Wie de kranten van afgelopen weken zag waande zich
in een aflevering van The Bold and The Beautiful. Roddel en achterklap bij de Koninklijke.
De vrijgegeven mails, brieven en memo’s zouden zonder meer een goede basis zijn voor vele afleveringen van een soap. Maar we hebben het wel over een onderneming waar lezers van Management Team nog tot voor kort dachten dat het bedrijf het beste imago had.
Een van de “tenoren” is Walter van de Vijver. Hij schrijft in een van zijn emails dat hij er ziek en moe van wordt om constant te liegen. Uit het rapport, door advocatenkantoor Davis Polk & Wardwell in opdracht van de commissarissen
opgesteld, blijkt dat er al 2 jaar lang een discussie gaande was over de voorraden. Een moeizame discussie omdat Van de Vijver Philip Watts was opgevolgd als directeur Exploratie & Productie. Watts was voorzitter geworden van de directie. En het is moeilijk om tegen je baas te zeggen dat hij het vroeger verkeerd heeft gedaan. Volgens Van de Vijver had Watts namelijk in de jaren 1997 tot 2001 een veel te rooskleurig beeld gegeven van de reserves. Van de Vijver probeert door het snel vinden van nieuwe reserves de problemen te camoufleren. Eind 2003 wordt er intern een onderzoek gestart. De uitkomst is dat er ruim 2,3 mld vaten olie van de bewezen reserves moeten worden afgeboekt. Volgens het rapport wil Van de Vijver dat de inhoud wordt vernietigd. Zijn advocaat ontkent dit. Uiteindelijk komt Koninklijke Olie begin januari met de bijstelling en mo eten de beide kemphanen het veld ruimen.
Het is onthutsend om de verhalen te lezen. Met zoveel ruzie in de top kan een bedrijf niet goed worden geleid. Immers als managers bezig zijn oorlog te voeren tegen elkaar kan men zich niet richten op de toekomst. De nieuwe voorzitter Jeroen van de Veer verklaarde echter: “dat ondanks de moeilijkheden die er geweest zijn de afgelopen maanden het bedrijf nog altijd een gezond en winstgevend bedrijf is”. De cijfers die komende donderdag 29 april worden gepubliceerd zullen dat in ieder geval onderstrepen. Analisten denken aan een winst van ruim $3 mld.
Zo langzamerhand lijken beleggers ook weer vertrouwen te krijgen. De koers van Nederlands grootste beursfonds bewoog in opwaartse richting. Gezien de enorme onderwaardering ten opzichte van concurrenten als BP en Exxon Mobil lijkt het erop dat er nog altijd een fors opwaarts potentieel is. Natuurlijk zijn er bedreigingen zoals de aangekondigde rechtszaken. Met het rapport van Davis en co in de hand lijkt dat kans van slagen te hebben. Maar dit negatieve element staat in geen verhouding tot de positieve kanten. De koers zal zeker een impuls krijgen wanneer men bij het bedrijf eindelijk zal besluiten de ingewikkelde structuur met twee directieraden te veranderen. En het aantrekken van bijvoorbeeld een buitenstaander als nieuwe bestuursvoorzitter zal veel vertrouwen geven. Wie de kranten van afgelopen weken zag waande zich in een aflevering van The Bold en The Beautiful. Roddel en achterklap bij de Koninklijke.
De uitspraken van Alan Greenspan, voorzitter van de FED, waren afgelopen week weer alles overheersend. Een renteverhoging zit er dit jaar wel in. Alleen wanneer.
Belangrijkste nieuwsfeit was het gegeven dat Greenspan deflatie niet als een groot probleem meer zag. Een jaar geleden maakte hij zich hier nog zorgen over. Deflatie is een grote ramp voor economieën. Het geeft namelijk aan dat goederen die door de bedrijven worden geproduceerd niet worden gekocht door consumenten. Door prijzen te verlagen hoopt men alsnog de goederen uit de fabrieken te krijgen. Als consumenten niet kopen komt dat omdat hun economische perspectieven niet zo opwekkend zijn. Kortom de economie stagneert. Nu was dit niet echt het geval vorig jaar. Prijzen daalden vooral omdat goedkope producten uit bijvoorbeeld China de markt overspoelden. Dat is geen reden om angstig te zijn voor een tegenvallende economische groei. Immers de consumentenbestedingen stegen.
