Trumps ban op ‘woke’ AI kan grote impact hebben op AI-bedrijven met overheidscontracten

De Amerikaanse president Donald Trump deed woensdag aardig wat stof opwaaien, door het ondertekenen van een omstreden presidentieel decreet. Hierin verbiedt Trump AI-bedrijven die zakendoen met de Amerikaanse overheid om daarvoor “woke” AI-modellen te gebruiken.
AI-modellen moeten zich van Trump ontdoen van alles wat met diversiteit, gelijkheid en inclusie te maken heeft. Denk hierbij aan “kritische rassentheorie, transgenderisme” en “intersectionaliteit”.
Trump meent dat dergelijk gedachtegoed de objectiviteit van AI-modellen ondermijnt. Trump, die zelf als rechts-conservatief bekendstaat, maakt er al langer een punt van te strijden tegen diversiteitsbeleid.
Zijn nieuwe decreet gaat in eigen land niet zonder kritiek voorbij. Los van de vraag wat de term “woke” nu precies behelst, is er kritiek op het streven naar objectiviteit. Zo stelt een Amerikaanse linguïst tegen TechCrunch dat taal “nooit neutraal” is. “Dus het idee dat je ooit pure objectiviteit kunt bereiken, is een fantasie.”
TechCrunch trekt zelfs een parallel met de situatie in China. Chinese AI-leveranciers zoals DeepSeek en Alibaba zouden van hun regering geen kritische vragen mogen beantwoorden over de Chinese Communistische Partij, iets wat begin deze maand ook bleek uit een uitgelekt Amerikaans rapport.
Hoofd mondiale zaken van OpenAI Chris Lehane schreef afgelopen week juist nog op LinkedIn dat er een strijd is tussen de “de door de VS geleide democratische AI en de door de communisten geleide autocratische AI van China”.
Toch lijkt het decreet van Trump juist voor bedrijven als die van Lehane behoorlijke gevolgen te hebben. Zowel Anthropic, Google als ChatGPT-maker OpenAI tekenden eerder deze maand megadeals met de Amerikaanse overheid tot wel 200 miljoen dollar. AI-expert Rumman Chowdhury spreekt tegen TechCrunch de vrees uit dat AI-bedrijven hun modellen zullen aanpassen om te blijven voldoen aan de wensen van de Amerikaanse overheid.
Als AI-modellen zoals ChatGPT en Anthropics Claude zodoende aan onafhankelijkheid verliezen, dan is het niet ondenkbaar dat concurrenten, zoals het Franse Mistral, er extra gebruikers bij krijgen – oftewel: het Signal-effect.
Trump zelf probeert er naar eigen zeggen alles aan te doen om China voor te blijven op AI-gebied. Tijdens een AI Summit op woensdag deed hij daarbij een opmerkelijke uitspraak over intellectueel eigendomsrecht. AI-bedrijven hoeven van de VS niet voor ieder stukje auteursrecht te betalen, als zij hun modellen willen trainen.
“Je kunt niet verwachten een succesvol AI-programma te krijgen als je moet betalen voor elk artikel, boek of wat dan ook dat je hebt bestudeerd”, zei Trump. “We waarderen dat, maar dat kun je gewoon niet doen, want het is onhaalbaar. En als je dat probeert, zul je geen succesvol programma krijgen.”
Trump gaat daarmee lijnrecht in tegen een wetsvoorstel van deze week door een Republikeinse en Democratische senator. Zij pleiten er in hun voorstel juist voor om het AI-bedrijven moeilijker te maken om hun modellen te trainen met auteursrechtelijk beschermd materiaal.
Creatieven klagen al langer over het feit dat AI-bedrijven hun werk zonder toestemming gebruiken voor het trainen van hun modellen. Wereldwijd leidde dat tot dusver tot verscheidene grote rechtszaken. Het Witte Huis lijkt door de nieuwe uitspraken van Trump op dit vlak de kant van de AI-bedrijven te kiezen.
Foto: ANP/ Ahmed Fesal Bayaa/ Imageslive.