Gelukkig, de accountant komt weer langs!

Hoewel de inleiding wellicht enigszins “over the top” is, was het niet bedoeld als een sneer naar de vaak veel te drukke en altijd gestresst ogende externe accountant. Voor iedereen met een baan is het prettig wanneer zijn of haar werk af en toe gecontroleerd wordt. Procesfouten kunnen worden ontdekt en hersteld. Positieve bijdrages komen eens expliciet in de spotlight. En formeel of informeel vindt er een stukje decharge plaats. Het verleden kan worden afgesloten en we treden goed geëquipeerd en met vol vertrouwen de toekomst tegemoet. Een objectieve controle, bijvoorbeeld door een externe accountant, versterkt deze voordelen nog eens. Bovendien staat er voor de controlerende partij flink wat op het spel. Een verkeerde verklaring kan vervelende gevolgen hebben, dus reken er maar op dat de gemiddelde accountant geen onnodige risico’s wil lopen.

 

Ik bepleit dan ook steevast dat de controle door de externe accountant een zegen is voor onze beroepsgroep. Begrijp me niet verkeerd: als voormalig medewerker van een groot accountantskantoor laat ik me regelmatig zeer kritisch uit over de uitvoering en kwaliteit van externe audits. “Cover my ass” schijnt bij sommige accountants verheven te zijn tot de belangrijkste Richtlijn voor de Jaarverslaggeving. Aan dat soort accountants heb je dus niks. Maar er zijn ook vele auditteams die, soms met enige stimulans, belangrijke bijdrages kunnen leveren aan de ontwikkeling van de financiële processen alsook de uitvoering van broodnodige maatregelen. Want zeg nou zelf, we weten allemaal wel dat de crediteurenstamgegevens door te veel medewerkers kunnen worden gemuteerd, maar velen van ons gaan pas echt wat doen als de accountant moord en brand schreeuwt in zijn rapportage naar de Raad van Commissarissen of Toezicht. En bij de jaarafsluiting is het goed gebruik om eindelijk eens al die tussenrekeningen op te schonen, waar we het hele jaar al tegenaan hikken, maar echt geen tijd (of zin?) voor hebben.

 

Slimme financials laten de accountant zelfs voor hen werken. Een onderwerp dat eigenlijk nadere aandacht behoeft, maar door het MT consequent wordt genegeerd, krijgt topprioriteit dankzij Management Letter en Accountantsverslag. Ook kan een accountant binnen de kaders nuttige tips geven om op een praktische manier risico’s te ondervangen. Wederom moet het dan wel gaan om het type “meedenker” en niet de welbekende “mijn achterwerk is belangrijker dan het jouwe”. Maar van de laatste soort moet je gewoon snel afscheid nemen.

 

Tenslotte is een externe accountant ook gewoon heel handig om bij te blijven op het gebied van actuele ontwikkelingen. De meesten van ons houden de vakliteratuur natuurlijk nauwgezet bij, maar mochten we toch eens iets missen dat belangrijk blijkt te zijn voor de branche waarin onze onderneming werkzaam is, dan zijn de heren en dames auditors er als de kippen bij om ons met handige standaardteksten en praktische, vaak zeer uitgebreide, invulsheets te ondersteunen om in deze lacune te voorzien. Soms heel vervelend, maar stiekem toch ook best wel prettig.

 

Mijn advies: maak van de verplichte accountantscontrole een deugd. Doe er je voordeel mee. Zie de leden van het auditteam niet als zeurkousen die zo snel mogelijk met een kluitje in het riet moeten worden gestuurd, maar maak optimaal gebruik van hun ervaring, kennis en externe positie met invloed bij de raad van bestuur en de toezichthouders. Wellicht wordt het verplichte etentje na afronding van de controle dan plotseling heel gezellig!