De vaste banen van Wopke Hoekstra

De lijsttrekkers van de verschillende partijen proberen elkaar in de aanloop naar de verkiezingen te overtreffen met allerlei beloften. Daarbij wordt vooral aandacht besteedt aan ‘wie het meeste investeert’ (lees ‘schulden maakt’).

Wat mij echter deze week opviel was de belofte van Wopke Hoekstra om in zijn eigen woorden ‘vaste banen’ weer centraal te zetten. Op zich is dit wel logisch van zijn kant. Hij richt zich met het CDA vooral op mensen in de middenklasse die (nog) een vaste baan hebben net zoals hij de afgelopen vier jaar heeft gedaan.

De vraag is of hij deze belofte waar kan maken. Het antwoord is jammer genoeg ‘nee’. Waarom? Omdat we al een groot aantal jaren en hele andere trend zien met betrekking tot werk en dat is de verschuiving van de context van een afgeschermde Nederlandse arbeidsmarkt bij vooral grote organisaties, waaronder de overheid, naar een internationale, digitale klusmarkt.

En die trend wordt alleen nog maar versterkt door de coronacrisis. Het kabinet heeft met miljardensteun vooral vaste banen geprobeerd in leven te houden, er in het begin van uitgaande dat de crisis na een paar maanden afgelopen zou zijn (zie ook KLM en Elbers). Maar die crisis duurt nu al langer dan een jaar en als je goed nadenkt en om je heen kijkt, zie je dat we in feite in een ‘social-distancing economie’ terecht zijn gekomen en dat zal waarschijnlijk ook wel zo blijven. Het is niet anders.

Steeds meer grote bedrijven waaronder de drie grootbanken gaan op grote schaal hoogopgeleide mensen ontslaan, waaronder veel mensen van boven de 50 tegen een lage transitievergoeding. En daarnaast is een aantal bedrijven, zoals die in de Rotterdamse haven, bezig met het op grote schaal laagopgeleide mensen ontslaan, ook weer tegen een lage transitievergoeding.

Als Wopke Hoekstra en veel andere politici even niet zouden kijken naar het achterafonderzoek van het CBS, maar naar o.a. de prognoses en scenario’s van het Nibud, dan zouden ze zien dat er buiten ‘de microkosmos’ van Den Haag dus een hele andere trend aan de gang is: steeds minder vaste (dure) banen.

En dat is op zich niks nieuws. Sinds jaar en dag worden verbouwingen en schilderwerkzaamheden immers door mensen uit Oost Europa uitgevoerd en hetzelfde geldt voor het werk in onder andere de glastuinbouw. Daarnaast worden online klusplatforms in binnen- en buitenland alsmaar groter, zeker sinds het begin van de coronacrisis. Gewoon een kwestie van de gevolgen van het internet en de Wet van de Comparatieve Kosten kunnen en willen zien.

In plaats van valse verkiezingsbeloften te doen, zoals Wopke Hoekstra, zou het dus veel beter zijn om ons allemaal voor te bereiden op die digitale klusmarkt met een lager inkomen en heel hard werken, en niet kosten wat het kost tegen de klippen op proberen met miljarden euro’s zombiebanen in stand te houden. Het komt nu aan op echte visie, echt leiderschap en een fundamenteel ander financieel-economisch beleid.