Tipping point: Europese bankautoriteit wil nieuwe richtlijn duurzame financieringen
De Europese Bankautoriteit (EBA) heeft nieuwe richtlijnen uitgebracht voor het beheer van milieu-, sociale en governance (ESG) risico’s door financiële instellingen, die vanaf 11 januari 2026 van kracht worden. Deze richtlijnen, die voortvloeien uit de herziene Capital Requirements Directive (CRD), vereisen dat banken en andere financiële instellingen robuuste strategieën, beleidslijnen, processen en systemen implementeren voor de identificatie, meting, beheer en monitoring van ESG-risico’s op korte, middellange en lange termijn.
- EBA-richtlijnen vereisen robuust ESG-risicobeheer vanaf 2026
- Financiële instellingen moeten ESG integreren in alle risicoprocessen
- Transitieplannen en langetermijnperspectief cruciaal voor naleving richtlijnen
De richtlijnen zijn een reactie op de toenemende impact van klimaatverandering, milieudegradatie, biodiversiteitsverlies en andere ESG-factoren op de economie en de financiële sector. Ze erkennen de cruciale rol die de financiële sector speelt bij de ondersteuning van de transitie naar een klimaatneutrale en duurzame economie, zoals vastgelegd in de Overeenkomst van Parijs, de VN-agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling en de Europese Green Deal. [Artikel gaat verder na de volgende advertentie]
Op dinsdag 15 april nemen we je tijdens FM Dag 2025 mee op ontdekkingsreis door de kleine veranderingen die zorgen voor grote impact. Geïnspireerd door The Tipping Point van Malcolm Gladwell, verkennen we onder andere het integreren van laagdrempelige automatisering tot het herkennen van early warning signs in financiële patronen om het verschil in jouw organisatie maken. Reserveer nu je ticket met early-bird korting.
Bedrijven moeten integrale aanpak laten zien
Voor Nederlandse financieel managers betekenen deze richtlijnen dat ze hun organisaties moeten voorbereiden op een meer gestructureerde en alomvattende aanpak van ESG-risicobeheer. Dit omvat het integreren van ESG-overwegingen in alle aspecten van het risicobeheer, van krediet- en marktrisico’s tot operationele en reputatierisico’s.
Beleggingen en leningen beoordelen op ESG-gehalte
Een belangrijk aspect van de richtlijnen is de vereiste om regelmatige en uitgebreide materialiteitsbeoordelingen van ESG-risico’s uit te voeren. Financiële instellingen moeten ervoor zorgen dat ze in staat zijn om ESG-risico’s correct te identificeren en te meten door middel van gedegen dataprocessen en een combinatie van methodologieën. Deze omvatten blootstellings-, portfolio- en sectorgebaseerde benaderingen, evenals portfolio-alignment en scenariogebaseerde methodologieën. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Uitstel van ESG-controle maakt kredieten aan bedrijven risicovoller
De richtlijnen benadrukken ook het belang van het integreren van ESG-risico’s in het reguliere risicobeheerraamwerk. Dit betekent dat ESG-factoren moeten worden beschouwd als potentiële aanjagers van alle traditionele categorieën van financiële risico’s. Instellingen worden geacht een robuuste en gedegen aanpak te hebben voor het beheren en beperken van ESG-risico’s over verschillende tijdshorizonten, waaronder een perspectief van ten minste 10 jaar.
Voorspelling van impact op bedrijfsleningen wordt noodzaak
Voor CFO’s is het cruciaal om ESG-risico’s in te bedden in reguliere processen, waaronder de risicobereidheid, interne controles en het Internal Capital Adequacy Assessment Process (ICAAP). Bovendien moeten ze effectieve interne rapportagestructuren opzetten en een reeks backward- en forward-looking ESG-risicometrieken en -indicatoren implementeren voor monitoring.
Een specifieke vereiste die aandacht verdient, is de ontwikkeling van plannen om de risico’s aan te pakken die voortvloeien uit de transitie en het aanpassingsproces van de economie naar de regelgevende doelstellingen met betrekking tot ESG-factoren. Deze plannen moeten toekomstgerichte ESG-risico overwegingen integreren in strategieën, beleidslijnen en risicobeheerprocessen, rekening houdend met korte-, middellange en lange termijn tijdshorizonten.
10 stappen
Om aan deze richtlijnen te voldoen, moeten CFO’s en financieel managers de volgende stappen en maatregelen overwegen:
1. Beoordeel de huidige staat van ESG-risicobeheer binnen de organisatie en identificeer hiaten in vergelijking met de nieuwe richtlijnen.
2. Ontwikkel of verbeter methodologieën voor de identificatie en meting van ESG-risico’s, met inbegrip van scenario-analyses en stresstests.
3. Integreer ESG-risico’s in bestaande risicobeheerkaders en -processen, waaronder risicobereidheid en ICAAP.
4. Implementeer robuuste dataprocessen en -systemen om ESG-gerelateerde informatie te verzamelen, analyseren en rapporteren.
5. Ontwikkel specifieke transitieplannen die aansluiten bij de regelgevende doelstellingen en de bedrijfsstrategie.
6. Zorg voor adequate opleiding en bewustwording binnen de organisatie over ESG-risico’s en hun impact.
7. Stel een governancestructuur in die duidelijke verantwoordelijkheden en rapportagelijnen voor ESG-risicobeheer definieert.
8. Ontwikkel en implementeer een reeks ESG-risicometrieken en -indicatoren voor effectieve monitoring en rapportage.
9. Zorg voor afstemming tussen verschillende regelgevende vereisten, zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD).
10. Bereid de organisatie voor op mogelijke toezichthoudende beoordelingen van ESG-risicobeheer praktijken.
Risicobeheersing financiers gaat door bedrijven gevoeld worden
Deze richtlijnen vertegenwoordigen een belangrijke verschuiving in de manier waarop financiële instellingen ESG-risico’s moeten benaderen. Ze vereisen een meer gestructureerde, toekomstgerichte en alomvattende aanpak die verder gaat dan alleen klimaatgerelateerde risico’s. Voor Nederlandse CFO’s en financieel managers is het essentieel om proactief te zijn in het aanpassen van hun risicobeheerstrategieën en -praktijken om aan deze nieuwe vereisten te voldoen. [Artikel gaat verder na de volgende alinea]
Nog 52 weken om bedrijfskritieken te toetsen aan nieuwe regelgeving
Het is belangrijk op te merken dat hoewel de richtlijnen vanaf 11 januari 2026 van kracht worden, kleine en niet-complexe instellingen tot 11 januari 2027 de tijd hebben om te voldoen. Dit geeft organisaties de tijd om de nodige aanpassingen door te voeren, maar gezien de omvang van de vereiste veranderingen is het raadzaam om zo snel mogelijk met de implementatie te beginnen.