Beste financial, bestaat uw baan over 5 – 10 jaar nog?

Recente internationale rapporten van bijvoorbeeld de OESO en het World Economic Forum (WEF) waarschuwen voor grote veranderingen op de arbeidsmarkt. Recente arbeidsmarktcijfers van recruitment bureaus schetsen daarentegen een groeiend aantal vacatures voor financials. Is dit de bedrieglijke periode ('deception') zoals die zo vaak voorkomt bij exponentiële ontwikkelingen? Hoe dan ook, hoog tijd om wakker te worden, want er is een reële kans dat uw baan over 5 - 10 jaar niet meer bestaat.
Door Stephan van de Broek

Als u in het oog van de storm zit, ziet u de veranderingen niet meer
Recente arbeidsmarktonderzoeken van bijvoorbeeld Yacht en Robert Walters laten prachtige groeicijfers zien in de vraag naar controllers en andere financieel specialisten. Robert Walters meldt dat de vraag naar financieel specialisten in het eerste kwartaal 2016 met 9 procent is gestegen ten opzichte van hetzelfde kwartaal 2015. Yacht geeft een groei aan van 11 procent. De afgelopen twee jaar maakten bij Yacht en Robert Walters een zeer rooskleurig beeld op over de arbeidsmarkt voor financieel specialisten. De zon schijnt aan de hemel.
Behalve de vogels. Duizenden en duizenden vogels zullen de zon verduisteren
Intussen gaan echter steeds meer alarmbellen af. In 2013 werden we al opgeschrikt door het rapport van Frey & Osborne: The future of employment: how susceptible are jobs to computerisation? Het rapport van de Universiteit van Oxford geeft aan dat 47 procent van de 702 onderzochte functies in de Amerikaanse arbeidsmarkt het risico loopt om door automatisering te verdwijnen. Voor Accountants en Auditors kwam de kans op verdwijnen uit op 94 procent. 
Een maand geleden publiceerde de OESO het rapport The risk of automation for jobs in OECD countries. Voor Nederland werd berekend dat 9 procent van alle functies de komende jaren verdwijnt. Voor accountants en auditors schatten ze dat 24 procent van de functies zal verdwijnen. Een kwart van deze beroepsgroep! 
Er zullen uiteraard ook nieuwe taken en functies ontstaan. Een belangrijke conclusie van het rapport is verder dat veelal niet complete functies zullen verdwijnen, maar vooral taken binnen functies. Wanneer primaire bedrijfsprocessen steeds digitaler worden (bijvoorbeeld door 3D-printing, kunstmatige intelligentie, robots of zelfrijdende voertuigen) volgen ondersteunde processen (zoals Accounting & Control) vanzelf. Ze moeten wel. We zullen in ons beroep dus niet alleen zelf vanuit efficiencyoverwegingen meer gebruik gaan maken van IT, de digitale transformatie golf zal ons de komende jaren overspoelen.
 
————————————————————————–
Bent u financieel eindverantwoordelijk voor uw organisatie? Wilt u uw bedrijf laten groeien? Bezoek dan de FM Dag op 6 oktober in Den Bosch. Open de deur naar een wereld met thought leadership, topnotch kennis, verrassende visies en talrijke netwerkmogelijkheden in een schitterende ambiance. Laat u inspireren tijdens 30 keynotes, workshops en presentaties, en ontmoet 750 financiële vakgenoten. Verzeker u nu van een plaats via FM-Dag.nl.
————————————————————————– 
 
Het World Economic Forum gaf in januari van dit jaar in haar rapport The future of jobs aan dat 65 procent van de kinderen die nu op de lagere school zitten in een beroep terechtkomt dat vandaag nog niet bestaat. En IBM schat in dat 80 procent van onze beslissingen in 2020 tot stand komt met behulp van cognitieve kunstmatige intelligentie, zoals supercomputer Watson.
Inmiddels wordt bij high tech start ups gesproken over de Hustler (CEO/COO), Hipster (Designer) en Hacker (CIO). Finance wordt nauwelijks nog genoemd en krijgt een randvoorwaardelijke rol. Kortom, technologie verandert de komende jaren onze functie en ons dagelijks werk. Letterlijk in een moordend tempo.
Een minderheid, kijkt naar de hemel en ziet de vogels die de zon verduisteren
In dat licht bezien, lijkt het dat er ook voor de opleidingsinstituten nog behoorlijk wat werk aan de winkel is. Illustratief zijn de nieuwe eindtermen voor de Accountancy opleiding van de Commissie Eindtermen Accountantsopleiding. Zeker, ze geven meer aandacht aan IT-kennis, maar of ze de aanstormende accountants opleiden voor een sterke rol in de digitale transformatie betwijfel ik sterk. Zo schrijft de commissie: “Bijvoorbeeld bij audit & assurance ligt de focus op de vraagstukken waar specifieke IT-toepassingen (zoals ERP-omgeving, internetverkopen en –betalingen, cloud toepassingen) aan de orde komen.” Het ademt de lineaire wereld van gisteren, maar niet de exponentiële van morgen.
De nieuwe financial zou best wel eens van de universiteit Leiden kunnen komen waar het Centre of Data Science is ingericht, of uit Den Bosch waar de Tilburgse universiteit en TUE een opleiding voor datawetenschapper op master en postmaster niveau inrichten. 
 
Lineair denken in een wereld die exponentieel verandert, leidt tot ongelukken. Exponentiële veranderingen vragen om een andere mindset. Bij u, bij mij, maar ook bij opleiders. We zullen immers de komende 10 jaar naar verwachting niet 10, maar ergens tussen de 50 en 100 jaar technologische ontwikkeling doormaken! Dat ‘harde’ besef moet eerst volledig landen, doordringen. Extrapoleer dan blockchain-technologie (distributed ledger technologie), 3D-printing, kunstmatige intelligentie, quantum computing, big data, robots, drones of zelfrijdende auto’s maar eens 50 jaar vooruit. 
Bent u nu wakker? Of kijkt u fundamenteel anders naar de wereld om u heen én uw rol als financial in deze wereld?
Na deze wake up call wordt het tijd om te brainstormen over de mogelijkheden en kansen die een onvoorspelbare wereld tegelijkertijd ook biedt. Hoe kunnen we ons op deze exponentiële veranderingen voorbereiden? Daarover meer in de volgende blog.
Deze blog is mede tot stand gekomen n.a.v. het in mei verschenen boek: management in singularity (vakmedianet 2016) 
Drs. Stephan van de Broek RA RC is onder meer verbonden aan  Koenen&Co, accountants en belastingadviseurs en is partner bij Management meets Singularity. Van der Broek schreef samen met mede-auteurs Prof. dr. Tjeu Blommaert en Erik Kolthof het zojuist verschenen boek ‘Management in Singularity’ 
Gerelateerde artikelen