Rechtmatigheidcontrole bij Gemeenten en Provincies

De reikwijdte van de rechtmatigheidcontrole
Rechtmatigheid binnen de reikwijdte van de accountantscontrole is een aspect dat duidt op de mate waarin het door het bestuur van een huishouding (i.c. het College van Burgemeester en Wethouders bij gemeenten) gevoerde (financiële)
beheer in overeenstemming is met bestaande normering. Het voeren van het financiële beheer in overeenstemming met bestaande normering betekent verder, dat de financiële beheershandelingen tot stand zijn gekomen in overeenstemming met relevante wet- en regelgeving, waaruit als ze niet worden nageleefd financiële consequenties kunnen voortvloeien.

Beheershandelingen
Daarbij onderscheidt het Besluit Accountantscontrole Provincies en Gemeenten (BAPG) de volgende financiële beheershandelingen:
• Overdrachten aan of van natuurlijke personen en aan rechtspersonen (bijvoorbeeld subsidies, uitkeringen, belastingen en heffingen);
• Transacties waarbij een tegenprestatie wordt verkregen of geleverd;
• Financieringen, waaronder opgenomen en uitgezette leningen en de daarbij behorende rente en aflossingen;
• Vermogensmutaties (bijvoorbeeld {rechtstreekse} mutaties van reserves en voorzieningen en de afschrijvingssystematiek).

De rechtmatigheidscontrole
In de nieuwe wetgeving is niet uitgewerkt welke wetten en regels (normen) door de accountant in zijn accountantscontrole moeten worden betrokken. De accountant zal zich bij de rechtmatigheidscontrole primair richten op:
• Wetgeving waaraan de organisatie haar bestaan ontleent zoals de Grondwet, Burgerlijk Wetboek, Provinciewet, Gemeentewet;
• Wet- en regelgeving waarin nadere voorschriften zijn opgenomen inzake specifieke uitkeringen en subsidies vanuit de EU, het Rijk en andere subsidieverstrekkende instanties;
• Wetgeving en regelgeving die inrichtingsvereisten voor de organisatie voorschrijven zoals statuten, verordeningen en reglementen;
• Fiscale en sociale wet- en regelgeving die door provincies en gemeenten moeten worden nageleefd;
• Algemene wet- en regelgeving zoals de Algemene Wet Bestuursrecht, Wet Bescherming Persoonsgegevens;
• Bezoldigingswetten en -besluiten, voor zover deze van invloed zijn op financiële beheershandelingen.

Reikwijdte
Bij het verschaffen van duidelijkheid over de reikwijdte van de rechtmatigheidscontrole zijn de volgende zaken van belang:
• De wet- en regelgeving moet duidelijk aangeven welke verantwoordingsinformatie nodig is, wat de reikwijdte en de diepgang van
de rechtmatigheidscontrole moeten zijn en welke eisen moeten worden gesteld aan de rapportage daarover;
• Ook bij reviewen en evalueren van de rechtmatigheidscontroles door de accountantsdiensten van de ministeries kan actie worden ondernomen om de verwachtingskloof te verminderen.