5 tips om te besparen door slimme re-integratie

In de media verschijnen steeds vaker berichten die duidelijk maken dat verzuim, re-integratie en arbeidsongeschiktheid bedrijfskundige en -economische risico’s met zich meebrengen en dat de juiste investering een hoog rendement oplevert. Organisaties worden geattendeerd op de bedrijfseconomische gevolgen van ondoordacht beleid rond verzuim, re-integratie en arbeidsongeschiktheid. Naast de loondoorbetaling van 104 weken bij ziekte en eventuele verlenging met 52 weken (loonsanctie), betalen werkgevers nog eens 10 jaar lang de kosten van een WGA-uitkering. De recente modernisering van de Ziektewet lijkt daarbij een belangrijke katalysator te zijn in de bewustwording van de financiële risico’s bij ziekte en arbeidsongeschiktheid.  

Diverse kranten en tijdschriften berichtten enige tijd  geleden dat het Nederlandse bedrijfsleven miljarden euro’s kan besparen op de kosten van arbeidsongeschiktheid. Er werd uitgelegd dat ongeveer 16% van alle WIA gerechtigden eigenlijk recht heeft op een IVA uitkering. Mits zorgvuldig geregisseerd, kan dit per werknemer, afhankelijk van het inkomen, tot wel 250.000 euro besparing opleveren. Kort daarna volgde de aanbeveling dat bedrijven een voorziening moeten treffen voor toekomstige betaling van uitkeringen of premies bij arbeidsongeschiktheid van het personeel. 

Het besef groeit dat arbeidsongeschiktheid en re-integratie veel kost en als schadepost serieus genomen moet worden. Er kunnen veel besparingen worden gerealiseerd, indien  tijdens een re-integratietraject de juiste stappen tijdig  worden gezet. Een besparing van meer dan 100.000 euro op een dossier is dan eerder regel dan uitzondering.

Vijf tips om te besparen door slimme re-integratie:

Breng het absorptievermogen van de organisatie goed in kaart en behoudt daarmee regie over alle in redelijkheid te vergen inspanningen ten aanzien van re-integratie en behoud van productiviteit. 

Van werkgevers wordt verwacht dat alle (gedeeltelijk) arbeidsongeschikte medewerkers worden herplaatst in een passende functie binnen het eigen bedrijf. Daarbij moet niet alleen naar andere functies en vacatures gekeken worden, maar wordt verwacht dat er in redelijkheid nieuwe functies worden gecreëerd door bestaande taken uit andere functies samen te voegen (jobcarving). Zonder een zorgvuldige inventarisatie van de (on)mogelijkheden voor passend werk in de organisatie, zal UWV bij de beoordeling daarvan steeds vaker er van uit gaan dat er kansen gemist zijn. Een loonsanctie is het gevolg. Anderzijds leidt plaatsing van een medewerker in niet structureel beschikbaar werk of werk met een lagere loonwaarde, tot bedrijfskundige problemen en financiële schade.

2. Herken op tijd IVA-mogelijkheden 

De Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA) kan een forse besparing op loonkosten bij ziekte en/of arbeidsongeschiktheidskosten opleveren, maar wordt nog te vaak onbenut of te laat aangevraagd. De IVA kan als WIA met verkorte wachttijd al worden aangevraagd tijdens de eerste twee jaar van loondoorbetaling. Werknemers die door ziekte minder dan 20% van hun inkomen kunnen verdienen en waarvan de behandelaar aangeeft dat de behandeling niet tot genezing of verbetering van de gezondheid leidt, komen hiervoor in aanmerking.  Op tijd en goed onderbouwd aanvragen van een IVA vraagt een nauwe samenwerking met een oplettende bedrijfsarts, arbodienst en arbeidsdeskundige.

Naar mate verzuim langer duurt, zal het risico op schade toenemen. Niet alleen door de directe kosten zoals loondoorbetaling en verzuimbegeleiding, maar in toenemende mate door de schade veroorzaakt door loonsancties en arbeidsongeschiktheid, zal een langer durend verzuimdossier met een onzekere prognose aandacht vergen van de financieel eindverantwoordelijken. De potentiële schade in een zogenaamd investeringsdossier zit al gauw boven 100.000 Euro, een bedrag dat vaak fors  hoger ligt dan gemandateerd aan de leidinggevende en de personeelsfunctionaris die verantwoordelijk zijn voor de begeleiding.

Voorafgaand aan de WIA- keuring zal  UWV een oordeel vellen over het bereikte re-integratieresultaat en de daartoe gepleegde inspanning van werkgever en werknemer. Hoe UWV een re-integratieverslag (RIV) toetst en op basis van welke systematiek een werkgever wordt gesanctioneerd, is terug te vinden in een onlangs openbaar gemaakt document: ‘RIV-toets in de praktijk: Werkwijzer voor arbeidsdeskundigen en verzekeringsartsen van UWV’. Door de principes van deze werkwijzer te koppelen aan het verzuimprotocol kan tijdig een loonsanctierisico worden onderkent en voorkomen. Het tussentijds toetsen van het re-integratieverslag op een loonsanctierisico, wordt daarmee veel eenvoudiger. 

Wanneer een medewerker arbeidsongeschikt blijft en terugkeer naar eigen werk(gever) binnen 104 weken twijfelachtig is, is er maar een oplossing om schade te voorkomen: een betaalde baan bij een andere werkgever. Dat is geen makkelijke opgave en veel bedrijven laten zich bijstaan door een gespecialiseerde partij die zich inspant om de werknemer aan ander werk te helpen. 

In de praktijk blijkt het niet eenvoudig realiseerbaar. Het is daarom aan te bevelen zo tijdig mogelijk te starten met de zoektocht naar ander werk. Stel de aanvang van een spoor 2 traject niet uit tot er een definitief oordeel ligt dat het eigen werk niet meer haalbaar is, maar start alvast een parallel traject wanneer het verzuim langer duurt en onzeker is of de werknemer terug keert in het eigen werk. Op deze wijze wordt er bovendien voor de werknemer maximaal gewerkt aan inkomensbehoud en blijft op grond van de ontslagbescherming het recht op terugkeer na herstel behouden.

Door gebruik te maken van deze vijf tips zullen werkgevers alle mogelijkheden tot schadelastbeperking tijdig onderkennen en maximaal benutten. Het maakt strategische keuzes tussen verschillende schadescenario’s in een re-integratie mogelijk en geeft grip op de mogelijkheden om grote besparingen te realiseren. Voor de werknemer heeft het bovendien een groot voordeel, nl. een grotere kans op behoud van werk en inkomen.

Schadebewust re-integreren met de focus op schadelastreductie vergt specifieke kennis en ervaring en zal naar verwachting steeds belangrijker worden voor bedrijven. Was verzuim, re-integratie en arbeidsongeschiktheid tot voor kort het terrein van de bedrijfsarts, de personeelsfunctionaris, leidinggevende en arbodienst, in de nabije toekomst zullen ook accountants, fiscalisten en financieel managers wegwijs gemaakt moeten worden in de complexe wereld van arbeidsongeschiktheid en re-integratie. 

Auteur: Frans van den Nieuwenhof (vandennieuwenhof @verzuimconsult.com), directeur VerzuimConsult