Europa kijkt verder dan Griekenland; optimisme onder bedrijven bereikt een nieuw hoogtepunt

Volgens het Grant Thornton International Business Report (IBR), een wereldwijd kwartaalonderzoek onder 2.580 bedrijven, worden de economieën in Europa en daarbuiten sterk gehouden door verbeterde omzetgroeiverwachtingen en richten bedrijven hun blik verder dan de Griekse kwestie. 

In het afgelopen kwartaal maakte het optimisme onder bedrijven wereldwijd een sprong van netto 33% naar 45%. Het vertrouwen in de Europese Unie (EU) nam ten opzichte van het vorige kwartaal met 20 procentpunten toe en kwam uit op 58% – nog hoger dan de pieken voor de crisis. In dezelfde periode steeg ook het optimisme in de eurozone fors: van 34% naar 54%. Duitsland is volgens het IBR met 92% momenteel het meest optimistische land (1e kwartaal: 59%). Ook bedrijven in het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Frankrijk en Italië noteren aanzienlijk positievere verwachtingen. 

Frank Ponsioen, voorzitter van de raad van bestuur bij Grant Thornton Nederland, licht toe: “Het vertrouwen onder Europese bedrijven toont in de eerste helft van 2015 buitengewoon veel veerkracht. In een periode waarin de Griekse situatie de financiële markten en politieke leiders opnieuw de stuipen op het lijf jaagt, lijken bedrijven voorbij de kwestie te kijken. Dankzij sterke omzetstijgings- en winstgroeiverwachtingen zien bedrijven een sterk jaar tegemoet.”

“Natuurlijk bestaat het gevoel onder zakelijke leiders dat ze alles al eens eerder hebben meegemaakt. Europese banken hebben hun kapitaalbuffers verhoogd en zijn daardoor beter in staat om een Grexit op te vangen; de voorheen geplaagde Ierse, Spaanse en Portugese economieën groeien momenteel; en we moeten niet vergeten dat Griekenland slechts voor minder dan 2% bijdraagt aan het bbp van de eurozone. Zakelijke leiders moeten er echter voor zorgen dat ze over solide noodplannen beschikken zodat ze niet worden verrast wanneer een Grieks faillissement uitmondt in een ongepland uittreden uit de eurozone.”

Het optimisme in Europa berust op buitengewoon sterke omzetverwachtingen: netto 52% van de bedrijven verwacht in het komende jaar groei te boeken, het hoogste percentage sinds 2008. Duitsland (91%) is het meest optimistisch, gevolgd door Frankrijk, Spanje en Ierland, die allen hogere verwachtingen rapporteren. Ook voor werknemers in Europa is er goed nieuws: netto 70% van de bedrijven wil medewerkers in het komende jaar een salarisverhoging bieden, een stijging van 55% ten opzichte van het vorige kwartaal.

Frank Ponsioen vervolgt: “Een groeiende omzet en winstgevendheid zijn bemoedigende signalen voor de regionale economie, vooral gezien de aanhoudende politieke onzekerheid. Stijgende lonen zijn daarom een duidelijk teken dat bedrijven geloven dat een duurzaam herstel is ingezet. En natuurlijk is dit een virtueuze cirkel: hogere salarissen zouden de consumptie een impuls moeten geven, wat weer leidt tot verdere omzetstijging bij bedrijven.”

Het positieve sentiment binnen het bedrijfsleven over het komende jaar voert niet alleen de boventoon in Europa. Ook de drie grootste economieën van de wereld zagen allen het optimisme sterk stijgen: de Verenigde Staten (stijging van 11 procentpunten naar 54%), China (stijging van 8 procentpunten naar 46%) en Japan (stijging van 25 procentpunten naar 8%) rapporteren een positiever beeld. Het plaatje is echter niet overal ter wereld even rooskleurig. Brazilië, een van de leidende opkomende economieën van de laatste tien jaar, kampt met een snelle daling in het vertrouwen en de verwachtingen. In het afgelopen jaar zakte het optimisme met 56 procentpunten naar -24%, de grootste negatieve omslag van een grote economie uit het hele onderzoek over deze periode. Winstgroeiverwachtingen over dezelfde periode kelderden met 29 procentpunten naar 28%. 

Frank Ponsioen concludeert: “De wereldeconomie is duidelijk op de goede weg, aangezien zoveel grote economieën melding maken van een stijging in het vertrouwen. Groei van bedrijven draait op vertrouwen – het vertrouwen om een overname te doen, om uit te breiden naar het buitenland en om nieuwe mensen aan te nemen – en we houden nauwlettend in de gaten of dit momentum ook bij relatief sterke geopolitieke tegenwind vastgehouden kan worden.”