Arcadis bouwt verder

Maar: “Ik ben niet helemaal nieuw”, reageert Van der Klift. “Ik ben wel de eerste CFO in de raad van bestuur. Maar daarvoor was ik als financieel directeur al verantwoordelijk voor het financiële reilen en zeilen van Arcadis.”

Ben van der Klift werkte bij PRC Bouwcentrum in Bodegraven, dat in handen was van 160 van de 350 medewerkers. Op een gegeven moment besloten de eigenaars het bedrijf over te doen aan Arcadis. De CEO van PRC werd CEO van de werkmaatschappij Arcadis Nederland.

Van der Klift startte daarna (in augustus 2004) als financieel directeur van Arcadis NV. En nu dan als CFO.

Waarom bij Arcadis, wat trekt u in dit bedrijf?

“Op de eerste plaats kan ik hier finance, algemene managementaspecten én affiniteit met civiele techniek combineren. Daarnaast is dit een internationaal georiënteerd bedrijf met werkmaatschappijen in de VS, Frankrijk, België, Duitsland, Polen en nog veel meer landen. Dat maakt het extra interessant.”

De vaart lijkt er een beetje uit bij de fusie- en overnamemachine Arcadis. Maar al hebben er de afgelopen maanden geen grote overnames plaatsgevonden, het bedrijf is niet wezenlijk veranderd. “Arcadis is een goede onderneming en ik ben als CFO bezig bij te dragen aan de aandeelhouderswaarde door met onze staf de werkmaatschappijen optimaal te ondersteunen met zolaag mogelijke overhead”, zegt CFO Ben van der Klift.

Van der Klift deed hts weg- en waterbouw, daarna universitair bedrijfskunde,studeerde af op een project van Boskalis, ging aan het werk bij de RDM, studeerde in die tijd controlling aan de VU in Amsterdam en is dus RC. Na vijfenhalf jaar als controller bij DHV maakte hij in 1997 de overstap naar PRC. “Ik heb altijd in het financiële management gezeten (terwijl ik toch de civiele techniek niet uit het oog verloor) en altijd dicht bij de financiele werkvloer gestaan: boekhouding, controlling…

Ik begrijp de problemen van controllers. Vanuit corporate lijkt de trend al gauw: centraliseren! Oké, prima, dat kan efficiencyvoordelen meebrengen. Maar functioneert de zaak dan nog wel? Ook wij zijn hier hard bezig met het strakker organiseren van de groep, zaken als shared financing, compliance… ontwikkelingen die op centralisatie zouden kunnen duiden, maar ik hamer erop dat alles in evenwicht moet blijven met het functioneren, met ons ondernemerschap, dat met name in de werkmaatschappijen zit. Dat mag je nooit frustreren!”

ZAKELIJKE OMGEVING

Arcadis ontwikkelt, ontwerpt, implementeert, onderhoudt en exploiteert projecten op het gebied van infrastructuur, milieu en facilitaire dienstverlening en gebouwen. Het bedrijf is wereldwijd actief en levert adviezen, projectmanagement en ingenieursdiensten aan bedrijven en overheden.

Het zwaartepunt, meer dan de helft van de omzet, ligt bij de divisie Infrastructuur. Van de totale omzet (circa 1 miljard euro in 2005) komt 55 procent uit Europa (29 procent Nederland) en de rest uit de Verenigde Staten en Brazilië. Het grote belang van de VS komt voornamelijk voort uit de overname vorig jaar van Blasland Bouck & Lee (BBL), een bedrijf dat zich met name bezighoudt met milieu- en bodemsaneringsdiensten.

Gezien het mondiale karakter van het bedrijf krijgt het met een enorme hoeveelheid aan regelgeving te maken. Arcadis is volgens Van der Klift echter nog altijd een zakelijke omgeving waar bureaucratie zo veel mogelijk wordt vermeden. “Maar inderdaad, de regels zijn niet mis. IFRS, SOX en Tabaksblat.

Ja, vervelend, maar waar. We zijn Nasdaq-genoteerd, dus zijn we bezig om SOX-compliant te worden. Er zitten goede dingen aan SOX en ook aan het listed zijn, maar we zijn nog niet overtuigd van de toegevoegde waarde. Momenteel kijken we voor wat betreft SOX met name naar de inspanningen die we ons moeten getroosten en naar de hoge kosten (denk alleen al aan de auditkosten). Al dat testen en wat er nog bij komt kijken vinden we hogelijk overdreven. De vraag is hoe we dit allemaal efficiënter kunnen doen, maar de listing staat voorlopig niet ter discussie.”

Verschilt het werk van een CFO bij een bedrijf als Arcadis wezenlijk van dat bij grote concerns?

