‘Als ik tweemaal met mijn fietsbel bel…’ (over Stella)

Door Leo van de Voort & Leen Paape

‘Parijs is nog ver’, hoor je wielrenners in de Tour de France vaak verzuchten – veel hindernissen nog onderweg, voordat de meet op de Champs Elysees wordt gepasseerd. Zoiets moet ook het managementteam van Stella Fietsen verzuchten – de eindstreep van veilige, positieve cijfers is nog ver weg.

Dat de gehele fietsindustrie te maken heeft met lange levertijden, hoogoplopende kostenstijgingen (energie, grondstoffen, transportkosten, enzovoort) is een bekend gegeven. Iedereen heeft daarmee te maken en ook Stella Fietsen wordt daardoor hard getroffen.Na de coronahausse waarin de vraag naar e-bikes explodeerde, moet Stella Fietsen fors reorganiseren: extra op de kosten letten, minimaliseren van de overhead, mede door automatisering en het samenvoegen van afdelingen. Duh… dit hoort sowieso bij fatsoenlijke operationele bedrijfsvoering.

De Nederlandse producent van elektrische fietsen zit met (te) hoge voorraden terwijl de vraag scherp daalt. Aandeelhouders, onder wie CEO Daan van Renselaar en het investeringsvehikel van keukenfabrikant Ben Mandemakers (DM Equity Partners), hebben recent 8 miljoen euro moeten bijstorten om een liquiditeitstekort op te vangen. Ook met de banken worden gesprekken gevoerd over de kredietfaciliteiten (waar de verplichtingen – in 2021 – opliepen van 7 miljoen naar 35 miljoen).
De eerste fout zit aan de ‘achterkant’ – sourcing.

De problemen bij de e-bike onderneming uit Nunspeet zijn ontstaan doordat de vraag naar e-bikes tijdens de coronacrisis snel toenam, maar Stella net als veel andere bedrijven tegelijkertijd te kampen had met forse toeleveringsproblemen. Om die problemen het hoofd te bieden, bouwde het bedrijf grote voorraden op aan fietsen en onderdelen. De balanspost ‘Voorraden’ verdrievoudigde zowat naar 48 miljoen. Daar ging veel geld in vastzitten dat niet werd terugverdiend toen vorig jaar de vraag naar e-bikes onverhoeds stevig inzakte. Als je dan ook nog vast zit aan allerlei afnameverplichtingen, dan is het vlek op vlek.

De keus is gemaakt om in Europa – Portugal, Litouwen, Bulgarije en Roemenië – te produceren en in Nunspeet te assembleren. Maar tot op de dag van vandaag is de leveringsketen niet op orde en stabiel. De meeste inspanningen gaan nog steeds daarheen, omdat een fabriek niet in staat is volgens productieschema te leveren. Stella e-bikes bestaan uit ongeveer tachtig onderdelen. De versnellingsnaven van Shimano komen uit Japan en weer andere onderdelen uit Taiwan, China en Korea. Daarbij, Shimano heeft het alleenrecht op hun naven. Er zullen onderdelen uit het Verre Oosten blijven komen. Kwetsbaar.

De tweede fout zit aan de ‘voorkant’ – klantwaarde. Zelf spreekt het bedrijf van het ‘maximaliseren van de klantwaarde’. En daarmee bedoelen ze niet dat de klant méér waarde gaat ondervinden; nee, de klant moet meer betalen voor wat hij al krijgt… bijvoorbeeld door het in rekening brengen van diensten die nu nog gratis zijn. Hoelang worden nog pakketten verkocht die klanten vrijwaren van onderhoudskosten voor hun e-bike (toch een fraai koopargument). Tja.

De verwachting is dat de prijzen van e-bikes dit jaar nog verder onder druk komen – wat voorraden kan wegwerken (uitverkoop… dumpen, dus – en dat gebeurt dan ook volop… kas is koning…). Het kan ook dat consumenten nog wat langer wachten met de aanschaf tot de bodem écht is bereikt. Of dat zij een aankoop nog even uitstellen tot er nieuwe modellen komen. Het doet allemaal pijn.Kosten omhoog, omzet omlaag; lees: liquiditeitsproblemen. Reorganiseren en saneren dus. Ook daar worden, tot in het MT, aanzetten voor gedaan. Laat – dus pijnlijk.

We moeten sterk denken aan het lied van good old Max van Praag:
‘Als ik tweemaal met m’n fietsbel bel,
Nou dan weet je het wel, nou dan weet je het wel,
Als ik tweemaal met m’n fietsbel bel, dan hang ik voor de deur’.
Zo hangt het management in de touwen voor de deur van haar financiers – ‘tring tring’, nou, dan weet je het wel. ‘Parijs is nog ver’.

Leo van de Voort is voormalig directeur corporate finance Kempen & Co en verbonden ana de Fuel for Living Stregies. Leen Paape is emeritus hoogleraar Corporate Governance bij het Nyenrode Center for Entrepreneurship, Governance & Stewardship. Zij zijn de auteurs van het boek Exit Fantoomtrots.