De nieuwe business controller: navigeren met lef

Door Harold den Heijer

Vaak wordt het werk van Business Controller vergeleken met dat van de Navigator. Jolbert van Dijk (28 jaar) is navigator in de zeilsport. In 2021 was hij de navigator van het Austrian Ocean Race Project bij de The Ocean Race Europe.

Jolbert hoort bij ‘de nieuwe lichting navigators’ en heeft een visie op zijn vak. Ik heb hem een aantal vragen voorgelegd. Overeenkomsten met het vak Business Control? Trek zelf je conclusies.

Wat is de taak van een Navigator?
“Een navigator op een boot moet de schipper adviseren over de snelste en veiligste route.”

Wat doe je hiervoor?
“Elke 6 uur komen er een nieuwe weerberichten binnen van verschillende organisaties. Dit zijn ruwe data die ik moet analyseren. Op die analyses bouw ik verschillende scenario’s met bijbehorende verwachtingen en dan bepaal ik welke van deze scenario’s de meest waarschijnlijke is.

Als we dan de gekozen koers varen, koppel ik de verwachtingen aan de realiteit. Misschien is de wind iets sterker dan ik had verwacht; dat betekent dan dat het lage druksysteem op die plek moet zitten en niet op de plek waar het model zeg. En op deze gegevens bouw ik weer nieuwe scenario’s met nieuwe verwachtingen. En aan alle scenario’s hang je zekerheden. Waar je ook rekening mee moet houden, zijn veiligheid en de competitie van andere boten. Ik leg mijn adviezen voor aan de schipper. Die is eindverantwoordelijk en heeft de final call.”

Hoe zorg je voor een goede samenwerking met de rest van de crew?
“Op lange afstanden zit de navigator onder in de boot en dan is het belangrijk om niet de connectie te verliezen met de rest van de crew. Het risico bestaat namelijk dat je in je eigen virtuele wereld gaat leven en in je eigen scenario’s, terwijl er boven aan dek misschien wel heel andere dingen gebeuren.

We hebben hier best veel discussie over gehad. Van nature ben ik best introvert maar als ik in mijn rol ben, stap ik ook wel weer makkelijk naar buiten. We zijn tot de conclusie gekomen dat er altijd een ‘bruggetje’ moet liggen. Het bruggetje hou je in stand door standaard momenten in te plannen en vaak naar boven te gaan en de vraag te stellen: ‘Anything new?’ Vaak krijg ik als ik boven kom de opmerking: ‘Hey, look who’s up!?’

En je moet het in de samenwerking heel laagdrempelig houden. Wanneer er iemand naar beneden komt om een vraag te stellen en ik snauw die persoon af omdat ik met iets anders bezig ben, dan komt die waarschijnlijk niet mee terug. Wat wel werkt, is als ik diegene gelijk even meeneem in mijn denkproces om te sparren of, als daar geen tijd voor is, zeg ik: ‘Joh, ik heb nog 5 minuten nodig en kom dan kom ik bij je terug.’”

Kun je navigeren combineren met andere werkzaamheden op een boot?
“Op de lange afstanden kun je navigeren er echt niet even bij doen. Dan mis je gewoon dingen. Zonder navigator kom je wel aan, maar niet op de snelste of beste manier. En als dat dan toch lukt, is het heel waarschijnlijk puur toeval.”

Over welke eigenschappen en kwaliteiten moet een navigator beschikken?
“Analytisch, vooruit en in verschillende scenario’s kunnen denken. En die kunnen vertalen naar een echte situatie. Dat laatste is misschien nog wel het moeilijkste. Iedereen kan in zijn eigen virtuele wereld allerlei lijntjes op een scherm tekenen en dat ziet er wellicht heel mooi uit en zo. Totdat het getest wordt in de realiteit.

Het beste resultaat wordt behaald als je het gevoel met de data kunt combineren. Hiervoor is het belangrijk dat de navigator ook zelf zeilt. Ik vind zeilen het aller leukste wat er is. Ik hoef echt niet elke dag achter de computer te zitten. Als ik de tijd heb, dan ga ik zelf ook af en toe achter het roer staan. Dat mag van mijn schipper omdat ik ook wel een beetje kan sturen. Zo kom ik ook te weten wat er in de hoofden omgaat van de andere crew leden.

Ik vind verder dat een navigator het lef moet hebben om concreet te zijn in zijn voorspellingen. Bijvoorbeeld: ‘Ik geef met 80 procent zekerheid dat op die en die plek een shift van 20 graden zit om zo en zo laat’. Ja, dan toon je ballen want deze verwachting is af te rekenen. Maar als je nooit een beslissing durft te nemen dan weet je zeker dat je het niet gaat halen als navigator.

Overigens is het wel afhankelijk van de boot waarop je vaart. Er zijn ook boten die zeggen: één grote fout betekent exit. De kans dat navigators zichzelf dan gaan indekken is hierdoor veel groter. Het is maar waar je voor kiest. Goed zijn is makkelijk maar excelleren is moeilijk.
Je moet fouten durven maken. Als je niet bereid bent om je baan te verliezen, dan verlies je hem op den duur toch. In de teams die ik op dit moment uitzoek is er wél ruimte voor het maken van fouten. Ze hebben liever dat je iets wél probeert dan dat je het niet probeert.
Terugkomend op indekken: Je scenario’s moeten specifiek zijn. Als je nooit specifiek bent, kun je ook jezelf er niet op afrekenen. En dan ga je er ook nooit van kunnen leren.”

Mijn analyse:
Jolbert van Dijk staat symbool voor de nieuwe Business Controller die organisaties bijstaat met haalbare scenario’s van lef, positiviteit en groei.

Harold den Heijer is directeur van Controlyse

Dit artikel wordt u aangeboden door: