Aftrekbaarheid transactiekosten: Een slok op een fiscale borrel

Of kosten aftrekbaar zijn, is niet altijd even eenvoudig te bepalen. Voordat kan worden geoordeeld over de aftrekbaarheid, is het van belang om te bepalen waarvoor de diverse transactiekosten zijn gemaakt. Het bijgaande overzicht (zie hiernaast) kan hierbij als handvat dienen:

Aan de hand van het gemaakte onderscheid dat in het overzicht staat weergegeven kan worden bepaald of de kosten voor aftrek in aanmerking komen. Dit zal altijd afhankelijk zijn van de specifieke situatie.

Hierna wordt beschreven of de kostensoorten aftrekbaar zijn uitgaande van de situatie dat een Nederlandse vennootschap een andere Nederlandse vennootschap koopt.

De acquisitie wordt gedeeltelijk met eigen middelen gefinancierd. Het restant met een banklening. Over de aftrekbaarheid van de kosten kan dan het volgende worden opgemerkt.

Orgaankosten Uitgaande van gewezen jurisprudentie en wettelijke bepalingen kan worden gesteld dat deze kosten samenhangen met het bestaan van de vennootschap zelf. De kosten zouden daarmee aftrekbaar moeten zijn.

Acquisitie- of aankoopkosten
De Hoge Raad heeft op 24 mei 2002 bepaald dat deze kosten in aftrek kunnen worden gebracht. Het ministerie van Financiën heeft echter laten weten de werking van dit arrest met terugwerkende kracht te herstellen.

Door deze ‘reparatie’ zullen acquisitie- of aankoopkosten niet aftrekbaar zijn. Deze kosten zullen als kostprijs van de gekochte deelneming moeten worden verantwoord. Hierop kan niet worden afgeschreven.

(Acquisitie) financieringskosten
In principe worden deze eenmalige financieringskosten fiscaal gelijk behandeld als de terugkerende financieringskosten (denk aan de rentebetalingen van de acquisitielening).

Ervan uitgaande dat de repeterende financieringskosten aftrekbaar zijn, kan worden gesteld dat de éénmalige (acquisitie) financieringskosten aftrekbaar zijn.

Daarbij geldt dat op de aftrek van rentelasten specifieke bepalingen van toepassing zijn. Deze bepalingen kunnen de aftrek mogelijk beperken of uitstellen. Het voert in het kader van dit artikel te ver om op deze regelgeving in te gaan.

Herfinancieringkosten
Evenals (acquisitie)financieringskosten worden deze eenmalige financieringskosten fiscaal gelijk behandeld als de terugkerende financieringskosten (zoals de rentebetalingen).

Ervan uitgaande dat de repeterende financieringskosten aftrekbaar zijn bij de overgenomen vennootschap, kan worden gesteld dat de éénmalige (acquisitie)financieringskosten eveneens bij deze aftrekbaar zijn. Ook hier geldt dat wettelijke bepalingen de renteaftrek kunnen beperken of uitstellen.

Zoals opgemerkt wordt er in het overzicht van uitgegaan dat een Nederlandse vennootschap wordt overgenomen. Wordt er nu een buitenlandse vennootschap overgenomen, dan is er specifieke regelgeving van toepassing die momenteel de aftrek van de acquisitie financieringskosten verbiedt.

Deze bepaling is momenteel onderwerp van een procedure voor het Europese Hof van Justitie. Het is de verwachting dat de bepaling in strijd zal worden geacht met Europees recht. In dat geval kan bijgaand overzicht ook gaan gelden wanneer een buitenlandse vennootschap wordt overgenomen.

De aankoopkosten van een binnenlandse deelneming kunnen niet (meer) ten laste van het fiscale resultaat van de kopende vennootschap worden gebracht. Aankoopkosten vormen slechts een onderdeel van de totale transactiekosten die worden opgeroepen wanneer een (Nederlandse) deelneming wordt gekocht.

Van de andere kosten (soorten) kan wel degelijk gesteld worden dat deze aftrekbaar zijn. Te denken valt aan orgaankosten, acquisitie- en herfinancieringkosten. Deze kosten vormen vaak een substantieel onderdeel van de totale transactiekosten.

Ronald van de Merwe is werkzaam bij de fusie & overname groep van Ernst & Young Belastingadviseurs te Amsterdam.