“Ha! Hoe andere CFO’s hun tijd besteden, volg ik niet echt. Wij zijn weliswaar een groot ingenieurs- en adviesbureau, maar behoren tegelijkertijd tot de small caps. Misschien juist daarom kan ik me naast de managementtaken ook regelmatig bezighouden met basic zaken.

Weer als voorbeeld even SOX. Ik heb in het complianceprogramma systemen out of scope kunnen houden in onze Amerikaanse operations. Dit door alternatieven voor het beheersen van risico’s aan te dragen tot op procedureniveau, gebruikmakend van zogenaamde verbandscontroles, zoals we die in Nederland vaker toepassen. Dat heeft men geaccepteerd en het scheelt ons tijd en geld.”

Hoe – volgens welke modellen – werkt u?

“Mijn leitmotiv is de GE/McKinseymatrix. Concentreren op die productmarktcombinaties die financieel en strategisch aantrekkelijk zijn. Daar komt de margeverbetering van Arcadis in belangrijke mate vandaan! Je hoeft als ingenieursbureau niet alles te kunnen leveren: wij leveren liever zo veel mogelijk strategische adviezen en managementdiensten met een hoge toegevoegde waarde voor de opdrachtgevers. Dat verdient bovendien beter. Dus meer consultancy en projectmanagement en minder detailengineering.”

Wat doet u om de aandeelhouders tevreden te houden?

“Primair zijn wij een heel open bedrijf en we besteden veel aandacht aan corporate governance en investor relations. Daarnaast richten we ons uiteraard op het creëren van aandeelhouderswaarde. Arcadis is een goede onderneming en ik ben als CFO bezig bij te dragen aan de aandeelhouderswaarde door met onze staf de werkmaatschappijen optimaal te ondersteunen met zo laag mogelijke overhead.

In ons acquisitieproces is ruim aandacht voor financiële aspecten als waardebepaling van overnamekandidaten, due diligence en contractvorming. Ons risicomanagement is ook goed georganiseerd, te denken valt aan het opstellen en beoordelen van ondernemingsplannen, het analyseren van rapportages en het beheersen van grote en risicovolle projecten.

Het is hier bijvoorbeeld regel dat grote offertes en contracten door een hoger echelon en door collega-deskundigen worden meegelezen.

Je moet de wijsheid van anderen goed gebruiken, dat is altijd goed!” Financieel dient de strategie zich in de komende vijf jaar te vertalen in een gemiddelde omzetgroei van 10 procent en een operationele marge van 8 procent.

De winst per aandeel moet in de komende vijf jaar met gemiddeld 10 procent of meer stijgen (vóór valuta en goodwilleffecten). Het rendement op eigen vermogen dient 15 procent of meer te bedragen. Het dividendbeleid is erop gericht om jaarlijks 30 procent tot 40 procent van het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening als dividend uit te keren.

MENSELIJKE MAAT
Is Arcadis een HPO (high performance onderneming)?

“Als ik even mag weten wat hiermee wordt bedoeld?”

Zich richten op kerncompetenties, duidelijk, effectief en inspirerend management, medewerkers weten exact wat er van hen wordt verwacht, flexibel zijn, snel inspelen op veranderingen en tijdig en effectief bijsturen, om maar wat te noemen.

“Maar dan bijsturen met de menselijke maat. Er wordt hier niet keihard afgerekend en er heerst geen onverantwoorde corporate druk in de werkmaatschappijen; we respecteren de omstandigheden in de lokale markt. Als dat ook voor HPO’s geldt, zijn we een HPO.”

Het Financieele Dagblad meldde eerder dit jaar met verwijzing naar CEO Harry Noy dat de groei die Arcadis sinds enkele jaren neerzet, tot een pas op de plaats noopte, om acquisities te integreren en de ‘pijplijn aan orders’ aan te vullen. Acquisities zullen weliswaar ook dit jaar plaatshebben, ‘maar in een lager tempo dan in 2005’.

Van der Klift licht toe: “We hebben een aantal bedrijven gekocht (daar is een vast team van acquisiteurs mee bezig) die een prima strategische fit opleveren en zeer goed uitpakken gemeten naar kwaliteit, bemensing en ook qua prijs. Er zijn aan de andere kant ook bedrijven verkocht – onder meer vanuit onze Franse werkmaatschappij en in de VS en Spanje – met in het algemeen een hoog risico en een relatief laag rendement.

