Geert-Jan Waasdorp (Intelligence Group): ‘Grootste massaontslag ooit komt eraan in 2015’

 

‘Dat zijn de volgende drie: 

1. Flexibilisering: Voor de crisis werd flexibele arbeid vooral gezien als een noodzakelijke kostenpost voor additionele capaciteit. Inmiddels is het voor de meeste bedrijven een strategische investering en bewuste keuze geworden. 

2. Internationalisering: De arbeidsmarkt wordt steeds internationaler. Dat heeft gevolgen. Er is momenteel een netto uitstroom van talent in Nederland, oftewel veel talent verdwijnt van de Nederlandse arbeidsmarkt. De kwalitatieve balans slaat negatief door. Veel Nederlands talent vertrekt naar Azië. In Nederland valt het nog mee; in Spanje vindt echt een braindrain plaats. Europa is jachtgebied voor global recruiters. 

3. Wet- en regelgeving: Wat dit punt betreft, niemand weet wat de implicaties zijn van de Wet Werk- en Zekerheid en de Participatiewet die eraan zitten te komen.’ 

 

‘Ik geloof zelf dat we het grootste massaontslag van Nederland ooit gaan krijgen in Q3 2015. Ik denk dat het zo’n 20.000 of 30.000 mensen zal betreffen. Dat heeft te maken met de versoepeling van het ontslagrecht. Daarmee krijgt een werknemer bij ontslag maximaal een jaarsalaris of 75.000 euro mee. Als je nu nog volgens de kantonrechtersformule ontslagen moet worden, en je bent 55 jaar, 30 jaar in dienst met een salaris van 4.000 euro en nauwelijks een dossier, dan kost dat een werkgever al snel twee ton als ontslagvergoeding. Dus die werkgever zit te wachten tot het kan. Dat wordt een enorme dreun.’

 

‘Zowel werkgevers en werknemers zullen verantwoordelijk worden gemaakt voor employability – de inzetbaarheid van werknemers – en zullen hierover jaarlijks verantwoording moeten afleggen. Wat hebben beide partijen gedaan om de employability van de werknemer op peil te houden? Heeft hij/zij nog opleidingen gevolgd? Is hem/haar dat aangeboden? Was hij/zij bereid flexibel te werken? Het wordt straks wederzijds verwijtbaar als één of beide partijen niks aan de employability hebben gedaan. Daar wordt dossiervorming belangrijk voor. Ik denk dat dat geautomatiseerd gaat worden in de HR-systemen en financiële systemen.’   

 

 

‘Ja, we hebben de piek bereikt. Het cijfer is al aan het dalen. Maar ons vermoeden is dat hij nog een paar tiende procenten terugzakt en dan stabiliseert. Dat komt deels voort uit de onzekerheid die er heerst over de implicaties van de Wet Werk en Zekerheid. We hebben ook nog een paar grote ontslagrondes gehad die nog niet in het cijfer verwerkt zitten, omdat die mensen nog in sociale plannen zitten en nu tijdelijk hun baan nog hebben. Die komen er nog aan. Tegelijkertijd trekken bedrijven weer mensen aan om de groei op te vangen die er ook weer is. Ons vermoeden is dat de extra vraag die we hebben net voldoende is om de werkloosheid met zo’n 0,5 procentpunt te laten dalen in 2015.’ 

 

‘Dat hangt helemaal van iemands persoonlijke situatie af. Zijn de vaardigheden van die persoon nog in trek? Hoe lang heeft die persoon zonder werk gezeten? Het vreemde van ons sociale stelsel is namelijk dat het helemaal niet is ingericht op het activeren van mensen, terwijl hetgene wat het meest discriminerend werkt op de arbeidsmarkt niet leeftijd is, maar het feit dat je een lange periode inactief bent geweest. Afgelopen periode zijn 58.000 mensen de bijstand ingestroomd vanuit de ww omdat ze geen baan hebben weten te vinden. Je hebt het dan over mensen die duurzaam inactief zijn. Dat is wel een groot probleem.’  

‘De uitholling van de middenklasse is het grootste risico voor Nederland en de Westerse wereld. Gelukkig hebben we een ander sociaal stelsel dan in de Verenigde Staten, maar ook in Nederland wint kapitaal het heel onevenredig van arbeid. We staan toe dat grote hedgefunds openlijk tegen landen speculeren, waar beleggers rijk van worden, terwijl de positie van de arbeidersklasse verslechterd. Het gevolg zal zijn dat deze middenklasse radicaliseert. Onlangs werd Le Pen serieus gezien als mogelijke nieuwe president van Frankrijk. Dat was ondenkbaar tien jaar geleden.’  

 

‘Ik hoor bij de groep die gelooft dat er door automatisering meer banen zullen ontstaan dan weg zullen vallen. De afgelopen 40 jaar is onze economie verviervoudigd en er werken twee keer zoveel mensen. We worden ook veel ouder, wat moet je nog 30 jaar doen als je niet meer werkt? Een kwart van de kinderen die nu geboren wordt, wordt ouder dan 100 jaar. We werken met meer mensen, meer uren in totaal, maar elk mens werkt minder uren. Ik denk dat rond 2025 een werkweek uit 4 dagen zal bestaan. Hebben we ook een dag extra om geld uit te geven. Dat levert weer nieuwe werkgelegenheid op.’ 

 

 

‘Alles in de financiële sector is krimp. Verzekeraars, banken en zorgverzekeraars zijn krimpsectoren. Groeisectoren zijn high tech bedrijven, start-ups, kleinere MKB-organisaties, bedrijven met een sterke Duitse en Aziatische component. Ook online retail, zoals Otto, wehkamp, Amazon en Bol.com zijn absoluut groeibedrijven. In welke sector je het ook zoekt, je moet accepteren dat je niet voor het salaris dat je gewend bent aan de slag kunt. Je moet het hebben van groeimogelijkheden en als het meezit een aandelenparticipatie.’

 

‘Accountants, dat is een treurig verhaal – In 2030 is 95 procent weg geautomatiseerd volgens de Oxford studie ‘the future of employment’. Als je als accountant niet nu nadenkt over je toegevoegde waarde ben je heel snel weg geautomatiseerd. In 2030 reken je af met je pinpas en de transactie schiet direct de administratie in. Bankboek en grootboek worden dan direct bijgewerkt, dus daar is geen menselijk handelen meer nodig. 

Maar je hebt als accountant wel andere kwaliteiten: je kunt gedisciplineerd controleren, bent betrouwbaar en solide. Dat maakt dat je in risicobeheersing veel kunt betekenen. Nog belangrijker: je kunt met cijfers omgaan, dat is een geweldig onderscheidend vermogen om te hebben. Je bent als accountant halverwege om big data analist te worden. Ik zou me laten omscholen tot analist. Als je dat nu doet kun je over drie jaar aan de slag als recuitment analist, value chain analist, big data analist, HR analist, of één van de vele andere mogelijkheden. Daar zit een gouden toekomst in.’ 

 

‘Voor het management is het een uitdaging om grip te krijgen op de doorstroom en uitstroom van mensen. Ze reageren doorgaans vrij traditioneel bij krimpende organisaties door de zaak opnieuw te gaan organiseren. Dat zijn niet de ingrepen waar je het bedrijf van de toekomst mee bouwt. Bedrijven moeten zich afvragen: Wat voor mensen hebben we nodig? Over het aantal mensen hebben ze vaak wel een idee, maar ze weten niet wat voor kwalificaties ze nodig hebben. Denk na over welke profielen je over drie jaar nodig hebt om je doelstellingen te realiseren. Dan ben je goed met de toekomst bezig.’