Stelios van easyJet: ‘Niet overnemen, maar uitbesteden’

Stelios Haji-Ioannou bedenkt voor talloze branches goedkope alternatief: easyCar, easyInternet, easyPiza, easy-Cruise en zo kunnen we nog even door gaan. De Griek is naar eigen zeggen ‘geen goede manager, maar een man van ideeën’. Afwijkende ideeën wel te verstaan. Stelios verwierf wereldfaam als oprichter van easyJet. Vliegen moest voor het gewone volk worden. Dat lukte. Met een afwijkend, zeer goedkoop product veroverde hij de wereld. Met twee geleasde vliegtuigen ging hij in 1995 de slag.

Inmiddels is de prijsvechter een slordige anderhalf miljard waard. Eerst lachten de gevestigde namen uit de luchtvaart hard om de brutale Griek met z’n rijke papa, maar toen ze merkten dat zijn aanpak werkte, probeerden ze easyJet uit de markt te drukken. Eerst door processen te beginnen en daarna door zelf goedkope vluchten aan te bieden. Een vuile oorlog met British Airways, dat met Go Fly in dezelfde markt ging opereren, werd in 2002 beëindigd: Go werd verkocht aan… easyJet.

De overname van Go maakte het easyJet mogelijk in een keer een flinke groeistap te maken, gelijk aan meerdere jaren van organische groei. Daardoor werd easyJet Europa’s grootste low-cost airline. Stelios combineerde de twee maatschappijen met een identieke strategie voor het routenetwerk en cultuur.

Niet lang daarna bouwde de Griek ook Deutsche BA om tot een budget carrier. Voor een goedkope-stoelen-maatschappij deed hij in een tijdsspannen van luttele maanden nog een derde ongehoorde stap: hij bestelde nieuwe Airbussen in plaats van de gangbare Boeings 737. ‘We hebben Boeing toen afgebluft. Low cost carriers houden lage kosten door geen geld te verspillen.’

GEEN ZIN
Het lef dat Stelios destijds tentoonspreidde heeft van easyJet een groot succes gemaakt. Toch wordt hij niet graag herinnerd aan de overnames die hij toen deed. Vandaag de dag wenst hij namelijk helemaal geen overnames meer te doen. Aan boord van de easyCruise.one, het zeeschip van zijn goedkope cruisebedrijf easyCruise, vertelt Stelios dat hij constant op zoek is naar producten waarvoor de consument overdreven veel geld moet ophoesten.

‘Díe producten wil ik goedkoper aan de man brengen. Het gaat altijd om unieke producten. Een overname heeft dus helemaal geen zin.’ Stelios is dag en nacht bezig met het uitbroeden van ideeën. De meeste tijd steekt hij tegenwoordig in easyCruise, waarmee hij sinds december de Caraïben verovert. ‘Kijk om je heen’, zegt hij, zijn arm fier uitstrekkend richting helblauwe zee en in de verte Sint Maarten.

‘Financiële zaken op mijn kantoor zijn een stuk minder interessant dan varen in de Caraïben.’ Komende zomer verplaatst de easyCruiseOne – een oud schip dat Stelios voor nog geen EUR 15 miljoen kon overnemen – naar Griekenland. Vooralsnog is easyCruise vooral een dure hobby, maar op den duur wil de Griek er geld mee verdienen. Of hem dat ook daadwerkelijk gaat lukken, is de vraag. Aan de investeringen zal het niet liggen, verklapt hij. ‘Ik focus me momenteel op de aankoop van een groter schip, en ik heb een optie op twee schepen. Hoe groot die investering precies is, kan ik je niet vertellen’, grijnst hij.

‘Financieel zijn we er nog niet uit. Maar het gaat sowieso om honderden miljoenen euro’s.’ Wat de return on equity is? Meestal wacht ik vijf tot tien jaar. Ik ben in 1996 begonnen met investeren in easyJet, pas in 2002 leverde dat geld op.’

UITBESTEDEN
De eigenzinnig Griek mag zich sinds kort Sir Stelios noemen. De easy-man is op Buckingham Palace door koningin Elizabeth tot ridder geslagen. Hij moet lachen zijn titel ter sprake komt en heeft er niet veel mee op. ‘Noem mij maar gewoon Stelios’, stelt de bescheiden Griek, die de functie van serial entrepeneur vervult, aldus zijn feloranje visitekaartje.

‘Mensen denken dat ik die titel gekocht heb, maar ik kan je verzekeren: dat is niet het geval.’ Met de titel Sir is hij geëerd voor zijn succesvolle ondernemerschap in de afgelopen elf jaar. ‘Ik heb vijfduizend arbeidsplaatsen geschapen met easyGroup en tienduizend als je de indirecte arbeidsplaatsen meetelt. Wij huren veel bedrijven in en besteden heel veel werk uit.’

Hoewel easyGroup inmiddels uit zestien ‘unieke bedrijven’ bestaat, zit een succes als met easyJet zit er niet zo gauw meer in voor Stelios. Zijn huidige werkwijze heeft daar alles mee te maken. Stelios heeft genoeg geld verdiend en is er naar eigen zeggen niet meer op uit om nog een knaller te maken. ‘Ik spreid nu mijn belangen. Zoveel risico als ik destijds met easyJet heb genomen, neem ik niet meer.’