Wel draaien we nu inderdaad op alle cilinders, onze kerncompetenties, milieu, facilitaire diensten en gebouwen en infrastructuur. En we draaien goed, we noteren geen verliezen in onze bedrijven. Hoewel – in Duitsland gaat het wat minder, maar noteren we nog altijd zwarte cijfers. Bijkomend voordeel is dat er in Duitsland sprake is van een opleving, maar of dit een chickenflight is of een duckflight, dus een kortstondig heftig opvliegen of een vlucht in een langere diagonaal naar boven, blijft vooralsnog onzeker.

Pas op de plaats ja, we zijn weliswaar permanent aan het rondkijken, maar dit jaar komen er waarschijnlijk geen omvangrijke acquisities meer, hetgeen overigens niet veel van doen heeft met de huidige integraties, want die verlopen voortvarend.” Wat niet wil zeggen dat Arcadis dit jaar het overnamepad helemaal links heeft laten liggen. Zo heeft het onlangs nog twee bedrijven in België gekocht. Het gaat om het milieubedrijf Ecolas en studiebureau BCT.

Overnamebedragen zijn niet bekend; beide bedrijven hebben een omzet van 6 miljoen euro.

Door de koop van BCT breidt Arcadis naar eigen zeggen fors uit in Wallonië. Ook in de toekomst zal de overnamemachinerie van Arcadis weer volop draaien. De strategie van het bedrijf richt zich op versterking van autonome groei in de drie marktsegmenten, een verdere verbetering van de marges en expansie door acquisities.

Bij de autonome groei van bestaande kernactiviteiten wordt onder andere ingezet op innovatie. Een concentratie op diensten met hogere toegevoegde waarden dient te resulteren in een verbetering van de winstmarge. De overnamestrategie van de beoogde omzetgroei van 10 procent per jaar zal de helft uit acquisities moeten komen – is sterk gericht op een opbouw in Azië, met name China.

Groeimogelijkheden zijn er echter ook in Nederland, aldus Van der Klift: “We hebben ons de vraag gesteld: Waar kun je nog groeien in Nederland? Op het gebied van de PPP’s! Het gaat hier om een ander soort risico’s, namelijk meer risico’s in de projecten in plaats van bij deelnemingen. Als je bij een groot project bereid bent meer risico’s te nemen, liggen de marges vaak ook hoger. In deze PPP-projecten kunnen wij werken in een consortium, maar evengoed aan de kant van de opdrachtgever.

“Zo adviseert Arcadis momenteel bij Zuidas-Dok, een zeer groot integraal project op het gebied van milieu, urbanisatie/planologie, rail, wegen en projectmanagement. Met het project Zuidas-Dok streven het rijk en de gemeente Amsterdam samen met andere partijen naar de realisatie van een omgeving voor wonen, werken en ontspanning met internationale allure en een hoogwaardige uitstraling. Om het project te kunnen realiseren zullen de rijksweg A10, de railverbindingen voor NS, metro en tram ondergronds worden gebracht.

In de komende jaren zal voor enkele miljarden euro’s gebouwd gaan worden in dit project. “Maar de bulk van ons werk zit toch in de kleinere en middelgrote projecten, met andere woorden: gewoon alle klussen oppakken voor onze opdrachtgevers. En daar zitten ook zeer mooie projecten bij: een brug, een tunnel, een mooi milieuproject. Ja, dit is een geweldig inspirerend bedrijf, voor iedereen, van laag tot hoog.

Overigens: hiërarchie is binnen Arcadis niet sterk aanwezig, we werken met elkaar, niet onder elkaar. Daarom bindt Arcadis mensen…”

Door Charles Muetstege

BEN VAN DER KLIFT
Naam: Ben van der Klift
Geboortejaar: 1959
Burgerlijke staat: gehuwd, twee kinderen
Bedrijf: Arcadis
Omzet: 1,2 miljard euro
Aantal medewerkers: 10.500
In dienst sinds: augustus 2004
Belangrijkste leermeester: Paul van Essen van de RDM, die mij een praktische instelling meegaf
Financiële systemen verschillende: SAP, Delteq Coda,
Unit4Agresso. We zijn bezig de systemen meer in lijn te brengen, daartoe draagt de implementatie van OutlookSoft bij. De ERP-strategie staat nadrukkelijk op de agenda.
Commissariaten: geen
Diversen (nevenfuncties etc.): ik concentreer me volledig op Arcadis
Werkdagen: een uur of vijftig per week
Auto: Renault Velsatis
Muziek: J.J. Cale, Sting, de muziek van mijn dochter zoals Alicia Keys
Literatuur: literaire thrillers; pas gelezen: Knielen op een bed violen van Jan Siebelink
Hobby’s: zeilen, sporten en soms FC Utrecht
Vakantie: (favoriet land/soort vakantie) Verre Oosten
Internet: (favoriete sites) FD.nl, DFT.nl, de sites van de concullega’s en die van FC Utrecht