Oude wijn…

Zonder innovatie geen economische groei. Maar niet alle innovaties pakken gunstig uit.

Kruidvat en Delta Lloyd verkopen sinds enkele maanden een crematiepolis voor honden en katten, Hippo Zorg een uitvaartverzekering voor paarden. Interessante financiële innovaties, waarvan we er de afgelopen tijd wel meer hebben gezien.

De meest opzienbarende innovatie is eerder een procesinnovatie dan een productinnovatie zoals polissen voor huisdieren. En eerder een innovatie die de hele financiële wereld op z’n kop heeft gezet dan een marginale, zij het geinige vernieuwing.

Inderdaad, het gaat hier om de technologische innovaties waardoor het gemakkelijker is geworden om de kredietrisico’s te bepalen en hypotheekleningen te verstrekken aan mensen met een hoog risicoprofiel.

Plus natuurlijk de innovatieve introductie van effecten met hypotheekleningen als onderpand, collateralized debt obligations (CDO’s). Zonder innovaties geen economische groei. Maar niet alle innovaties leiden tot een verhoogde vraag bij afnemers of een hogere productiviteit bij aanbieders.

De innovatieve collateralized debt obligations bijvoorbeeld: die hebben de afgelopen maanden bijgedragen tot de ineenstorting van het financiële kaartenhuis. Nog zo’n innovatie en we kunnen inpakken, die berooide Amerikaanse huizenbezitters achterna – debt-ridden en wel.

WINKELDOCHTERS
Hoewel de kredietcrisis aanvankelijk vooral schade aanrichtte in de markt van hypotheekleningen, bleef ook de markt van bedrijfskredieten niet gespaard.

Zo verstrekten banken al te soepele leningen voor de met schulden gefinancierde bedrijfsovernames door private equity-groepen. De banken verkochten die leningen door aan fondsen, die ze vervolgens herverpakten tot gesecuritiseerde effecten.

Winkeldochters, zo blijkt nu: beleggers zijn bang om hun vingers eraan te branden en eisen hogere rendementen en strengere kredietvoorwaarden. Een begrijpelijke reactie, zij het niet erg innovatief. Zoals het hele verloop van de kredietcrisis welbeschouwd niet erg innovatief was.

Te hoge schuldfinanciering, te goedkoop geld: het is de voorbode van elke ‘baisse’. Waarna er – al evenmin erg innovatief – een correctie plaatsvindt: leningen worden duurder en de cyclus kan opnieuw van start. Oude wijn in nieuwe zakken.

Nog een innovatie van de afgelopen tijd overigens: de VAEX, een ‘angstgraadmeter’ van de Amsterdamse effectenbeurs, geïntroduceerd door de derivatenbeurs Euronext.Liffe. De VAEX is een index die de verwachte beweeglijkheid weergeeft.

Het idee erachter is dat een hoge volatiliteit op nervositeit onder beleggers duidt en dus op koersuitslagen (of is het andersom?). Een interessante innovatie. Maar in een tijd dat de koersen van mijn aandelen dag in, dag uit dalen, zal ik er niet veel naar kijken. Nee, dan heb ik meer aan een uitvaartpolis voor mijn renpaard.