Tax-expert Erik van Peursem: “Transfer pricing is een hot issue”

Andersen Tax & Legal is van huis uit belastingadviseur, maar het kantoor heeft er tegenwoordig andere takken van sport bij, vertelt tax partner Erik van Peursem. “We hebben een interim-tak waarmee we belastingadviseurs en financials bemiddelen op vaste en interim basis. Ook hebben we een notariaat in Amsterdam, geven we corporate finance advies en zijn we een software-applicatie aan het bouwen waarmee onze klanten fiscaal in control kunnen blijven. Het wordt een dashboard waarmee de CFO of controller een compleet overzicht heeft van de fiscale kalender van zijn of haar ondernemingen Vervolgens bouwen we de applicatie aan de hand van de wensen van onze klanten verder uit.”

Met deze tool speelt Andersen Tax & Legal in op het steeds internationaler worden van het bedrijfsleven. Met de applicatie houden bedrijven grip op welke aangiftes en betalingen in welke landen gedaan moeten worden. Momenteel is ongeveer 40 procent van de klanten van Andersen Tax & Legal internationaal actief. Ook MKB-bedrijven zetten steeds vaker deze stap. Andersen Tax & Legal is aangesloten bij het Andersen Global Network dat ze in staat stelt klanten wereldwijd met fiscale zaken bij te staan.

Internationaal ondernemen & fiscaliteit 
Typische fiscale issues waar ondernemingen tegenaan lopen wanneer ze de grenzen oversteken zijn internationale structureringen en lokale wetgeving. BTW werkt bijvoorbeeld overal anders. Hier hebben bedrijven vaak moeite mee. Bedrijven die de stap maken adviseert van Peursem alles aan de voorkant goed te structuren. Dat bespaart veel ellende wanneer achteraf iets fout blijkt te zijn. “Ieder land heeft eigen regels. Maak daarom van te voren een goed plan over hoe je het gaat inregelen. Anders ben je straks een paar jaar verder en merk je dat het toch niet goed is gegaan en krijg je met naheffingen te maken. Men denkt vaak dat het niet zo’n vaart zal lopen, maar bijvoorbeeld BTW is heel technisch en kent uitzondering op uitzondering. Waar het vaak misgaat is dat de commerciële inrichting, de facturering, afwijkt van de fiscale regelgeving. Als belastingadviseur zoeken we naar een manier om te voldoen aan de regels, maar tegelijkertijd de klanten van onze klanten blij te houden.” 

Het is dus beter om vooraf goed te investeren. Maar wat vaak speelt is; bedrijven weten nog niet of de stap naar een nieuw land succesvol gaat worden. Moeten ze dan al heel veel gaan investeren? Een oplossing is een flexibel kantoor beginnen dat snel opgeheven kan worden wanneer de opbrengsten tegenvallen. Pas als het echt gaat draaien wordt een dochtervennootschap opgericht. “Deze werkwijze kan echter wel detacheringsperikelen opleveren”, waarschuwt Van Peursem. “Iemand die in Nederland op de loonlijst staat gaat een tijdje naar het buitenland om wat dingen op te lossen. Hoe ga je dat doen met loonbelasting en verzekeringen? Je moet oppassen dat er geen hiaat is; dat er geen werknemers niet of dubbel verzekerd zijn. Dat blijven lastige dilemma's.”

Belastingparadijzen 
Fiscale harmonisering in de EU of daarbuiten is nog niet dermate gerealiseerd dat tax er voor bedrijven veel makkelijker op wordt. Van Peursem: “Omzetbelasting is de meest geharmoniseerde belasting. Op heel veel andere fronten is er nog grote concurrentie. Ieder EU-land wil graag buitenlandse investeerders aantrekken met gunstige tarieven en afspraken.” De fiscalist ziet voorlopig geen einde komen aan de concurrentiestrijd. Er zijn steeds meer landen die gunstige regimes opzetten. Wel is de publieke verontwaardiging hierover aan het groeien. Het antwoord van overheden hierop is het BEPS-rapport (Base Erosion and Profit Shifting) geweest. Nederland heeft de aanbevelingen die daar instaan ingevoerd per 1 januari 2016. Daar zitten rapportageverplichtingen aan vast voor bedrijven die internationaal handelen. 

“Starbucks en vergelijkbare zaken laten zien hoe veel multinationals hun zaken hebben ingeregeld”, vertelt Van Peursem. “Hierdoor wordt in sommige landen de belastinggrondslag helemaal uitgehold door structurering en worden winsten verschoven naar gunstige, laag belaste landen. Er is nu veel aandacht voor om landen hun eerlijke aandeel te laten krijgen van de belastingopbrengst.”

De Starbucks affaire heeft ook in Nederland geleid tot nieuwe verplichtingen waar bedrijven aan moeten voldoen. “Transfer pricing is nu een hot issue”, stelt Van Peursem. “Het zorgen dat concernmaatschappijen op een zakelijke manier met elkaar handelen en reële onderlinge verrekenprijzen hanteren, dat heeft heel veel aandacht internationaal. Je wordt geacht alles goed te documenteren in je administratie en goed te kunnen onderbouwen waarom je bepaalde prijzen hanteert.”

Transfer pricing
Veel financieel directeuren vinden het een lastig onderwerp omdat je er echt de organisatie mee in moet, leg Van Peursem uit. “Hoe bepaal je je winst en je opslagen? Het moet een zakelijke prijs zijn, zoals je ook met een derde partij zou overeenkomen. Het is lastig om in beeld te brengen en vast te leggen waarom je bepaalde keuzes maakt ten aanzien van de prijzen die je rekent aan gelieerde partijen. Daar zijn verschillende methoden voor; afhankelijk van soort bedrijf en functies maak je daar keuzes in. Waar moet voor beloond worden? Verkoop wordt anders beloond dan productie. Als je alleen maar een verkoopkantoor hebt is de toegevoegde waarde aan de producten veel kleiner dan wanneer er een fabriek staat.”

Hoe kunnen bedrijven ondanks de toenemende complexiteit in control blijven? “De basis van fiscaal in control zijn is een tax control framework. Daar valt nog veel te halen. Voor het ene bedrijf is dit wel makkelijker dan voor het andere. Bij een MKB bedrijf zijn er meestal slechts twee mensen die inzage hebben in de financiën; de eigenaar en financiële man of vrouw. De functiescheiding, zoals men die nastreeft in de accountancy, is veel moeilijker te vinden bij kleinere bedrijven.”

Ook al is het lastig voor kleinere bedrijven, ze moeten er toch over nadenken, vindt de tax partner. “Hoe is de functiescheiding ingeregeld? Hoe zorg je dat bepaalde fiscale verplichtingen worden nagekomen? Begin hier tijdig mee, want het vergt van je belastingadviseur voorbereiding en kennis van het bedrijf. Je doet dit niet alleen voor de Belastingdienst, maar ook om zelf meer grip te krijgen over hoeveel je moet betalen of gaat terugkrijgen. Die duidelijkheid is natuurlijk erg prettig bij het ondernemen”, besluit Van Peursem.