Verzwakking middenklasse bedreiging voor welvaart
Het aandeel van de middenklasse in Nederland in het totaal aantal banen is de afgelopen twintig jaar gedaald. Het aandeel van zowel de beter als minder goed betaalde banen op het totaal aantal banen is groter geworden. Deze ontwikkeling verdient aandacht, omdat een vitale samenleving met een dynamische economie niet zonder een sterke middenklasse kan.
Een oplossing ligt in het stimuleren van een ‘lerende economie’, waarin het bevorderen van kenniscirculatie centraal staat. Hierbij gaat het niet alleen om het produceren van nieuwe kennis, maar ook om het beter gebruiken van bestaande kennis.
Dat concludeert ABN AMRO in het rapport ‘Kwetsbare klasse – De middenklasse op de mondiale snelweg’, dat vandaag is gepubliceerd.
Gebrek aan mobiliteit maakt middenklasse kwetsbaar
Automatisering en offshoring leiden tot verschuivingen op de arbeidsmarkt. Een deel van het werk dat traditioneel door werknemers in het middensegment van de arbeidsmarkt en in de dienstensector werd gedaan, is geautomatiseerd of naar het buitenland verplaatst. Wat vandaag niet te automatiseren is, kan dat morgen wel zijn. Bedrijven zijn bovendien minder plaatsgebonden dan ooit en technologie kan vrijwel overal worden toegepast. Offshoring is naast automatisering een ontwikkeling die volgens ABN AMRO een belangrijke rol blijft spelen.
Terwijl het oorspronkelijk vooral industriële bedrijven waren die de productie verplaatsten naar opkomende markten, vinden ook dienstverleners steeds vaker hun weg naar deze landen. Zo worden ook banen bij banken en andere instellingen die een rechtstreeks klantcontact vereisen steeds vaker vervangen door contact via internet. Hierdoor lijkt de arbeidsmarktpositie van medewerkers met een gemiddelde opleiding onder druk te staan. Doordat deze klasse gewend is geraakt aan baanzekerheid, is deze groep extra kwetsbaar.
Investeren in onderwijs nieuwe generatie middenklassers
Door de technologische ontwikkelingen en globalisering lijkt de druk op de middenklasse dus toe te nemen. Middenklassers dienen hun loopbaan dan ook niet als vanzelfsprekend te beschouwen, want de functies van morgen eisen andere kwaliteiten dan vandaag. Om de toekomstige middenklasse goed te positioneren, is voortdurende vernieuwing van het onderwijs volgens ABN AMRO noodzakelijk, want om de sprong naar boven te maken, moet de middenklasse zich steeds opnieuw andere kwalificaties eigen maken.