Vuil spel

De twijfels van de milieubeweging vielen in het niet bij de weerzin die de wet opriep bij het bedrijfsleven. De Amerikaanse kamer van koophandel ging voor in de strijd en startte een lastercampagne tegen de klimaatwet. Dieptepunt was een reclamefilmpje waarin een typisch Amerikaans gezin in bed ligt met dikke jassen, oorwarmers en handschoenen aan. Vader bakt een eitje boven een kaars en sluit zich dan aan bij een colonne forenzen die naar het werk jogt. Een dreigende voice-over zegt: “De klimaatwet zal het te duur maken om ons huis te verwarmen en onze auto te laten rijden. Is dit echt hoe Amerikanen willen leven? Vraag uw senator om tegen de wet te stemmen.” De opzet slaagde. Op 6 juni 2008 stemde de Senaat de Climate Security Act met een meerderheid van stemmen weg.

COÖPERATIEVER
Nee, dan is het Nederlandse bedrijfsleven een stuk coöperatiever. Onze Kamer van Koophandel adviseert uitgebreid over duurzame energie, energiebesparing en CO2-compensatie. “De uitstoot van broeikasgassen kunt u compenseren, zodat het CO2-evenwicht in de atmosfeer wordt hersteld”, moedigt de KvK ondernemers aan. VNO-NCW stelt zich minstens zo gewetensvol op. “Het bedrijfsleven wil een toonaangevende rol spelen op het terrein van klimaat- en energietechnologie”, schrijft de werkgeversorganisatie. “Hiermee kan Nederland een optimale bijdrage leveren aan het oplossen van het mondiale klimaatvraagstuk.”

In een fraai gemonteerd filmpje op de website van VNO-NCW loopt Frits de Groot, energiespecialist van de organisatie, langs het Noordzeestrand en vertelt bevlogen dat het ‘absoluut noodzakelijk’ is dat we de zeespiegelstijging voorkomen. Als we dat niet doen ‘zal dat enorm veel kosten met zich meebrengen’. De werkgevers voegen de daad bij het woord. Begin oktober tekende voorzitter Bernard Wientjes de Meerjarenafspraak Energie-efficiënte ETS-ondernemingen, waarin plechtig wordt beloofd nog zuiniger om te springen met energie.

Tranen schieten je in de ogen bij het zien van zo veel goede wil. Maar met goede wil alleen kom je er niet. Standvastigheid en moed zijn minstens zo belangrijk. En daar gaat het mis. In september besloot de Europese Commissie dat juist de energie-intensieve industrie zal worden vrijgesteld van deelname aan de nieuwe veiling van CO2-emissierechten in 2013. De vervuiler betaalt in Europa juist niet. VNO-NCW was dolenthousiast. “Een goed signaal”, vonden de werkgevers het.

“De Europese Commissie geeft er blijk van rekening te houden met de langetermijnbelangen van de Europese industrie.” Bedrijven die weinig energie gebruiken en weinig broeikasgas uitstoten, moeten straks flink betalen voor hun CO2-uitstoot. Maar zelfs als het systeem van emissiehandel prima gaat werken, valt daarmee weinig winst te halen. De zware industrie, de aluminiumfabrikanten, de oliebedrijven blijven buiten schot, en volgens VNO-NCW is dat precies goed. Ook al zal daardoor de uitstoot veel te hoog blijven en Nederland uiteindelijk op ‘enorm veel kosten’ worden gejaagd. Die Amerikaanse lastercampagne was minstens zo dom als de werkgeverslobby om juist de grootste vervuilers buiten schot te laten. Maar in elk geval een stuk eerlijker en oprechter