Een kopje koffie met Ton Ruhe (vml. Financieel Directeur VU): ‘230 miljoen euro aan financiering gerealiseerd’

Naam: Ton Ruhe
Leeftijd: 65
Woonplaats: Haarlem
Opleiding: Economie UvA
Carrière: Esso, BP, Philips International, TU Delft, VU Amsterdam
Huidige functie: Financieel adviseur
Organisatie: Zelfstandig
Specialiteit(en): Corporate finance en verandermanagement
Favoriete bezigheden in vrije tijd: Muziek, lezen en golfen
Favoriete managementboek: Must Success Cost So Much? door Evans & Bartolomé
Ideale financial in vier woorden: Deskundig, zorgvuldig, vooral integer

Onlangs bereikte Ton Ruhe met 65 jaar de pensioengerechtigde leeftijd en nam hij afscheid als Financieel Directeur bij de Vrije Universiteit (VU) te Amsterdam. Maar hij is geenszins van plan te stoppen. ‘Ik wil mijn ervaring in het financiële en bestuurlijke domein graag inzetten in een mooie tijdelijke klus of functie.’

Ruhe begon zijn carrière als Financial bij Esso, BP en Philips en werkte daarna negen jaar in de publieke sector. Dat deed hij eerst als financieel eindverantwoordelijke bij de TU Delft. In 2009 begon hij bij de VU als Director Finance & Control.

Het zijn dynamische tijden in de onderwijssector. Bezuinigingen zijn een thema waar iedere onderwijsinstellingen mee te maken heeft. De VU zocht vorig jaar financiering voor een grootschalig nieuwbouwtraject, maar kon daarvoor geen aanspraak maken op het zo geheten schatkist bankieren. ‘Dat komt omdat de VU in een stichting zit waar ook een ziekenhuis onderdeel van uitmaakt en ziekenhuizen komen niet in aanmerking voor deze financieringsvorm’, aldus Ton Ruhe. ‘Bij schatkist bankieren moet je een tamelijk groot collateral opleveren. Omdat de stichting ook al andere financieringen had lopen en er onvoldoende onderpand zou kunnen worden verstrekt moesten we op zoek naar andere  financieringsmogelijkheden. Nu heeft de VU gelukkig veel gespaard en heeft zij mede daardoor een zeer hoge solvabiliteit van 54 procent, maar een nieuwbouwtraject vergt een aanzienlijke investering die bovendien gefaseerd moet plaatsvinden.’
 
De Europese  Investeringsbank in Luxemburg had nog ruim voldoende kapitaal beschikbaar en bovendien interesse om te investeren in de Nederlandse onderwijssector. Ruhe: ‘Ik heb ruim twee jaar geleden al bij hen aangeklopt en ze hadden direct interesse. Wel heerste er in de laatste fase van de onderhandelingen helaas een ongewenste bestuurlijke onrust bij de VU, maar  desondanks hebben we het wel voor elkaar gekregen. De financiering was ook meteen een stimulans voor de bestuurders van de stichting om de problemen snel en adequaat uit de wereld te helpen. Deze financiering heeft tevens de aandacht getrokken bij andere onderwijsinstellingen. Ik ga binnenkort praten bij mijn oude werkgever de TU Delft, over hoe we dit voor elkaar hebben gekregen.’

Een deel van het verkregen geld zal in een nieuw laboratoriumgebouw aan de Boelelaan worden geïnvesteerd. ‘Daar komt een toonaangevend onderzoekscentrum voor de VU, het VUmc en voor de UvA ’, aldus Ruhe. ‘Eind 2015 moet dit gebouw er staan. Dit project is ook goed voor Amsterdam dat zich wil profileren als BETA stad bij uitstek.’

Een speerpunt van het nieuwbouwproject is de AFS (Amsterdam Faculty of Science). Dit betreft een  samenwerkingsverband tussen de VU en de UvA waarin de universiteiten samen één BETA faculteit gaan vormen door de huidige faculteiten Aard – en Levenswetenschappen en Exacte Wetenschappen van de VU en Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica van de UvA  te integreren. Dit moet één van de leidende science-faculteiten in Europa worden, gevestigd aan de Zuidas en in Watergraafsmeer. ‘Voor de VU zijn neurowetenschappen erg belangrijk’, aldus Ruhe. ‘Daar staat de VU wereldwijd om bekend, dus dat rechtvaardigt ook een grote investering in deze faculteit.’  

‘Er is duidelijk sprake van een omslag in de financiering van onderwijsinstellingen’, zegt Ruhe. ‘Vroeger werd 85 procent gefinancierd door de overheid. Ik verwacht dat dit over enkele jaren nog maar 50 procent is. Onderwijsinstellingen moeten op zoek gaan naar andere financieringsbronnen. Subsidies zijn een mogelijkheid, zoals NWO, maar instellingen moeten ook kijken naar particuliere en industriële investeerders. Vooruit kijken is het belangrijkste voor financieel bestuurders. Deze ontwikkelingen komen op de sector af, dus je moet er nu op inspelen. In Amerika zijn universiteiten veel minder afhankelijk van de overheid. Daar zijn ook protocollen, zoals die van Bill Gates, die bepalen dat 50 procent van de publieke welvaart naar het onderwijs moet gaan.’  

Ton Ruhe heeft inmiddels een grote track record opgebouwd in financieel management in zowel het bedrijfsleven als de non-profit sector. Behalve financiering vind Ruhe grote bedrijfsvoeringprocessen ook erg leuk om te doen. Zo zette hij bij de TU Delft een shared service center op poten. ‘Dat is binnen een publieke organisatie best lastig voor elkaar te krijgen. De kwaliteit van bedrijfsprocessen gaat in het begin meestal iets omlaag, maar na een tijdje herstelt zich dat en uiteindelijk weet men niet beter. De kosten van bedrijfsvoering kunnen daardoor flink omlaag, maar je moet  de medewerkers wel eerst weten te overtuigen en dat is in organisaties bestaande uit professionals een behoorlijke uitdaging.’

Ruhe zoekt momenteel in zijn netwerk naar een mooie opdracht op het snijvlak van bedrijfsvoering en financiën. Ook een toezichthoudende functie behoort tot de mogelijkheden, een functie waar volgens Ruhe steeds meer eisen aan worden gesteld. ‘De tijd is voorbij dat toezichthouders drie keer per jaar komen opdagen voor een vergadering. Je moet betrokken zijn. Als bijvoorbeeld het academische jaar van de universiteit wordt geopend moeten de toezichthouders daar in principe ook bij zijn. Je moet als toezichthouder niet zelf aan de knoppen zitten, maar je moet je wel in die rol kunnen verplaatsen.’  

__________________________________________________________________________________
Haal miljoenen op voor uw organisatie | Volg de masterclass Alternatieve Financieringen
Voorziet u een (her)financieringsbehoefte? Is de bank ook uw belangrijkste bron van financiering? Dan is de Masterclass Alternatieve Financieringsvormen voor u onmisbaar. Het is nu tijd om de alternatieven te onderzoeken en de groei van uw onderneming veilig te stellen. Word geen slachtoffer van de ‘wall of debt’, ontdek het nieuwe financieringslandschap en pak nu uw kansen in de kredietcrisis. Meld u hier direct aan.
____________________________________________________________________________________