‘Stevig in schoenen staan’ – Tom van Wijngaarden & Hans Beckman, Stibbe

Daarnaast wordt de individuele verantwoordelijkheid steeds meer benadrukt, bijvoorbeeld door de verplichting mededelingen te doen over het deugdelijk functioneren van de interne risicobeheersings- en controlesystemen in de onderneming. Dergelijke mededelingen moeten wel kunnen worden waargemaakt. Ten slotte vraagt de relatie tussen de onderneming en de accountant van de CFO om behendig te manoeuvreren. De verantwoordelijkheid van de onderneming voor gemaakte keuzes in de jaarrekening en eventuele discussies daarover met de accountant in het kader van de controle kunnen voor spanning zorgen. Een CFO dient stevig in zijn schoenen te staan.’

Ondersteuning voor de CFO
‘Daar is wat ons betreft maar één antwoord op mogelijk. Buiten kijf staat dat de CFO stevige ondersteuning nodig heeft van de interne accounting department van de onderneming. Maar daarnaast moet de CFO op elk moment kunnen terugvallen op adviseurs die de al genoemde regels over corporate governance en financiële verslaggeving inzichtelijk kunnen maken en bovendien precies weten hoe de rol van de accountant daarin moet worden gezien. Dat vraagt van de adviseur een bundeling van kennis en ervaring op het gebied van het vennootschapsrecht en jaarrekeningenrecht. Natuurlijk zijn discussies met de accountant over de jaarrekening verhelderend en vaak ook noodzakelijk. Maar de uiteindelijke beslissingen worden genomen door het bestuur. De CFO moet daarbij kunnen terugvallen op zijn eigen experts, die in staat zijn ook met enige distantie naar mogelijke verschillen van mening te kijken. Bovendien, de naam zegt het al: het is jaarrekeningenrecht en geen regels van accountants.’

In control of in business
‘Dat vatten we op als de gezonde spanning tussen het realiseren van de businessstrategie en de daarmee samenhangende operationele doelen en toch de controle over de financiële discipline in de organisatie te handhaven. Het startpunt voor de CFO is dat je (mede)bestuurder bent van een onderneming en in die hoedanigheid ben je nu eenmaal ondernemer ‘in business’. De zorg over de financiële controle van de organisatie behoort niettemin in alle gevallen te worden gewaarborgd. Splitsing van ondernemerschap naar de CEO en control voor de CFO? Nee, dat is wat ons betreft een te enge opvatting van de bestuursverantwoordelijkheid. Naar Nederlandse opvattingen opereert de raad van bestuur als team en draagt deze voor zijn beslissingen gezamenlijke verantwoordelijkheid. Wel is het een (extra) taak voor de CFO om de ‘control’ in de zin van financiële discipline in de organisatie te waarborgen. De CFO moet dus lenig zijn, omdat hij soms een spagaat zal moeten maken. Dat hoort in de huidige tijd bij het vak.’

Tom van Wijngaarden (1963), advocaat, partner, lid van de Financial Reporting Expert Group van Stibbe. Hij behaalde – na voltooiing van de Academie voor Lichamelijke Opvoeding en vervulling van de dienstplicht – in 1990 zijn meesterstitel en ging daarna aan de slag in de ondernemingspraktijk van Stibbe. In 1998 trad hij toe als partner van het advocatenkantoor. Van Wijngaarden is gespecialiseerd in jaarrekeningenrecht, private equity en vennootschapsrecht. Stibbe is een fullservice advocatenkantoor in internationaal verband, gericht op de ondernemingspraktijk. Het heeft vestigingen in Amsterdam, Brussel, Londen en New York. Via een samenwerkingsverband beschikt het over ruim 1500 advocaten in 14 landen. Er werken ongeveer 550 mensen bij Stibbe, waarvan ongeveer de helft advocaat is.

Hans Beckman (1944) Advocaat, partner, lid van de Financial Reporting Expert Group van Stibbe Na studies in fi scale economie, bedrijfseconomie, accountancy en Nederlands recht te hebben afgerond, was hij onder meer partner bij Ernst & Young. In 1991 maakte hij de overstap naar Stibbe. Sinds 1981 is hij tevens hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.