Rentestap krijgt niet meteen grote gevolgen

De Europese Centrale Bank (ECB) gaat binnenkort eindelijk weer de rente verhogen. Maar dat betekent waarschijnlijk niet dat er snel een einde gemaakt kan worden aan de hoge inflatie in de eurozone. Ook moeten mensen die snel weer een hoge spaarrente verwachten zich niet rijk rekenen, volgt uit de toelichting van ECB-president Christine Lagarde.

Op de persconferentie die werd gehouden in de Amsterdamse Hermitage wees de Française erop dat de aanstaande rentestap in juli gezien moet worden als onderdeel van een “reis”. Als straks de rente iets omhooggaat zullen we dat niet meteen merken in de inflatie, benadrukte ze. Sterker nog, de inflatieverwachtingen voor dit jaar heeft de ECB juist flink verhoogd.

Door de oorlog in Oekraïne en verstoringen in het internationale transport als gevolg van coronalockdowns in China rijzen de energieprijzen de laatste tijd de pan uit en wordt voedsel ook steeds duurder. De ECB merkt daarnaast dat de groei van de lonen harder begint op te lopen, iets wat de inflatie later nog zou kunnen aanjagen.

Lagarde benadrukte evenwel dat de ECB er alles aan zal doen om te zorgen dat de inflatie op de middellange termijn weer teruggaat naar 2 procent. Dat is namelijk de doelstelling van de centrale bank. Daarvoor zal de ECB volgens haar alle instrumenten gebruiken die nodig zijn. “En we zullen het waarmaken”, aldus Lagarde.

Het plan is om de rentetarieven van de ECB in juli met een kwart procentpunt op te schroeven. In september zou dan een nieuwe renteverhoging moeten volgen en voor de verdere toekomst houdt de centrale bank rekening met een geleidelijke weg omhoog voor de rente.

Lagarde houdt nog wel een slag om de arm. Bij elk rentebesluit in de komende maanden zullen de beleidsmakers goed kijken naar hoe de vooruitzichten voor de inflatie op dat moment zijn. Waar de rente uiteindelijk zal uitkomen wil Lagarde ook nog niet zeggen. Daarover hebben de beleidsmakers bij het rentebesluit van donderdag het volgens haar nog niet gehad.

De rente is door de centrale bank in de loop der jaren teruggebracht tot een historisch laag niveau. Als de ECB zijn rentetarieven gaat verhogen, zullen banken waarschijnlijk ook hun rentes weer gaan opvoeren. Maar de spaarrentes in Nederland liggen nu nog rond de 0 procent. Of ze ooit weer teruggaan naar een niveau van bijvoorbeeld 4 of 5 procent, valt nog te bezien. Er zijn ook economen die eerder gezegd hebben dat de hoge rentes van vroeger vanwege demografische veranderingen niet snel meer terugkomen.

De rentevergadering van de ECB vond eenmalig in Nederland plaats. Dat is omdat de centrale bank met enige regelmaat ook zijn gezicht wil laten zien in de verschillende eurolanden. Lagarde gaf aan dat ze Amsterdam “mooi” vindt. President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) noemde het een eer dat Nederland dit keer als gastland mocht optreden.