Flinke verschillen in provinciale uitgaven aan economie

11 maart 2015

De provincies trokken de afgelopen vier jaar 1,7 miljard euro uit voor directe stimulering van de economie. Lang niet iedere provincie was even actief. Vooral de 'rijke' provincies als Noord-Brabant, Gelderland en Friesland zetten in op stimulering. De Randstadprovincies opereerden terughoudender, mede vanwege hun kleinere vermogenspositie.

In welke mate provinciale investeringen tot directe economische groei hebben geleid is lastig te bepalen. Onder de provincies die de afgelopen vier jaar economisch zijn gegroeid, zijn zowel provincies die sterk stimuleerden als provincies die dat niet deden.

Provincie Friesland besteedt het meest aan economie, Utrecht het minst

Van alle provincies geeft Friesland naar verhouding het meest uit op het beleidsterrein economie. In de periode 2011-2014 werd 12,5 procent van de begroting (€250 miljoen) ingezet ten behoeve van de economie, een substantieel bedrag ten opzichte van de omvang van de totale regionale economie.

In Utrecht bedroeg de stimulans slechts 30 miljoen euro. Omgerekend per inwoner betekent dit per Fries bijna 100 euro per jaar en per Utrechter 6 euro. Ook in Noord- en Zuid-Holland is de economische stimulering vanuit de provincie relatief bescheiden. De vermogenspositie van provincies versterkt de onderlinge verschillen en mogelijkheden aangezien een deel van de provincies sinds de verkoop van Essent en Nuon over flinke reserves beschikt.

Figuur. Uitgaven aan economische stimulering lopen per provincie sterk uiteen

(uitgaven aan economie als % van totale begroting 2011-2014)

Groeiverschillen tussen de regio’s: Gelderland en Noord-Brabant aan kop

Geen enkele provinciale economie presteerde in de afgelopen vier jaar elk jaar beter dan de Nederlandse economie. Daarentegen is er ook geen provincie die alle jaren een lagere groei vertoonde. Met name Gelderland, Noord-Brabant en Noord-Holland deden het economisch duidelijk beter dan gemiddeld, Groningen en Drenthe slechter. Een van de kerntaken van de provincies is om de regionale economie zo optimaal mogelijk te laten presteren. Daarvoor wordt een diversiteit aan maatregelen ingezet. De ene provincie legt meer nadruk op arbeidsmarktbeleid, terwijl in de andere regio juist investeringen in verduurzaming of het herstructureren van bedrijfslocaties veel aandacht krijgen.

Effect van economische stimulering niet eenduidig

De twee provincies met de omvangrijkste investeringsprogramma’s, Gelderland (€288 miljoen) en Noord-Brabant (€334 miljoen) presteerden de afgelopen vier jaar economisch het best. In hoeverre de stimulans vanuit de provincies direct tot groei heeft geleid is lastig te bepalen. Zo loopt de investeringstermijn van stimuleringsmaatregelen sterk uiteen en zijn veel investeringen gericht op het creëren van randvoorwaarden voor groei. Verder blijkt dat ook Noord-Holland en Utrecht in de periode 2011-2014 economisch bovengemiddeld presteerden, ondanks dat zij naar verhouding veel minder aan economie uitgaven.

Bron: ING Economisch Bureau

Redactie FM