Grote kans op schijnherstel

Het herstel van de economie ligt voor een groot deel in handen van de consument. Nu de omzet van de retail vooral dankzij food binnen de eurozone terug is op het niveau van vóór corona, zou ten onrechte een hoera-stemming kunnen ontstaan. “De retail in de eurozone is keihard geraakt door corona. Harder dan tijdens de financiële crisis in 2008. Maar we zien nu een ongekend herstel. Veel sneller dan dik tien jaar geleden. Sinds het opheffen van de lock downs is de retail in verschillende grote Europese economieën, zoals in Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en ook in Nederland, terug op het niveau van begin dit jaar. Hoger zelfs. Natuurlijk is dit herstel mooi, maar je moet oppassen met conclusies. De kans op schijnherstel is groot. Het is maar zeer de vraag of de consument geld blijft uitgeven.”

Dat is de visie van Johan Geeroms, Risk Director bij kredietverzekeraar Euler Hermes Nederland, op basis van eigen onderzoek. Het huidige V-vormige retailherstel mag niet op een lijn worden geplaatst met het herstel van particuliere consumptie. “Op de eerste plaats maken detailhandelsverkopen nog niet eens de helft uit van de particuliere consumptie. Een betere graadmeter is het consumentenvertrouwen. Dat is nog behoorlijk negatief en zit in de eurozone onder het langetermijngemiddelde,” zegt Geeroms.

Verder zal toenemende werkloosheid de particuliere consumptie drukken. Euler Hermes verwacht dat het aantal faillissementen eind dit jaar en volgend jaar een recordhoogte bereikt. “Ook hebben we het spaargedrag onderzocht. In de eerste maanden van corona is men massaal gaan sparen. Maar ook de komende 12 maanden zal er meer worden gespaard dan vóór corona. Meer sparen betekent een rem op de consumptieve bestedingen,” aldus Geeroms. Hij stelt dat er een vertekend beeld ontstaan over de uitgaven van particulieren, doordat er afgelopen maanden veel in de eigen woning is geïnvesteerd. “Bijvoorbeeld omdat vakanties niet doorgingen. Ook hebben veel mensen thuis een werkplek moeten maken waardoor ze allerlei zaken moesten aanschaffen. Dat gaf de uitgaven aan vooral duurzame goederen een flinke push.”

Banken verwachten bovendien tegenwind door de sterke euro. Tijdens het hoogtepunt van de coronacrisis liep de waarde van de dollar tegenover andere valuta hard op. Inmiddels is een groot deel van die stijging weer tenietgedaan, met name door het aantrekken van de euro ten opzichte van de Amerikaanse munt. De verwachting is dat daar geen einde aan zal komen. Dat is een nieuwe kopzorg voor Europese bedrijven die veel omzet buiten de eurozone halen. De verwachting van veel bankeconomen is desondanks dat de huidige trend in 2021 zal doorzetten. ABN Amro rekent er bijvoorbeeld op dat de euro zal stijgen naar 1,25 dollar. Goldman Sachs voorziet een eurostijging naar 1,30 dollar. Dat zijn niveaus die in 2013 en 2014 voor het laatste zijn gezien. Voor Europese bedrijven die veel zaken in andere valuta doen is dat niet zo goed nieuws. Dat geldt voor een groot deel van de AEX-index.

(bron: Euler Hermes, VEB; foto: Karolina Grabowska, Pexels)