ESB: Bedrijven creatief met boekhouden voor coronasteun

Bedrijven hebben aan het begin van de coronapandemie waarschijnlijk honderden miljoenen euro’s coronasteun te veel ontvangen. Tot die conclusie komen medewerkers van het Centraal Planbureau (CPB) in economenblad ESB. Ze hebben aanwijzingen gevonden dat veel ondernemers erop aanstuurden hun omzetverlies net boven de drempel van twintig procent te laten uitkomen waardoor ze zogenoemde NOW-steun ontvingen en konden behouden.

Bijna veertig procent gaf voor de coronasteun een hoger omzetverlies door dan blijkt uit de btw-aangiftes. De vastgestelde subsidie viel bij deze ‘overrapporterende’ bedrijven gemiddeld 8000 euro te hoog uit. Voor de volledige NOW1-regeling komt de te hoog vastgestelde subsidie dan uit op circa 740 miljoen euro.

Voor het artikel is gebruikgemaakt van een dataset met een selecte groep bedrijven die deze loonsubsidie kregen in de eerste NOW-periode. Ook is een vergelijking gemaakt met omzetcijfers van btw-aangiftes.

Volgens de onderzoekers zijn er verschillende mogelijke verklaringen. “Bedrijven kunnen hun omzet hebben gestuurd, legaal of illegaal. Verschillen in omzetverliezen kunnen ook komen door verschillen in boekhoudkundige definities, menselijke vergissingen, meetproblemen of fraude.”

Zelf spreken de auteurs van “strategisch gedrag” van de ondernemers. Dat dit bij het aanvragen van de NOW1-steun structureel voorkomt, zou wel een signaal zijn dat vaker misbruik is gemaakt van NOW-­subsidies dan gedacht.

Dit alles betekent volgens hen niet dat de NOW-steun ondoelmatig was. Deze was bedoeld om bedrijven snel te helpen. “Striktere beperkingen om misbruik te voorkomen, hadden dit kunnen bemoeilijken en hadden mogelijk geleid tot grotere uitvoeringsproblemen.”