Control als een voetbalcoach

Een serie blogs over control.

BLOG – Een wereldwijd bekende voetbalfilosoof zei ooit: “Je gaat het pas zien, als je het doorhebt”. Mooie uitspraak, die kan dienen als mission statement voor controllers. Die hebben als doel, om managers betere beslissingen te laten nemen en dat gaat nou eenmaal beter als je snapt waar het om draait. Managementrapportage gaat dus over dingen laten zien die noodzakelijk zijn voor direct handelen, zowel tactisch als strategisch. Maar hoe zorg je ervoor dat de beslissers in het bedrijf weten waar het werkelijk om gaat? Monitoren is prima en dashboards kunnen een prima beeld geven waar het goed en/of fout gaat, maar als het totale overzicht niet wordt meegenomen, dan zie je door de bomen het bos niet meer.

Door Hinrich Slobbe, control prof in beide betekenissen, als associate professor aan de Business School Nederland en als directeur van Wisdom in Finance.

Managers zijn net mensen en die hebben behoefte aan uitleg over de werkelijk belangrijke zaken in het leven in het algemeen en de organisatie in het bijzonder. Wat is werkelijk belangrijk in het bedrijf.

Team werk

Als eerste principe om een onderneming te laten draaien, moet je beseffen dat het om een teamprestatie gaat. Zonder inspanning van het gehele team, gaan de specifieke competenties van de toptalenten verloren. Om je team te managen moet je allereerst werken aan de teamspirit. Je wilt voor elkaar werken en de spits is daarbij net zo belangrijk als de verdediger en middenvelder. Als men elkaar blindelings vertrouwt, komt er een flow in de groep en nemen de gezamenlijke prestaties exponentieel toe. De controller moet niet alleen monitoren hoe de teamleden hun kerntaken zo goed mogelijk uitvoeren, maar zal tevens een beeld moeten hebben van de relatie tussen die taken en het gemeenschappelijke doel dat moet worden nagestreefd. Alleen gaat het misschien sneller, maar samen kom je altijd verder. Team gaat boven het individu.

Het hele team scoort

Het tweede principe is in het verlengde van het eerste: in een organisatie heb je altijd sterren en waterdragers. Het middenkader doet al het werk om de top te laten excelleren. Sterren die stralen, moeten altijd beseffen dat het meeste werk voor hen gedaan is. Als toppers zich gaan gedragen als eikels, die niet het gevoel hebben anderen nodig te hebben, dan weigert de groep nog voor deze gasten het vuur uit de sloffen te lopen. Beloon harde werkers in de basis met complimenten en deel met hen de successen, die het bedrijf behaalt. Teamspelers die de hete kolen uit het vuur halen en zich het lazarus werken om een groepsprestatie te bewerkstelligen, verdienen alle eer van de gehele groep, zeker van de inkoppers die de score achter hun naam krijgen. Controllers moeten deze prestaties minimaal zoveel aandacht geven in hun rapportages. Als verdedigers voetballer van het jaar kunnen worden, is de sport eindelijk volwassen.

Blijf ambitieus

Als derde principe moet je de ambitie aanscherpen. Een goede vorm van ontevredenheid creëren. Gezapigheid ontstaat als mensen in teamverband gaan denken dat het helemaal geweldig gaat. Nee, er zijn altijd verbeteringen mogelijk. Niet iedere actie was succesvol, niet iedere linie waterdicht. Zo moet een team altijd prestaties blijven nastreven, zelfs als het totaalbeeld de perfectie benaderd. Vooral toppers hebben last van prima-donna gedrag. Zij denken dat ze de verlosser zijn en voelen zich vaak verheven boven het normale volk. Terug naar de aarde brengen van deze gevoelens en lessen in nederigheid leiden dit soort heiligen tot dienstbaar leiderschap. Een controller moet leren prikkelen als de tevredenheid op een te hoog niveau komt. Uiteraard is genoeg genoeg, maar een uitdaging op hoger niveau kan gemakzuchtigheid uit de organisatie halen. SMART is niet alleen Specifiek Meetbaar maar ook Ambitieus Realiseerbaar in de Tijd. Controllers leren hiermee het communiceren van het totale plaatje: ook gewoon Control 3.0 …

Alle blogs van prof. Hinrich Slobbe voor u op een rij gezet.