Onderken het dienstenrisico: cliënt is bereid een hoge vergoeding te betalen voor dienstverlening, betaling van advieskosten door een ander dan cliënt, ABC-transacties met onroerende zaken, gevraagde dienst wijkt af van gebruikelijke werkzaamheden of is er op gericht om uiteindelijk belanghebbende af te schermen, opvallend gebruik van volmachten etc. Voorbeeld van een ABC-transactie is: A is eigenaar van een pand met een boekwaarde van 200.000 euro, deze wordt verkocht aan B voor 400.000 euro, B verkoopt dat pand weer aan C (die feitelijk A is) voor 500.000 euro. Daarmee is in twee stappen 300.000 euro witgewassen.

4. Wees u bewust van de objectieve indicatoren: transacties van 15.000 euro of meer betaald aan of door tussenkomst van de beroepsbeoefenaar in contanten, cheques of soortgelijke betaalmiddelen (NB: contante bankstortingen vallen hier ook onder!!). Onlangs zijn twee Colombianen opgepakt die in de NoordOostpolder een grote boot gingen kopen in contanten, bedragen waren uiteraard ver boven de 15.000 euro.

5. Wees alert op de subjectieve indicatoren: transacties waarbij de meldingsplichtige aanleiding heeft om te veronderstellen dat ze verband kunnen houden met witwassen of financieren van terrorisme. Bijvoorbeeld: vastgoed wat snel van de ene in de andere hand komt met grote onverklaarbare waardesprongen, hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor moeilijk te taxeren kunstvoorwerpen.