Alternatieve financieringsbronnen winnen terrein in mkb

De relatie tussen banken en ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (mkb) is nooit geweldig geweest. Maar uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB) bleek deze zomer dat ondernemers in Nederland er bij hun bankiers nog slechter op staan dan hun collega-ondernemers elders in Europa. Het CPB ontdekte dat het Nederlandse mkb vaker nul op het rekest krijgt bij het aanvragen van bankfinanciering dan waar dan ook in Europa.

Volgens het CPB kan de relatief lage concurrentie tussen grootbanken in Nederland een rol spelen bij het strikte beleid ten aanzien van mkb-financiering. Tegelijkertijd maakt dit Nederland bij uitstek geschikt als markt voor alternatieve financieringen. Vorig jaar haalden kleine en middelgrote bedrijven meer dan 1 miljard euro op bij alternatieve geldverstrekkers, blijkt uit onderzoek van de Stichting MKB Financiering. Dat is maar liefst 51 procent meer dan het jaar ervoor. De meest gebruikte alternatieve financieringsbronnen zijn factoring, leasing en crowdfunding.

Vreemde zaak
Brian Reaves is CEO van de pan-Europese fintech-onderneming Factris, dat ondernemers factoringdiensten aanbiedt. Dat betekent dat Factris openstaande facturen van bedrijven voor een kleine fee overneemt en int, zodat de ondernemer al binnen 24 uur na het verzenden van de factuur het geld op zijn rekening heeft. Reaves is verbaasd over de terughoudendheid van banken om ondernemers te financieren. Hij zegt: “Ik vind dat een vreemde zaak, omdat het winstniveau en de kapitaalpositie van ondernemers in Nederland gemiddeld beter is dan elders in Europa. In plaats van scepsis, verdienen ondernemers vertrouwen. Wij zijn dan ook blij dat er steeds meer opties ontstaan voor ondernemers, zodat zij steeds minder afhankelijk worden van de grillen van de bank. Ze kunnen de financieringsvorm kiezen die het beste bij hun bedrijf past.”

Factoring, leasing of crowdfunding
Voor de ondernemer op zoek naar alternatieve financiering zijn er steeds meer mogelijkheden. Factoring is de meest populaire en snelst groeiende niet-bancaire financieringsvorm voor ondernemers. Volgens Stichting MKB Financiering hebben de vier grootste factormaatschappijen in ons land vorig jaar 294,8 miljoen euro aan bedrijven verstrekt, 75 procent meer dan in 2017. Het totale bedrag dat met factoring gemoeid is, is waarschijnlijk een stuk hoger.

Bij leasing is de lening gekoppeld aan een object, zoals een auto of een automaat. Er zijn twee varianten: financial lease, waarbij de ondernemer een annuïtaire lening afsluit, en operational lease, waarbij hij aan het einde van de huurperiode het recht krijgt om het object te kopen. Volgens MKB Financiering zijn er de afgelopen jaren veel nieuwe partijen op de markt gekomen met nieuwe producten en voorwaarden. Vorig jaar werd 244 miljoen euro gefinancierd door middel van leasing. Dat is een groei van maar liefst 66 procent op jaarbasis.

Tenslotte kunnen ondernemers ervoor kiezen om een groep investeerders gezamenlijk een project of nieuw bedrijf te laten financieren. Vraag en aanbod worden bij elkaar gebracht via een online crowdfundingplatform. In ruil voor een kapitaalinjectie ontvangen de investeerders rente, aandelen, een deel van de winst of korting op producten of diensten. Financiering via de crowd gaat meestal snel: vaak is het benodigde kapitaal al binnen enkele dagen of weken binnen. Een nadeel van deze constructie is dat ondernemers vertrouwelijke informatie, zoals ondernemingsplan, toekomstplannen en kredietwaardigheid, moeten delen met (onbekende) financiers. Vorig jaar werd 237 miljoen euro uitgegeven aan crowdfunding, een stijging van 32 procent op jaarbasis.

Sterke verwachte groei
Volgens Stichting MKB Financiering is de sterke groei in alternatieve financieringen voor het mkb pas het prille begin van een grotere ontwikkeling: ze verwacht dat de totale teller over drie jaar op 4,4 miljard euro staat. Dit zou betekenen dat circa 35 procent van de totale verwachte financiering van minder dan 1 miljoen euro aan het midden- en kleinbedrijf afkomstig zou zijn van andere partijen dan banken. Nu is dat nog 8,3 procent. Factris-CEO Brian Reaves ziet de toekomst dan ook positief in: “Wij zien ernaar uit ondernemers te blijven helpen. Waar banken nee zeggen, zeggen wij graag ja.”