De controller in 2022

In de LinkedIn-groep 'Finance Professionals Netherlands' vraagt docent Theo van Houten aan groepsleden om als focusgroep op te treden voor zijn hogeschool. Hij ziet namelijk de noodzaak om voor de controllersopleiding zowel de onderwijsinhoud als de onderwijsvorm aan te passen aan veranderende omstandigheden. 'Wat zijn de eisen die in 2022 door het werkveld gesteld worden?'

Van Houten noemt al enkele tendensen die hij en zijn collega’s geconstateerd hebben, namelijk: 
1. Het controllersvak verbreedt zich; meer aandacht voor andere zaken dan financieel alleen. Een holisitsche visie, in relatie met de business, is vereist.
2. De registrerende functie verdwijnt voor HBO-ers/Academici. Analyseren en adviseren wordt veel belangrijker.
3. Het kunnen inrichten van een goed management informatiesysteem (zoals een boekhouding) wordt essentieel.
4. Een moderne controller beheerst technieken om van ‘big data’ nuttige informatie te maken.
5. Een moderne controller gaat meer dan in het verleden evidence based en methodisch te werk.
6. Organisaties worden zo complex dat je niet meer alles kunt controleren: elkaar onderling vertrouwen wordt steeds belangrijker. De moderne controller houdt daar expliciet rekening mee bij de inzet van instrumenten en zijn benadering van problemen en oplossingen.
7. De buitenwereld stelt steeds meer regels op: transparantie is vereist. Tevens komt er meer aandacht voor ethiek.
8. Organisaties zullen nog steeds aan procesoptimalisatie doen en wat niet in processen kan, wordt in projecten ondergebracht. De beheersing van projecten is echter heel anders en daar moet meer aandacht aan worden besteed.
9. De moderne controller zal de blik veel meer dan nu naar buiten gericht hebben.
10. De moderne controller is in staat op gelijkwaardig niveau te communiceren met anderen binnen de organisatie en doet dat ook veelvuldig: hij of zij wordt veel meer coach van het management.
11. De moderne controller kan in (toekomstgerichte) scenario’s denken en gebruikt die aanpak ook veelvuldig.
‘Hoe kijken jullie tegen deze visie aan? Klopt het?’ 
Maarten Verheul (Finance Manager / Financial Coach): ‘Volgens mij ontbreekt er nog een punt. Namelijk het analyseren van de cijfers en adviseren op basis hiervan. Hiervoor is een verschillenanalyse nodig. Om een verschillenanalyse uit te kunnen voeren is een begroting nodig. De controller is de sleutelpersoon voor een goede begroting, zowel op korte termijn als op langere termijn. Goede communicatie met de business is hierbij wel cruciaal. Ook zul je een kritische houding aan moeten nemen. De verantwoordelijke managers zijn over het algemeen voorzichtig in het afgeven van targets. Een lagere target is tenslotte makkelijker te behalen. Dit is deels te voorkomen door vooraf kaders vast te stellen voor de begroting.’
Mahtab Kalantari (Internal Auditor / Financial Coach): ‘Het beheersen van risico’s ontbreekt. Kijk eens naar de rentederivaten zaken en de valuta problemen die niet worden afgedekt.’
 
__________________________________________________________________________________
Volg een van de succesvolle controllersopleidingen
Bent u de volgende business controller? Volg de opleiding Certified Business Controller.
Wilt u als controller doorgroeien? Volg de training Controller als Businesspartner.
Het vak van de controller in vijf dagen. Volg de opleiding Controller in een Week.
__________________________________________________________________________________
 
Theo van Houten: ‘Aan risicomanagement besteden we de laatste jaren zeer uitgebreid aandacht. Elke up te date geschoolde controller weet van de COSO de hoed en de rand. Ik zie daar geen grote veranderingen de komende jaren (maar 10 jaar geleden was dit wel een ondergeschoven kindje!).’
Nico van den Bergh (expert (project)administraties): ‘Een aspect waarover ik Theo nog geen duidelijk standpunt heb zien innemen: de ‘soft skills’ waarover een controller behoort te beschikken.’
Theo van Houten: ‘We zetten veel meer dan in ‘zijn tijd’ in op presentaties, mondelinge toetsen en samenwerken. Daar spelen soft skills als overtuigen zeker een grote rol. Wat wij missen is de competentie ‘leidinggeven’, maar eerlijk gezegd weten we niet precies hoe we dat kunnen trainen; een keertje voorzitter zijn bij een vergadering is natuurlijk maar een slap aftreksel van die vaardigheid. Hebben jullie ideeën? En is het nodig of is iedereen tegenwoordig ‘zelfsturend’?’
Gerard van Stijn (finance professional): ‘Theo, leiding geven kun je iemand nauwelijks aanleren tijdens de studie. Dat zullen mensen echt in de praktijk moeten ervaren, vooral door eerst zelf leiding te ontvangen.’
Hans Kwakman (Organisatieontwikkelaar): ‘Als het gaat om de vaardigheid ‘leidinggeven’, dan ligt een belangrijk aandachtspunt volgens mij niet bij het leidinggeven aan anderen, maar vooral om te weten hoe je leiding geeft aan jezelf. Volgens mij gaat ‘in control’ namelijk over ‘in contact’. In contact met waar je organisatie voor staat, in contact met jezelf en wat jij toevoegt aan die ander en je organisatie, in contact met die ander om met elkaar te werken aan je persoonlijke en organisatiedoelen. En is dat ook niet het leiderschap wat de paradox tussen sturing en zelfsturing kan oplossen? En een aspect waar controllers steeds meer mee te maken krijgen? Volgens mij valt hier een uitstekend programma op te bouwen, zeker voor controllers in de dop!’
 
Lees verder via FM.nl/linkedin

Gerelateerde artikelen