Het huidige renteniveau van de FED funds is 1%. En dat is laag. Voorspellen dat de rente in opwaartse richting gaat is niet het moeilijkst. Maar hoeveel en hoe snel zal de komende maanden en wellicht jaren de discussie zijn. Luisterend naar de woorden van Greenspan afgelopen week zal er geen forse en snelle renteverhoging zijn. Er is totaal geen reden om hard op de rem te trappen. Zo sterk is de inflatiedreiging ook weer niet. De FED zal slechts gering en zeker met grote tussenpozen de rente verhogen. Met gering bedoelen we in absolute termen en niet in relatieve termen. Immers een kwartje erbij is op dit moment relatief veel. De grote tussenpozen zijn ook noodzakelijk.
Immers het grootste rampscenario dat er kan ontstaan is dat de rente snel en fors word verhoogd. Dit zou de consumenten wegjagen uit de winkel, wat slecht is voor de economische groei. Daarnaast bestaat er ook het rampscenario dat een hogere rente zorgt voor veel problemen in de huizenmarkt. En het laat zich raden wat daar de gevolgen van zullen zijn. Opvallend in de toespraak van Greenspan was dat hij aangaf dat volgens hem de banken al goed zijn ingespeeld op een renteverhoging. Dat betekent dat zij niet al te veel kortlopende leningen hebben verstrekt. Kortom de banken hebben de consumenten en ook bedrijven al minder geld geleend dan, gezien de rentestand, zij anders gedaan zouden hebben. De eerste verhogingen zullen dus niet direct worden vertaald in veel faillissementen.
Wie de koersen van obligaties volgt ziet echter de angst voor wel een forse renteverhoging. Het rendement op 5 jarige leningen bijvoorbeeld staat inmiddels al op 3,6%. Wij hebben de afgelopen weken onze voorkeur voor dit soort leningen uitgesproken. En dat blijven we doen. Simplistisch gesteld is het voordeel van een dergelijke leningen dat hij snel in looptijd afneemt. Dus het risico vermindert met de dag. Hier krijgt men echter nu wel een (relatief) forse rente vergoeding voor. In onze optiek is de markt veel en veel te angstig voor renteverhoging richting 3% binnen twee jaar. Greenspan heeft dat geprobeerd weg te masseren.
De resultaten van de Nederlandse bedrijven tot op heden waren allemaal hetzelfde. Goede kwartaalcijfers maar weinig zicht op de toekomst.
De uitzondering bevestigt de regel. Afgelopen week kwam ASML met de cijfers. De kwartaalwinst lag lager dan verwacht maar de vooruitzichten zijn zonder meer uitstekend. In de afgelopen drie maanden verdiende het bedrijf EURO0,04 per aandeel. De analisten die door Bloomberg waren geraadpleegd zaten gemiddeld op een bedrag van EURO0,05. De lagere winst kwam vooral doordat de prijs per verkochte machine gedaald was.
Er werden in de afgelopen verslagperiode 97 nieuwe systemen besteld. In het laatste kwartaal van 2003 was dit aantal 94. Dat lijkt een geringe toename. Maar in werkelijkheid is het een wereld van verschil. Het laatste kwartaal van een jaar is traditioneel een van de sterkste. En het begin van het jaar derhalve een van de zwakkere. Dat nu het aantal orders al zo groot is geeft aan hoe de vraag in deze markt is. Op basis hiervan blijven wij kopers van dit aandeel.
Met de verkoop van LeasePlan bereikt ABN AMRO nu eindelijk datgene dat men sinds het begin van deze eeuw al wilde. Naast personele herstructurering wilde men ook het aantal bedrijven verminderen. Leaseplan was altijd al een vreemde eend in de bijt van de bank. Een bank is een geldverstrekker en geen onderhoudsbedrijf voor auto’s. De ABN AMRO kreeg het bedrijf tijdens de fusie van Mees & Hope en Pierson. Leaseplan was een onderdeel van Mees. Door de verkoop van ontvangt men een bedrag van EURO2,1 mrd. Een aardig bedrag om leuke dingen mee te doen. En dan gaat de gedachte natuurlijk uit naar een overname. Na het afgelopen fusiegeweld in de Verenigde Staten blijft het opvallend stil in Europa. Het lijkt op de stilte voor de storm. Welke rol (jager of prooi) ABN AMRO hierin zal spelen is nog onduidelijk. Wel kan men met het nieuwe geld in kas zeker haar partijtje meeblazen. Overigens staat er op de Nederlandse beurs nog een soortgelijk fonds genoteerd in de autoleasebranche. De koers van Athlon is de laatste maanden sterk aan het herstellen. Gezien de prijs waarop LeasePlan is verkocht (11 maal de koers-winstverhou-ding) is een verdere stijging van dit aandeel ook nog mogelijk. Op basis van de winst voor 2004 is de koers-winstverhouding nu 10. En een overnameprooi kan het ook worden genoemd. Er zijn immers meer automobielfabrikanten die zoals Volkswagen grip willen krijgen op deze lucratieve markt.
