E-commerce zet businessmodel fysieke supermarkten onder druk

Op woensdag 30 mei heeft Financieel Retailspecialist Marshoek de jaarlijkse Benchmark Supermarkten 2017 gepresenteerd. Tijdens de Benchmark- en Inspiratiesessie, welke werd gehouden in de Verspillingsfabriek in Veghel, werden de belangrijkste trends en analyses over de supermarktbranche gepresenteerd. Eén van de belangrijkste conclusies: E-commerce zet het business model van de fysieke supermarkten op termijn onder druk.   

De laatste jaren is e-commerce in de supermarktbranche flink gegroeid. Waar in 2014 het online aandeel nog onder de 1 procent lag, is dat in 2017 tot boven de 3 procent gegroeid. Dit houdt in dat ongeveer 1 miljard euro omzet wordt behaald via het online kanaal. 

De groei is zowel ingegeven doordat de aanbodkant van e-commerce een grote groei laat zien alsmede door een duidelijke autonome groei. De analyse van Marshoek is gehouden op basis van de gegevens van 265 fullservice franchise supermarkten. Daaruit blijkt dat de aanbieders van online een groei van 1,6 procent van het online aandeel hebben gerealiseerd. Het online aandeel bedroeg in 2017 4,2 procent ten opzichte van 2,6 procent een jaar eerder. Dit betreft een aandeelstijging van maar liefst 60 procent.

Een deel van de e-commerce omzet is voor de ondernemer additionele omzet, wanneer deze met de omnichannel propositie omzet weet weg te halen bij de concurrenten. Voor een deel is er ook sprake van kannibalisatie van de eigen omzet. Dit is een belangrijk gegeven, aangezien de rendementen op e-commerce aanzienlijk lager liggen dan de activiteiten in de fysieke winkel.  

Volgens analyse van Marshoek levert een gemiddelde winkel ca. 0,1 procent (jaarlijks ca. €7.000) rendement in op het totaal verdienmodel (e-commerce en fysieke winkel) door kannibalisatie van omzet in combinatie met verlieslatende e-commerce omzet. Hierbij wordt uitgegaan van de meest gunstige omstandigheden. Voor de omzetontwikkeling lijkt e-commerce dus gunstig uit te pakken, maar voor het rendement zeker niet. Wat overigens niet wil zeggen dat dit betekent dat ondernemers e-commerce links kunnen laten liggen, omdat het naar de toekomst een van de kanalen is waar de klant haar boodschappen gaat doen. Daarnaast is de verwachting dat de omzetgroei in e-commerce een verbetering zal opleveren in het autonome verdienmodel.    

Overige headlines
Verder bleek uit de benchmark dat de franchise supermarkten het met een omzetgroei van 3,8 procent wederom beter doen dan de markt (3,2% o.b.v. GfK). Deze groei werd grotendeels gerealiseerd door een sterke stijging van de gemiddelde besteding en, hoewel in mindere mate, een groei van het aantal klanten. Tevens is in 2017 een doorbraak waar te nemen in het rendement van de supermarkten. Voor het eerst sinds 2012 stijgt niet alleen het resultaat in euro’s, maar ook in percentage. 

Kort samengevat, de franchise supermarktbranche heeft een goed jaar achter de rug, echter staan ze voor de grote uitdaging om de waarde van het business model ook in de toekomst vast te kunnen houden.  

Het Benchmarkrapport Supermarkten 2017 is inclusief bijbehorende factsheet te downloaden op de website van Marshoek.