Vacaturestops bij gemeenten ‘dom’

Dat stelt Geert-Jan van Waasdorp, directeur van de Intelligence Group, een onderzoeksbureau voor arbeidsmarktcommunicatie en personeelswerving, in het blad Binnenlands Bestuur. Hij geeft als voorbeeld de afkondiging van een vacaturestop door het nieuwe college van Haarlemmermeer, bij haar aantreden eind april.

Door natuurlijk verloop moet de organisatie slanker worden en de inhuur van externe krachten moet met tien procent verminderen. ‘Dom, dom, dom’, zucht hij, maar hij komt het regelmatig tegen, want zoals het in Haarlemmermeer gaat, gaat het in veel gemeenten. Bijvoorbeeld Oosterhout deed hetzelfde in maart en in Amsterdam geldt sinds 1 februari een selectieve vacaturestop.

‘De trend is ook om interimmers eruit te gooien’, aldus Waasdorp. ‘Stoppen met flex is een stompzinnige reactie. Net zo dom als stoppen met recruitment. Je moet als organisatie altijd je talentbasis uitbreiden. Natuurlijk, moet je als overheid door de crisis extra kritisch zijn, maar een vacaturestop plus alle externen eruit, is wel heel erg kort door de bocht.’

Stoppen met flexkrachten, interimmers eruit gooien en een vacaturestop instellen: gemeenten leggen de contacten met de arbeidsmarkt stil. Een blik op veel gemeentelijke websites leert volgens Waasdorp voldoende. ‘Onder het kopje vacatures staat meestal: geen vacatures. En verder nul aansporing aan geïnteresseerden om zich desondanks te melden. Bij een vacaturestop verdwijnen veel gemeenten uit de markt’, zegt hij.

De grote uittocht
Het lokale bestuur staat volgens velen voor de opgave te gaan hervormen. Er gaat een heel ander model ontstaan, waarbij gemeenten worden omgebouwd tot zoiets als regiegemeenten. Hoewel het er op elk beleidsterrein weer anders kan uitzien, is het grosso modo gericht op het tegemoetkomen aan de wensen van burgers en andere stakeholders en hoe dat goed te organiseren.

Behalve dat de raad keuzes maakt wat als gemeente nog wel te doen en wat niet meer, gaat het op personeelsgebied met name om talentmanagement. Zeven van de huidige tien ambtenaren zijn in 2020 vertrokken. Dat blijkt uit het rapport ‘De grote uittocht’, dat vorige week verscheen.

Ongeveer de helft van de vertrekkende ambtenaren gaat met pensioen. De rest verkast naar een andere werkgever of stopt om andere reden met werken. De grootste personeelstekorten ontstaan in het onderwijs, de zorg en – in mindere mate – in het openbaar bestuur. Zodra de arbeidsmarkt in Nederland weer aantrekt wordt het erg lastig voldoende en gekwalificeerde mensen te vinden die ambtenaar willen worden, aldus het rapport.

De toekomstverkenning van de arbeidsmarkt in de publieke sector werd gemaakt door de Samenwerkende Centrales Overheidspersoneel, het Verbond Sectorwerkgevers Overheid en het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Bron: Tijdschrift Financieel Management, Public Update ism Jan Hopstaken