Duurzame dilemma’s

Zelfs liquiditeitsrisico kan de kop opsteken. Bedrijven die verantwoord ondernemen veronachtzamen, vinden nu eenmaal minder gemakkelijk toegang tot de kapitaalmarkt. Dat is een direct gevolg van de toenemende aandacht voor verantwoord beleggen.

Ergo: het fenomeen verantwoord ondernemen is de laatste jaren zodanig ingeburgerd dat je als bedrijf eigenlijk geen keuze meer hebt. Dat geldt in het bijzonder voor beursgenoteerde bedrijven. Niet de vraag of je verantwoord moet ondernemen is van belang, maar hoe ver je daarin moet gaan. Juist deze laatste kwestie is allesbehalve eenvoudig. Als het om verantwoord ondernemen gaat, kun je immers gerust stellen dat de absolute waarheid niet bestaat.

Neem BP. Lange tijd stond deze multinational te boek als een schoolvoorbeeld van een duurzaam opererende onderneming. Dat beeld is in zes maanden tijd volledig gekanteld. Ook al is nog niet eenduidig vastgesteld of BP verwijtbaar onverantwoordelijk heeft gehandeld in de Golf van Mexico.

De gangbare definitie van verantwoord ondernemen is gestoeld op een respectvolle benadering van alles wat onze aarde tot een duurzame planeet kan maken. Jarenlang heeft BP zich volgens deze leefregel gemanifesteerd. De komende tijd moet duidelijk worden of BP het afgelopen voorjaar een noodlottige, maar niet direct verwijtbare misrekening heeft gemaakt, of dat er sprake was van onzorgvuldige olieboringen om de kortetermijnwinsten veilig te stellen. Zolang deze vraag niet is opgehelderd, hebben wij bij Delta Lloyd onze beleggingen in BP gestaakt.

Nog een voorbeeld: Toyota. Wereldwijd een voortrekker in energievriendelijke autotechniek, maar onder druk in sommige markten waar het voertuigen produceert. Zoals in de Filippijnen, waar Toyota in een hevig debat over werknemersrechten is verwikkeld met de vakbonden. Ook in deze kwestie is er met betrekking tot verantwoord ondernemen dus niet zoiets als de absolute waarheid.

De dilemma’s waarvoor bedrijven zich gesteld zien, zijn vaak dezelfde als waarmee beleggers te maken krijgen bij het bepalen of ze in ‘goede’ of ‘foute’ bedrijven stappen. Neem de Amerikaanse zaadveredelaar Monsanto, die op veel weerstand stuit door het toepassen van genmanipulatie. De andere kant van die medaille is dat Monsanto oplossingen biedt tegen de wereldwijde voedselschaarste. Wat kortom voor de een een volstrekt onverantwoordelijke bedrijfsactiviteit is, is voor de ander het summum van duurzaamheid.

Niets wijst erop dat de aandacht voor verantwoord beleggen zal verslappen. Als gevolg daarvan hebben beleggers baat bij nauwkeurige informatie over ondernemingsbeleid. Zo laten wij ons bij Delta Lloyd door een onafhankelijk gespecialiseerd onderzoeksbureau adviseren over het duurzaamheidsgehalte van de bedrijven waarin we beleggen of waarvoor we belangstelling hebben.

Op hun beurt doen bedrijven er goed aan helder en uitvoerig te communiceren over het hoe en waarom van hun duurzaamheidsbeleid. Dat is weliswaar nog geen recept voor de absolute waarheid, maar het maakt het nemen van afgewogen beleggingsbeslissingen wel een stuk transparanter.

Aanrader van de redactie: Het inbrengen van besparingsvoorstellen: 7 tips voor controllers