Ook Akzo-Nobel is het gelukt om haar voorgenomen verkoop uit te voeren. Het bedrijf wil af van de drie chemieonderdelen. De verkoop van Albermarle Corp levert het bedrijf een bedrag op van ruim EURO625 mln. De opbrengst hiervan wil men gaan gebruiken voor verstevigingen van de farma en de verfdivisie. De kwartaalcijfers van het bedrijf vielen ietwat tegen. Vooral in de farma heeft men nog altijd veel problemen. Dalende omzet is hier het grootste probleem. De directie herhaalde nog eens dat de winst dit jaar lager gaat uitkomen dan in het afgelopen jaar. We hebben vertrouwen in het transformatieproces van Akzo en houden de aandelen.
De Amerikaanse beurzen zijn extreem gevoelig voor de komende rentebewegingen. Indicaties van Greenspan dat de rente wordt verhoogd zorgden voor koersdruk.
Echter een dag later toen de centrale bankvoorzitter verklaarde dat het niet zo snel zou gaan stegen de koersen weer snel. Opvallend was overigens dat de omzetten bij stijgende koersen ook duidelijk toenemen. Dit betekent dat veel beleggers klaar staan om geld te steken in aandelen als de lucht opklaart.
Niet vreemd want als we de afgelopen weken kijken komen praktisch de meeste bedrijven met beter dan verwachte kwartaalresultaten. 75% doet het beter dan verwacht. Bedrijven profiteren duidelijk van de goede economische omstandigheden. Winststijgingen komen niet alleen voort uit kostenbesparingen. Een voorbeeld is Motorola. Het onderdeel dat mobiele telefoons maakt verdrievoudigde het resultaat. De koers van het aandeel schoot dan ook met ruim 20% omhoog. Ook in de automobielindustrie lijkt het allemaal goed te gaan. Resultaten bij General Motors waren beter dan verwacht. De winst daalde weliswaar met ruim 14% maar dit kwam door de verkoop van een aantal bedrijfsonderdelen. Ook bij Ford waren de resultaten veel beter dan verwacht. In het eerste kwartaal verdubbelde het inkomen. Per aandeel werd er $0,94 verdiend tegen $0,45 vorig jaar. Analisten sloegen de plank goed mis want deze dachten nog aan een bedrag van ongeveer $0,50 per aandeel. Ford verhoogde ook direct de verwachtingen voor het komend jaar naar ongeveer $1,55 per aandeel. Eerder had men de verwachting uitgesproken dat 2004 zou worden afgesloten met een winst van rond de $1,25. De stijging kwam deels door kostenbesparingen.
Op het huidige niveau is de k/w verhouding 10. Dat lijkt nog altijd laag. Maar scepsis in de markt is er vooral door de al gememoreerde rentebewegingen. Een aantal analisten denkt dat automobielfabrikanten eerder financiële instellingen zijn dan producenten van goederen. Inderdaad is een deel van de winst toe te schrijven aan rente-inkomsten die men krijgt voor het verstrekken van autoleningen. Gaat de rente omhoog dan kan de marge hierop verminderen. Daarnaast zullen minder consumenten een auto kopen. Het mag dan zo zijn maar voorlopig zitten de aandelen weer in een opgaande fase. Het uitblijven van een snelle renteverhoging kan de koersen verder stimuleren.
Bij Microsoft werd er over het (voor hen) derde kwartaal een lagere winst gerapporteerd. Dit kwam door de boetes die het bedrijf heeft gekregen. $2 mld voor het schikken van rechtszaken in de VS. Een half miljard is men kwijt aan de boete die door de Europese Commissie is opgelegd. Hierdoor bleef er “slechts” $1,32 mrd oftewel per aandeel $0,12 over. De boetes zijn eenmalig dus in het laatste kwartaal van het boekjaar 2003/2004 zal de winst fors toenemen. Dat zeker gedragen door de hogere omzet. Door de sterke verkopen van de Officeprogramma’s en ook van het besturingsprogramma XP klom de omzet naar $9,2 mld versus $7,8 een jaar eerder. De aandelen blijven voor ons op de kooplijst staan.
Markt Update
Gevolgen trage groei elektrisch rijden...
CSRD vanuit Amerikaans perspectief...
Retailsector kan druk op bestedingen...
Personalia
Opvolger van Arto Willemsen treedt...
Frank Jan Risseeuw is door...
De topvrouw heeft er nu...
Whitepapers
Je weet dat informatietechnologie essentieel...
Ontdek strategieën en tools die...
De verplichtingen van de Corporate...
Vragen over adverteren?
Kan ik je van dienst zijn met een toelichting of advies? Bel of mail gerust. Ik neem graag de tijd voor je.
Daan Commandeur
Partner Manager